Ο Εντουαρντ Σνόουντεν ήταν σχεδόν εννέα ετών όταν ο πατέρας του αγόρασε τον πρώτο ηλεκτρονικό υπολογιστή, έναν Compaq Presario 425, και τον εγκατέστησε στην τραπεζαρία της οικογένειας. «Από την πρώτη στιγμή εγώ και ο υπολογιστής γίναμε αχώριστοι» γράφει ο Σνόουντεν στην αυτοβιογραφία του που κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό με τον τίτλο «Permanent Record».
«Από την ηλικία των δώδεκα ετών περίπου, προσπαθούσα να περνάω την να κάθε μου στιγμή συνδεδεμένος στο Διαδίκτυο. Το Ίντερνετ ήταν η δική μου παιδική χαρά, το δικό μου γυμναστήριο, το δικό μου σχολείο. Σταδιακά σταμάτησα να κοιμάμαι τη νύχτα και κοιμόμουν την ημέρα. Οι βαθμοί μου στο σχολείο σημείωσαν κατακόρυφη πτώση», σημειώνει.
Ο Σνόουντεν εγκατέλειψε το σχολείο και κατατάχτηκε στον αμερικανικό στρατό απ’ όπου απολύθηκε ύστερα από ένα ατύχημα. Λίγο πριν κλείσει τα 30 του χρόνια εργαζόταν βάσει συμβολαίου για την Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ (NSA) όταν βάζοντας σε κίνδυνο την προσωπική του ελευθερία αποφάσισε να προβεί σε μια από τις μεγαλύτερες αποκαλύψεις των τελευταίων δεκαετιών: ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούσαν μαζικά και παράνομα τις ηλεκτρονικές και τηλεφωνικές συνομιλίες εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Οι αποκαλύψεις του Σνόουντεν καθώς και η απόφαση του να κάνει γνωστή την ταυτότητα του έκαναν το προοδευτικό στρατόπεδο να τον βλέπει σαν ήρωα και τους συντηρητικούς να τον κατηγορούν για εσχάτη προδοσία.
Όμως διαβάζοντας τις κριτικές για την αυτοβιογραφία του συνειδητοποιεί κανείς ότι και ο χώρος των προοδευτικών έχει τα τελευταία χρόνια αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τον Σνόουντεν. Από ήρωας έχει γίνει και γι αυτούς ένας προδότης.
Τι άλλαξε στα χρόνια αυτά;
Η ήττα της Χίλαρι Κλίντον στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές το 2016 και η υστερία εναντίον της Ρωσίας που ακολούθησε είχαν σαν αποτέλεσμα να αλλάξει ο τρόπος που το στρατόπεδο των δημοκρατικών αντιμετώπιζε όσους διέρρεαν απόρρητες πληροφορίες για τις παράνομες δραστηριότητες των μυστικών υπηρεσιών.
Το γεγονός ότι ο Σνόουντεν κατέφυγε στην Ρωσία όπου ζει τα τελευταία χρόνια έχοντας εξασφαλίσει προσωρινό άσυλο από τον Πούτιν έκανε μεγάλη μερίδα του προοδευτικού Τύπου να δημοσιεύει τη μια μετά την άλλη απόψεις που έριχναν ένα διαφορετικό φως στις αποκαλύψεις του.
Η δαιμονοποίηση του Πούτιν και του Ασάνζ τους οποίους θεωρούν ως πρωτεργάτες στην ήττα της Κλίντον, αλλά και η αποδοχή των μυστικών υπηρεσιών τις οποίες θεωρούν σύμμαχο στον αγώνα εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ έχουν δημιουργήσει ένα τοξικό κλίμα εναντίον τόσο του Σνόουντεν, όσο και οποιουδήποτε αποφασίζει να αποκαλύψει τις σκοτεινές μεθόδους της CIA και της NSA.
Όμως άσχετα με το κλίμα που έχει διαμορφωθεί εναντίον του χάρη στον Σνόουντεν γνωριζουμε πλέον ότι κάθε ηλεκτρονικό αποτύπωμα που αφήνουμε στο Διαδίκτυο, οι ηλεκτρονικές μας επαφές, οι τηλεφωνικές μας συνομιλίες, τα μηνύματα που ανταλλάσσουμε καταγράφονται και διατηρούνται σε ένα αρχείο που δεν διαγράφεται ποτέ και μπορούν, δεδομένων των συνθηκών, να χρησιμοποιηθούν εναντίον μας.
Όσο γι αυτούς που λένε ότι δεν ενδιαφέρονται επειδή δεν έχουν κάτι να κρύψουν είναι το ίδιο σαν να λένε ότι δεν ενδιαφέρονται για την ελευθερία του λόγου επειδή δεν έχουν κάτι να πουν.
