Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον έστειλε λίγο μετά τα μεσάνυχτα την ανυπόγραφη επιστολή με το αίτημα για αναβολή του Brexit στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, μαζί με μια άλλη επιστολή στην οποία δηλώνει ότι δεν επιθυμεί την αναβολή αυτή.
Η κίνηση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις από τους Βρετανούς βουλευτές της αντιπολίτευσης.
Στη συνέχεια, ο Τουσκ με ανάρτησή του στο twitter γνωστοποίησε πως: «το αίτημα για αναβολή μόλις παραλήφθηκε. Θα ξεκινήσω τώρα τις διαβουλεύσεις με τους Ευρωπαίους ηγέτες για το πως θα αντιδράσουμε».
Ο Τζόνσον ήταν υποχρεωμένος από έναν νόμο, που ψήφισε η βρετανική Βουλή τον προηγούμενο μήνα, να ζητήσει από την ΕΕ μια παράταση του Brexit έως τις 31 Ιανουαρίου, καθώς οι βουλευτές ματαίωσαν το Σάββατο την προσπάθειά του να περάσει την συμφωνία του για το διαζύγιο με το μπλοκ.
Όπως διευκρίνισε μια κυβερνητική πηγή της Βρετανίας, ο Τζόνσον έστειλε τρεις επιστολές: Ένα ανυπόγραφο αντίγραφο του αιτήματος για αναβολή – το οποίο ήταν υποχρεωμένος, βάσει του νόμου Μπεν, να στείλει – ένα διευκρινιστικό έγγραφο του μόνιμου αντιπροσώπου του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ και μια επιστολή στην οποία εξηγεί γιατί η Ντάουνγκ Στριτ δεν θέλει μια παράταση του Brexit.
«Κατέστησα σαφές από τότε που ανέλαβα πρωθυπουργός και κατέστησα σαφές ξανά σήμερα στο Κοινοβούλιο την άποψή μου και τη θέση της κυβέρνησης ότι μια νέα παράταση θα βλάψει τα συμφέροντα του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ευρωπαίων εταίρων μας και τη μεταξύ μας σχέση», έγραψε ο Τζόνσον στην τρίτη του επιστολή, που δημοσίευσε στο twitter ο ανταποκριτής της Financial Times στις Βρυξέλλες.
Στην επιστολή αυτή παράλληλα ο ηγέτης των Τόρις τόνισε ότι είναι βέβαιος πως η διαδικασία έγκρισης της νομοθεσίας για το Brexit από τη βρετανική Βουλή θα ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Οκτωβρίου (σ.σ. την τωρινή προθεσμία).
Αντιδράσεις Βρετανών βουλευτών
Βρετανοί βουλευτές κατηγόρησαν τον Βρετανό πρωθυπουργό ότι με αυτή του την κίνηση, χρησιμοποίησε το «εγχειρίδιο Τραμπ».
«Αυτό έρχεται κατευθείαν από το εγχειρίδιο του (Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ) Τραμπ και πρέπει να σταματήσουμε τον Μπόρις Τζόνσον», έγραψε στο Twitter ο βουλευτής των αντιπολιτευόμενων Εργατικών Ντέιβιντ Λέιμι. Κατηγόρησε τον αρχηγό των Τόρςι ότι εξωθεί την Βρετανία στο «δρόμο της αναρχίας και της ανομίας».
Με tweet της η Τζοάνα Τσέρι, βουλευτής του Σκωτσέζικου Εθνικού Κόμματος χαρακτήρισε «αξιοθρήνητη» την κίνηση του Τζόνσον να στείλει αυτές τις τρεις επιστολές.
«Ο Τζόνσον είναι ένας πρωθυπουργός που πλέον μεταχειρίζεται με περιφρόνηση το Κοινοβούλιο και τα δικαστήρια», τόνισε ο Τζον Μακντόνελ, σκιώδης υπουργός Οικονομικών του Εργατικού Κόμματος.
«Η ανώριμη άρνησή του ακόμη και να υπογράψει την επιστολή επιβεβαιώνει αυτό που πάντα υποπτευόμασταν ότι ο Τζόνσον με την αλαζονική αίσθηση της πεποίθησής του το δικαιώματός του, θεωρεί ότι είναι υπεράνω του νόμου και υπεράνω κάθε λογοδοσίας».
