Στον πάγο φαίνεται πως οδηγούνται εκ νέου οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας μετά την έγκριση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίσματος με το οποίο αναγνωρίστηκε η γενοκτονία των Αρμενίων.
Η απόφαση να υιοθετηθεί το ψήφισμα, το οποίο αναγνωρίζει τη σφαγή 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία μεταξύ 1915-1923 ως γενοκτονία, έχει προκαλέσει την οργισμένη αντίδραση της Άγκυρας, με το ταξίδι μάλιστα του Ταγίπ Ερντογάν στις ΗΠΑ να βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα.
Σε ερώτηση δημοσιογράφων αν σχεδιάζει να ακυρώσει την επίσκεψή του, ο τούρκος πρόεδρος απάντησε πως δεν έχει αποφασίσει ακόμη. «Υπάρχουν πολλά ερωτηματικά» είπε χαρακτηριστικά.
Σκληρή γλώσσα
Νωρίτερα, ο Ερντογάν είχε χρησιμοποιήσει σκληρή γλώσσα εναντίον των ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια ομιλίας του στη συνεδρίαση του κυβερνώντος κόμματος, τόνισε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ξεχάσει την «τρομοκρατία των Αρμενίων και κατηγορούν την Τουρκία για την υποτιθέμενη σφαγή των Αρμενίων».
«Η κίνηση της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ είναι άνευ αξίας» είπε, εκφράζοντας την οργή του, και συμπλήρωσε πως οι ιστορικοί είναι αυτοί που πρέπει να αποφασίσουν και όχι οι πολιτικοί.
Όπως τόνισε, η Άγκυρα έχει ανοίξει τα αρχεία της υπόθεσης του 1915, ενώ η Αρμενία δεν έχει καταφέρει να δώσει κανένα στοιχείο, γιατί, όπως εξήγησε, «δεν υπάρχει γενοκτονία των Αρμενίων».
Παράλληλα, καταδίκασε απερίφραστα την απόφαση, που πέρασε με συντριπτική πλειοψηφία (405 ψήφους υπέρ έναντι 11 κατά). «Αυτή η απόφαση δεν είχε καμία νομική ισχύ στην Άγκυρα» τόνισε.
Μετά την έντονη αντίδραση του τούρκου προέδρου ήρθε, αργά το βράδυ της Τετάρτης, και η επίσημη καταδίκη από την τουρκική εθνοσυνέλευση.
Το κοινοβούλιο της Τουρκίας «μετά λύπης του καταδικάζει και απορρίπτει την υιοθέτηση εκ μέρους της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ορισμένων θέσεων για τη λεγόμενη γενοκτονία των Αρμενίων (…) παρά τις αντιρρήσεις ορισμένων μελών που έχουν σοφία και συνείδηση», ανέφερε το τουρκικό ψήφισμα.
Η απόφαση αυτή στηρίχθηκε από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και την αντιπολίτευση, δηλαδή το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP), το «Καλό» (IYI) κόμμα και το Κόμμα Εθνικής Δράσης (MHP).
Οργή της Αγκυρας
Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο καταδίκασε το ψήφισμα της αμερικανικής Βουλής, υποστηρίζοντας ότι «στερείται κάθε ιστορικής ή νομικής βάσης».
Στη σχετική ανακοίνωσή του ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως «πρόκειται για ένα άσκοπο πολιτικό βήμα, καθώς απευθύνεται μόνο στο αρμενικό λόμπι και στις αντι-τουρκικές ομάδες».
«Καλούμε το Κογκρέσο των ΗΠΑ να μην εκμεταλλευθεί διμερή θέματα για εσωτερική πολιτική κατανάλωση και να ενεργήσει σύμφωνα με το πνεύμα της Συμμαχίας και της συνεργασίας μας» ανέφερε η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, καλώντας, παράλληλα, τον πρόεδρο Τραμπ να αποτρέψει περαιτέρω χειροτέρευση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
Αναγκαία η αναγνώριση της Γενοκτονίας λένε οι ΗΠΑ
Πάντως, στις ΗΠΑ δεν φαίνεται να συμμερίζονται όλοι το θυμό της Τουρκίας. Ο δημοκρατικός βουλευτής της Καλιφόρνια, Άνταμ Σιφ, η πολιτεία του οποίου φιλοξενεί μεγάλους πληθυσμούς Αρμενίων – Αμερικανών πολιτών, ανέφερε ότι η κοινότητα αυτή αναζητούσε την έγκριση μιας τέτοιας νομοθεσίας εδώ και 19 χρόνια.
«Όταν βλέπει κανείς τις εικόνες των τρομοκρατημένων οικογενειών των Κούρδων στη βόρεια Συρία, να φορτώνουν τα υπάρχοντά τους σε αυτοκίνητα και καρότσια και να φεύγουν από τα σπίτια τους, μακριά από τις τουρκικές βόμβες και τις τουρκικές στρατιές που λεηλατούν, πώς μπορούμε να πούμε ότι τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν πριν από έναν αιώνα, ανήκουν στο παρελθόν;» διερωτήθηκε ο Σιφ, μιλώντας στο Reuters.
Και πρόσθεσε: «Δεν μπορούμε. Δεν μπορούμε να διαλέγουμε για ποια εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας είναι βολικό να μιλάμε και για ποια όχι. Δεν μπορούμε να αποκρύψουμε τη στήριξή μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατ’ ευφημισμό. Και δεν θα παραμείνουμε σιωπηλοί από φόβο εξαιτίας μιας ξένης δύναμης».
