Οι εκτός επικράτειας Έλληνες πρέπει να έχουν δικαίωμα ψήφου, όμως και πάλι δεν θα το αποκτήσουν.
1. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνεται στο σύνταγμα του 1975, και έγινε ακόμη πιο συγκεκριμένο με την αναθεώρηση του 2001, που ψηφίστηκε με ευρεία πλειοψηφία και καθόρισε τους όρους της συμμετοχής τους.
2. Την εποχή που έγινε η αναθεώρηση, η συζήτηση για το θέμα αυτό ήταν σε κορύφωση στις ομογενειακές οργανώσεις και φυσικά στο ΣΑΕ. Η πρόταση του ΣΑΕ, που υποστηρίχθηκε από όλα τα κόμματα, περιέργως δεν ήταν ταυτόσημη με τη συνταγματική αναθεώρηση και μιλούσε για εκλογικές περιφέρειες ανά ήπειρο και ομογενείς βουλευτές, που θα αφαιρούνταν από τους βουλευτές Επικρατείας.
3. Έγιναν τρεις προσπάθειες από ισάριθμες κυβερνήσεις –το 2003, το 2006 και το 2018– να διαμορφωθεί και να ψηφιστεί ο εφαρμοστικός νόμος όπως ορίζει το σύνταγμα στο άρθρο 51 παράγραφος 4, που όμως καμία δεν ολοκληρώθηκε, για να φτάσουμε τώρα στην τέταρτη προσπάθεια.
4. Δυστυχώς όμως όλα δείχνουν ότι η συζήτηση είναι προσχηματική, αφού καμιά ουσιαστική προετοιμασία δεν έχει γίνει για ένα τόσο σημαντικό αλλά και εξίσου δύσκολο εγχείρημα.
5. Η κυβέρνηση, που είχε την πρωτοβουλία, ενδιαφέρεται κυρίως να χρεώσει στην αξιωματική αντιπολίτευση –και όχι μόνο– την άρνηση στην ψήφιση ενός αυτονόητου, δίκαιου αιτήματος, ενώ στο πίσω μέρος του μυαλού της ενδιαφέρεται για τα εκλογικά οφέλη της. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την αξιωματική αντιπολίτευση, γιατί οι αντιρρήσεις της δεν είναι πάνω στη δυσκολία του εγχειρήματος, αλλά στα πιθανά οφέλη που θα έχει η ΝΔ.
6. Στην ουσία του θέματος, με βάση το σύνταγμα, η μόνη πρόταση που είναι συμβατή με αυτό είναι η αρχική της κυβέρνησης. Δυστυχώς, η πρόταση αυτή δεν είναι εφαρμόσιμη, διότι έχει πολλές τεχνικές και ουσιαστικές δυσκολίες που με πρώτη ματιά είναι ορατές για όποιον δεν έχει κομματικές παρωπίδες ή άλλες σκοπιμότητες, που δεν εγγυώνται τη διαφάνεια και το αδιάβλητο των εκλογών.
7. Η ευελιξία που επιδεικνύει η κυβέρνηση στον διάλογο με τα άλλα κόμματα δεν είναι ειλικρινής, γιατί δεν μπορώ να πιστέψω ότι δεν γνωρίζει ότι οι προτάσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης άλλες είναι ευθέως αντισυνταγματικές και άλλες συγκαλυμμένα.
Στόχος της είναι να συγκεντρώσει τις διακόσιες ψήφους που χρειάζονται για την ψήφιση του εφαρμοστικού νόμου, είτε μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ είτε χωρίς – μάλιστα στη δεύτερη περίπτωση θα είναι διπλά κερδισμένη.
Εάν ψηφιστεί με διακόσιες ψήφους, πολύ γρήγορα όλοι οι «κόφτες» που θα ενσωματωθούν θα κριθούν αντισυνταγματικοί, με βάση το άρθρο 51 παράγραφος 3 του συντάγματος, από τα αρμόδια θεσμικά όργανα της πολιτείας, είτε υπάρξει προσφυγή είτε όχι, και αυτό που θα μείνει είναι η αρχική πρόταση της κυβέρνησης.
8. Τα κόμματα το ήξεραν αυτό όταν συζητιόταν η αναθεώρηση του συντάγματος στην προηγούμενη Βουλή –γιατί δεν μπορώ να φανταστώ άγνοια– και όμως δεν το συζήτησαν καθόλου.
9. Η ευρωπαϊκή εμπειρία είναι πολυετής και πλούσια, διαφορετική για κάθε χώρα ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές της, γνωστή από την εποχή που το ΣΑΕ, δηλαδή οι απόδημοι, έθεταν το θέμα και όμως δεν αξιοποιήθηκε.
10. Τώρα, αντί να χάνουν χρόνο σε προσχηματικές συζητήσεις και να εκτίθενται, μια ακόμη φορά, στους πολίτες και ειδικά στους εκτός επικράτειας Έλληνες, ας ζητήσουν συγγνώμη και ας δεσμευτούν ότι θα δουλέψουν από κοινού για να εξασφαλίσουν την ουσιαστική και αδιάβλητη συμμετοχή τους στις βουλευτικές εκλογές το συντομότερο δυνατόν.
