Είναι δημοφιλή παγκοσμίως τα τετρακίνητα. Τα επονομαζόμενα «τζιπ» ή «4Χ4» ή SUV (Sport Utility Vans), τα λίγο (ή περισσότερο) υπερυψωμένα οχήματα δηλαδή, που έχοντας μια κάποια απόσταση από το έδαφος επιτρέπουν στον οδηγό (εκτός από το να βλέπει τους άλλους αφ’ υψηλού) να κινείται και εκτός ασφαλτοστρωμένου δρόμου, αποτελούν το 40% των πωλήσεων καινούργιων αυτοκινήτων στις χώρες του ΟΟΣΑ την χρονιά που διανύουμε. Όμως όσο επιτυχημένα είναι εμπορικώς τα SUV, τόσο καταστροφικά είναι για το περιβάλλον.
Ο διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΔΥΕ), Φατίχ Μπιρόλ, σε συνέντευξη τύπου με θέμα τον «εξηλεκτρισμό της ενέργειας» που έδωσε την Τετάρτη στην έδρα της Υπηρεσίας στο Παρίσι ήταν αποκαλυπτικός: την περίοδο 2010-2018 τα 4Χ4 που κυκλοφορούν κατά κανόνα στους αστικούς δρόμους ή στους αυτοκινητόδρομους αποτέλεσαν τη δεύτερη, μετά τον κλάδο ενέργειας, πηγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Ο Μπιρόλ χαιρέτισε τη διάδοση της ηλεκτροκίνησης στον κλάδο αυτοκινήτου τα τελευταία χρόνια και επίσης την τεχνολογική πρόοδο που έχει επιτευχθεί για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των μπαταριών. Τόνισε όμως ότι η αύξηση των πωλήσεων μοντέλων SUV είναι πολύ μεγαλύτερη. Και ότι τα «πολλαπλών χρήσεων» οχήματα που κυκλοφορούν στον πλανήτη έχουν φθάσει τα 200 εκατομμύρια, ο αριθμός τους έχει δηλαδή σχεδόν εξαπλασιαστεί από το 2010, όταν κυκλοφορούσαν μόνο 35 εκατομμύρια.
25% περισσότεροι ρύποι
«Τα στοιχεία από τις πωλήσεις δείχνουν ότι το διαμάντι του στέμματος του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας δεν είναι το ηλεκτρικό αυτοκίνητο, αλλά το SUV. Το 2018 το 18% των πωλήσεων οχημάτων παγκοσμίως ήταν SUV. Το 2018 το ποσοστό είχε φθάσει και ξεπεράσει κατά τι το 40%», είπε χαρακτηριστικά ο διευθυντής της ΔΥΕ – παρεμπιπτόντως, πρόκειται για μια υπηρεσία που λειτουργεί υπό την αιγίδα του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και την Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) και ιδρύθηκε το 1974 με αφορμή την πρώτη πετρελαϊκή κρίση του 1973.
Σε έκθεση που δημοσιοποίησε την περασμένη Τρίτη η ΔΥΕ εξηγεί ότι τα SUV, κατά κανόνα πιο βαριά και λιγότερο αεροδυναμικά, καταναλώνουν ενέργεια αυξημένη κατά ένα τέταρτο συγκριτικά με τα επιβατικά αυτοκίνητα μέσου μεγέθους. Η έκθεση διαπιστώνει επίσης ότι τα SUV είναι τα μόνα υπεύθυνα για την αύξηση της ζήτησης για πετρέλαιο (και άλλα καύσιμα από υδρογονάνθρακες) που σημειώθηκε στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας την περίοδο 2010-2018.
«Η εκτιναχθείσα ζήτηση και χρήση των ενεργοβόρων SUV αντιστάθμισε τις προσπάθειες ενεργειακής εξοικονόμησης και μείωσης των εκπομπών ρύπων των μικρότερων μοντέλων με κινητήρες εσωτερικής καύσεως, όπως επίσης και κάθε μείωση της κατανάλωσης υδρογονανθράκων που επιτεύχθηκε από την χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων», σημειώνει η ΔΥΕ. Η Υπηρεσία προσθέτει ότι ελάχιστα μοντέλα SUV κατατάσσονται στις λιγότερο ρυπογόνες κατηγορίες Α και Β των οχημάτων. Στη συντριπτική πλειονότητά τους κατατάσσονται στις κατηγορίες C και F, που εκπέμπουν από 121 έως 250 γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα ανά χιλιόμετρο.
«Αν η προτίμηση των καταναλωτών για τα SUV συνεχίσει να αυξάνεται με το ρυθμό της τελευταίας δεκαετίας, ο τύπος αυτός των οχημάτων θα προσθέσει 2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως στην παγκόσμια πετρελαϊκή αύξηση έως το έτος 2040, ακυρώνοντας τις οικονομίες που θα επιτευχθούν από τα 150 εκατ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα που θα κυκλοφορούν έως τότε», υπογραμμίζει η έκθεση. Οι συντάκτες της έκθεσης σημειώνουν, τέλος, τη μεγάλη συμβολή των Αμερικανών καταναλωτών στη ζήτηση των 4Χ4 παγκοσμίως, που εν προκειμένω είναι μάλιστα γιγαντιαίων μεγεθών και με κινητήρες πολλών λίτρων. Σχεδόν ένα στα δύο αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ είναι SUV, παρατηρεί η ΔΥΕ.