H επικεφαλής του τμήματος πολιτικού ρεπορτάζ του BBC Λόρα Κούενσμπεργκ χαρακτήρισε «αμφιλεγόμενη» την απόφαση του Τζόνσον να στείλει τρεις επιστολές, προβλέποντας πως «θα δοθεί μάχη για το κατά πόσον ο Τζόνσον προσπαθεί να παρακάμψει το δικαστήριο».
Αμφιλεγόμενη απόφαση
H επικεφαλής του τμήματος πολιτικού ρεπορτάζ του BBC Λόρα Κούενσμπεργκ χαρακτήρισε «αμφιλεγόμενη» την απόφαση του Τζόνσον να στείλει τρεις επιστολές, προβλέποντας πως «θα δοθεί μάχη για το κατά πόσον ο Τζόνσον προσπαθεί να παρακάμψει το δικαστήριο».
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Σκωτίας αναμένεται να εξετάσει τη Δευτέρα μια προσφυγή με την οποία επιδιώκεται να αναγκαστεί ο Τζόνσον να συμμορφωθεί με τον νόμο Μπεν. Νωρίτερα αυτό το μήνα, οι νομικοί εκπρόσωποι της κυβέρνησης έδωσαν επίσημες νομικές δηλώσεις ότι ο πρωθυπουργός θα τηρήσει τον νόμο Μπεν και το δικαστήριο τόνισε πως είναι ένα σοβαρό ζήτημα αν δεν το πράξει.
Τα επόμενα βήματα
Οι ευρωπαίοι ηγέτες παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα τις πολιτικές κινήσεις του Τζόνσον και η υπομονή τους έχει αρχίσει να εξαντλείται.
Ωστόσο, αφού οι Βρυξέλλες έλαβαν το αίτημα για παράταση εντός του χρονικού περιθωρίου (που έληγε στις 11 μ.μ. ώρα Λονδίνου, 1 π.μ. ώρα Ελλάδας) είναι υποχρεωμένες να το μελετήσουν και να αποφασίσουν τι θα κάνουν.
Όπως εξηγούσαν αναλυτές, παρά την οργή των Ευρωπαίων και την ψυχολογική κούρασή τους εάν ο Τζόνσον ζητήσει την παράταση –κάτι που έμοιαζε πολύ πιθανό αφού δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την έγκριση της Βουλής των Κοινοτήτων στη συμφωνία του σήμερα– είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να την αρνηθούν οι 27 χώρες μέλη, έστω και αν κάποιες το κάνουν με μισή καρδιά.
«Δεν τους βλέπω να αρνούνται» είπε ο Άναντ Μένον, καθηγητής πολιτικών επιστημών και ευρωπαϊκών σπουδών και διευθυντής του «Ηνωμένου Βασιλείου σε μια Μεταβαλλόμενη Ευρώπη» (UK in a Changing Europe).
«Δεν θέλουν μια αποχώρηση χωρίς συμφωνία και σίγουρα δεν θέλουν να κατηγορηθούν γι αυτό», πρόσθεσε ο καθηγητής, που είναι ειδικός σε θέματα Brexit, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.
Προς έκτακτη Σύνοδο Κορυφής
Όπως είπε ο Τουσκ οι διαβουλεύσεις για το πώς θα αντιδράσει η Ευρώπη στο αίτημα του Λονδίνου για νέα παράταση στο Brexit θα ξεκινήσουν αμέσως.
Η διαδικασία αυτή μπορεί να πάρει μερικές ημέρες, εξήγησε νωρίτερα Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Εάν ζητηθεί από τους «27» να συμφωνήσουν σε μια νέα διορία, πιθανότατα αυτό θα γίνει σε μια έκτακτη σύνοδο κορυφής πριν από τα τέλη Οκτωβρίου, ενδεχομένως το επόμενο Σαββατοκύριακο.
Σημειώνεται ότι οι πρεσβευτές των χωρών πρόκειται να συνεδριάσουν στις Βρυξέλλες το πρωί της Κυριακής.