Ήταν από τα αναμενόμενα: Η Ελλάδα του Φωτός, της Τέχνης, των Γραμμάτων και τελικά η αρχαιότερη κοιτίδα της Δημοκρατίας, κατάντησε εν έτει 2019, να αξιολογείται από τις στατιστικές του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, ως η τελευταία χώρα ανάμεσα στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. για την κοινωνική υποβάθμιση της γυναίκας.
Από την άποψη αυτή, αναμενόμενες ήταν και κάποιες φωνές ή κείμενα αφ’ υψηλού… αγροίκων Ελληναράδων, που βρήκαν την ευκαιρία ν’ απαντήσουν σ’ αυτές τις απαξιωτικές για την πατρίδα μας ευρωστατιστικές, ασχημονώντας στη μνήμη μιας γυναίκας, μιας Ελληνίδας, που την ελάτρεψε η Υφήλιος: Στη μνήμη της Μελίνας Μερκούρη! Και μάλιστα τώρα, που το 2020 κηρύχθηκε “Έτος Μελίνας Μερκούρη”!
Αυτό το απογοητευτικό φαινόμενο έχει την αιτιολογία του. Γυναίκες σαν τη Μελίνα, την Ειρήνη Παππά, την Αρβελέρ, τη Μαρία Κάλλας και τον ουκ έστι αριθμός διακεκριμένων εκπροσώπων του ωραίου φύλου, τέτοιες σπάνιες υπάρξεις, με την ύπαρξή τους και μόνον και με την υπέροχη δράση τους, “χαλάνε την πιάτσα” του εγχώριου μαντραχαλισμού, γιατί όχι και του κομπλεξικού μισογυνισμού.
Θλιβερές εξαιρέσεις
Αν το καλοσκεφτούμε, τέτοια συμπεριφορά κάποιων “διαφωτιστών” του καναπέ, οι οποίοι ενοχλούνται, διότι η Μελίνα μετέτρεψε τα αμέτρητα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.) σε αξιοζήλευτη επαρχιακή, καλλιτεχνική-πνευματική κυψέλη, τέτοιο μίσος, αμπαλαρισμένο με σαχλο-αστεία του τύπου “Η Προτομή της Μελίνας στην αρχή της Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, μοιάζει με το κρανίο του …Μπετόβεν” (Τι σοφία!). Γράφτηκαν και άλλες χειρότερες μισογυνικές αισχρότητες, που αυτοχαρακτηρίζουν τους υβριστές, όπως η από τα γεννοφάσκια της ένταξης της Μελίνας στον προοδευτικό σοσιαλδημοκρατικό χώρο.
Τέτοιος πανικός, μόνο και μόνο γιατί η Μελίνα ζει και θα ζει στις καρδιές των Ελλήνων, αλλά και των απανταχού Φιλομούσων. Τέτοια ξετσιπωσιά, δεν τη συναντάς ούτε στην Ανατολία του Ερντογάν, γιατί όχι και στη Μογκαντίσου της Σομαλίας, όπου οι θρασύδειλοι μισογύνηδες αχρηστεύουν τη γυναικεία σαγήνη με την κλειτοριδεκτομή.
Ας μη προκαλούν λοιπόν, έναν εξόχως αλτρουιστικό, έστω και μερικώς ανιστόρητο λαό, τα εξαπτέρυγα μιας παληάς Δεξιάς, που ανοήτως εξαργύρωσε τη σωτηρία της χώρας, από τα δεινά του Εμφυλίου Πολέμου, μ’ έναν αρχοντοχωριάτικο σνομπισμό, μιας αναξίως ανερχόμενης και ημιμαθούς έως αμαθούς νεοπλουτικής τάξης, που ο μακαρίτης Βασίλης Ραφαηλίδης, την αποκαλούσε στα σπινθηροβόλα του κείμενα ΛΜΑΤ (Λούμπεν Μεγαλοαστική τάξη).
Η οικογένεια Μερκούρη
Σ’ αυτήν ακριβώς την κοινωνική τάξη δεν ανήκε, ούτε η Μελίνα, ούτε και η ιστορική οικογένεια των Μερκούρηδων. Αυτή ακριβώς η οικογένεια ανήκε στην Εθνική Αστική Τάξη των ευπατρίδων καθαρόαιμων δημοκρατών. Η ίδια αυτή τάξη εδραίωσε τη Γαλλική επανάσταση και την κατοπινή Δημοκρατική Ευρώπη.
Ο παππούς της, Σπυρίδων Μερκούρης (1856-1939), δήμαρχος Αθηναίων από το 1899 έως το 1914 και από το 1929 έως το 1934, με πλούσια κοινωνικοπολιτική δράση, με εξορία του στην Κορσική, αλλά και με καταδίκη του σε θάνατο, το 1916, από την οποία απαλλάχτηκε και αποφυλακίστηκε το 1920.
Ο πατέρας της Μελίνας, Σταμάτης Μερκούρης (1895-1967), ως υπουργός Δημόσιας Τάξης, στην κυβέρνηση Πλαστήρα (1945-1946) ακολούθησε την πολιτική “κοινωνικής ειρηνεύσεως” για ν’ αποφευχθεί η αιμορραγία του Εμφυλίου Πολέμου και κατηγόρησε ανοιχτά τις φασιστικές ομάδες, για την τρομοκρατική δράση τους, που υπονόμευαν έτσι την εθνική συμφιλιωτική συνύπαρξη.
Στην μακρά πολιτική του διαδρομή ως υπουργός και ως βουλευτής, συνεργάσθηκε με το Λαϊκό Κόμμα, το Εθνικό Ριζοσπαστικό Κόμμα, το Δημοκρατικό Προοδευτικό Κόμμα, τον Ελληνικό Συναγερμό, την ΕΠΕΚ και την ΕΔΑ.
Η Μελίνα (1920-1994), υπήρξε η μακροβιότερη υπουργός Πολιτισμού της Μεταπολίτευσης (1981-1989 και 1993-1994). Στην καλλιτεχνική της διαδρομή, (Θέατρο, Κινηματογράφος), βραβεύτηκε με πλήθος διεθνών βραβείων και αναδείχτηκε σε παγκόσμιας ακτινοβολίας προσωπικότητα.
Για την αδέκαστη πολιτική της συμπεριφορά, εκτιμήθηκε από όλες τις πολιτικές παρατάξεις.
Το έτος 2020 συμπίπτει με τη συμπλήρωση 100 ετών από τη γέννηση της Μελίνας. Και η ανακήρυξη του νέου έτους ως χρονιά της Μελίνας Μερκούρη, θα τιμηθεί από όλη την Ευρώπη για την οποία η “Μελίνα όλης της Ελλάδας” καθιέρωσε τον θεσμό της ετήσιας “Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.
Ρομαντικές αναμνήσεις
Η παραπάνω αναφορά μου στη Μελίνα Μερκούρη, που την συνόδευσα ως απεσταλμένος της “Ελευθεροτυπίας” σε σημαντικές εξορμήσεις της στο εξωτερικό, (επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα κλπ), μου δίνει την ευκαιρία να ξαναθυμίσω μια πρότασή μου που είχα κάνει σε άρθρο μου στην ίδια εφημερίδα.
Ήταν η εποχή, όπου εκδηλώθηκε η διχογνωμία για το εάν πρέπει ή όχι, να μεταφερθούν οι εσωτερικές αερογραμμές της Ελλάδας στο υπό κατασκευήν διεθνές αεροδρόμιο των Σπάτων.
Είχα γράψει λοιπόν τότε, ότι εάν οι εσωτερικές γραμμές παρέμεναν στο Ελληνικό, θα έπρεπε το παλιό αεροδρόμιο να ονομασθεί “Μελίνα Μερκούρη”. Και για το υπό κατασκευήν αεροδρόμιο των Σπάτων, πρότεινα να ονομασθεί “Μαρία Κάλλας”… Η πρότασή μου αυτή έμοιαζε με στίχους επαναστατικού ρομαντικού τραγουδιού, που πάντα τους θυμάμαι.
Και όμως, εάν ένα κομμάτι του πολιτικού μας κόσμου τιμούσε αναλόγως τις υπέροχες Ελληνίδες με διεθνή ακτινοβολία, δεν θα μας κατέτασσε η στατιστική των ευρωπαϊκών θεσμών αναφορικά με την ισότητα των δύο φύλων, στον μισογυνικό πάτο της ιστορικής ηπείρου, η οποία άλλωστε έχει και όνομα ελληνικό…