Στη Γερμανία οι προσδοκίες έναντι της ΕΚΤ και της νέας επικεφαλής της Κριστίν Λαγκάρντ είναι μάλλον συγκρατημένες. Οι λιγότεροι αναμένουν μια στροφή της ακολουθούμενης πολιτικής των μηδενικών επιτοκίων. Ανάμεσά τους και ο επιφανής γερμανός οικονομολόγος Γιεργκ Κρέμερ. «Η Γαλλίδα στήριζε ανέκαθεν την νομισματική πολιτική του Ντράγκι και ως πρώην υπουργός Οικονομικών θα έχει πολλή κατανόηση έναντι των επιθυμιών των πρώην συναδέλφων της από τις υπερχρεωμένες χώρες του ευρωπαϊκού νότου», εκτιμά ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank και προσθέτει. «Όποιος ελπίζει σε αλλαγή πορείας υπό τη διάδοχο του Ντράγκι, Κριστίν Λαγκάρντ, θα απογοητευτεί.
Η ίδια έχει τονίσει επανειλημμένως ότι προτίθεται να εξηγεί καλύτερα την πολιτική της ΕΚΤ και να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στις αρνητικές συνέπειες της πολιτικής των μηδενικών επιτοκίων. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να λάβει περισσότερο υπόψη και στην εντεινόμενη εντός του Δ.Σ. της Ευρωτράπεζας κριτική στην ασκούμενη πολιτική.
Εξαιρετική επικοινωνιακή ικανότητα
Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Φινλανδίας και πρώην επίτροπος Όλι Ρεν εκτιμά ότι ένα από τα μεγάλα ατού της Λαγκάρντ είναι η τεράστια εμπειρία που αποκόμισε από τη θητεία της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. «Απέδειξε εξαιρετικές ικανότητες επικοινωνίας οι οποίες είναι μείζονος σημασίας στις σχέσεις με τις χρηματαγορές, πολιτικούς αξιωματούχους αλλά και την κοινωνία των πολιτών». Ο Μπενουά Κερέ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ συμφωνεί και επαυξάνει: «Γνωρίζει πώς λειτουργεί η παγκόσμια οικονομία. Γνωρίζει πώς λειτουργεί η Ευρώπη. Και γνωρίζει πώς να επικοινωνεί με τις αγορές». Ακόμη και άνθρωποι διαμετρικά αντίθετης πολιτικής και οικονομικής γραμμής, όπως ο πρώην ΥΠΟΙΚ της Γερμανίας Σόιμπλε, δεν έχουν να πουν κάτι αρνητικό για την νέα επικεφαλής της ΕΚΤ.
Μέχρι στιγμής βέβαια η ίδια δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της και δεν αποκαλύπτει τι το διαφορετικό προτίθεται να κάνει από τον προκάτοχό της. Η γαλλίδα νομικός γνωρίζει όμως πολύ καλά ότι πρέπει να εκπονήσει άμεσα ένα Plan B για την περίπτωση νέας κρίσης στη νομισματική ένωση. Η συμβουλή που της δίνει ο Τόμας Μάγερ, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank και νυν επικεφαλής του think tank Flossbach von Storch Research Institute, είναι να προετοιμαστεί για την επόμενη μεγάλη κρίση του ευρώ. «Προτείνω να αναζητήσει εναλλακτικές ως προς την νυν πολιτική και να βολιδοσκοπήσει ήδη τυχόν συμμαχίες». Με δεδομένο ότι ως πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας η Λαγκάρντ προέρχεται από το χώρο της πολιτικής και όχι της οικονομίας, δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκφράζουν φόβους ότι σε περίπτωση νέας οικονομικής κρίσης ενδεχομένως να μην ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις. «Η Λαγκάρντ έχει αποδείξει βέβαια ότι μαθαίνει εξαιρετικά γρήγορα», επισημαίνει ο Μάγερ.
Πιέσεων συνέχεια
Οι επικριτές της ασκούμενης χαλαρής νομισματικής πολιτικής των μηδενικών και αρνητικών επιτοκίων επισημαίνουν ότι πρόκειται για ένα ταξίδι προς το άγνωστο. Παρομοιάζουν τους κεντρικούς τραπεζίτες με τους εξερευνητές του Μεσαίωνα που κινούνταν σε «αχαρτογράφητα νερά». Αυτό που φαίνεται να ανησυχεί πολλούς αναλυτές είναι οι συνέπειες της πολιτικής των μηδενικών επιτοκίων σε συνάρτηση με το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Γι΄ αυτόν ακριβώς το λόγο ο Τόμας Μάγερ συμβουλεύει την ηγεσία της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη να αναζητήσει εναλλακτικές επιλογές. «Παρασυρόμενοι από τις εξελίξεις μπήκαμε σε «αχαρτογράφητα νερά». Έγιναν πράγματα που θεωρούνταν αδιανόητα. Γι΄ αυτό και θα ήταν προτιμότερο να εξεταστούν τώρα με προσοχή τα επόμενα βήματα […]», λέει ο γερμανός οικονομολόγος και προσθέτει. «Οι εξερευνητές του παρελθόντος έφταναν εν τέλει σε κάποιους προορισμούς. Ο Κολόμβος ανακάλυψε την Αμερική. Εκτιμώ ότι η ΕΚΤ εισήλθε σε αδιέξοδο και πλέον, φτάνοντας στο τέλος του δρόμου, διαπιστώνει ότι πρέπει να επιστρέψει για να βρει άλλη διέξοδο».
Οι πιέσεις προς την ΕΚΤ για αλλαγή ρότας δεν αναμένεται πάντως να περιοριστούν λόγω αλλαγής ηγεσίας. Αντιθέτως. Στις αρχές Οκτωβρίου μια ομάδα ευρωπαίων πρώην κεντρικών τραπεζιτών εξέδωσαν υπόμνημα όπου τονίζουν ότι «ως πρώην κεντρικοί τραπεζίτες και ευρωπαίοι πολίτες παρακολουθούν με ανησυχία τις πολιτικές διαχείρισης κρίσεων που εξακολουθεί να ασκεί η ΕΚΤ». Ανάμεσα στους υπογράφοντες είναι οι επιφανείς γερμανοί οικονομολόγοι Ότμαρ Ίσινγκ, Χέλμουτ Σλέζινγκερ και Γιούργκεν Σταρκ.
Εν τω μεταξύ επικριτές της πολιτικής Ντράγκι προσέφυγαν εκ νέου στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας για να αποτρέψουν το νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης «ισχύος» 20 δις ευρώ το μήνα, που ξεκινά επίσημα από σήμερα 1η Νοεμβρίου. Ήταν η τελευταία μεγάλη απόφαση της θητείας του απερχόμενου προέδρου. Τις συνέπειές της καλείται να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί τώρα η διάδοχός του.
Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης
