H σκιά του άτακτου Brexit έχει απλωθεί πάνω από το ναυτιλιακό κέντρο του Λονδίνου. Δεν είναι λίγες οι εταιρείες που αναζητούν έδρα στο Μονακό ή ακόμη και στην Κύπρο ενώ άλλες όπως μεταδίδει το Reuters έχουν ήδη σπεύσει να αλλάξουν σημαία στα πλοία τους. Το πρώτο εξάμηνο του έτους η βρετανική κυβέρνηση μετρούσε απώλειες 50 εκατ. στερλινών (55,5 εκατ. ευρώ) λόγω ακυρώσεων συμβολαίων.
«Ο αληθινός κίνδυνος για την κυβέρνηση είναι ωστόσο η κατάρρευση των φορολογικών εσόδων από τον κλάδο, καθώς οι ναυτιλιακές εταιρείες πληρώνουν φόρους κυρίως με βάση το τονάζ των πλοίων τους» σημειώνει ο Τζόναθαν Σόουλ στο Reuters. Μπροστά στα νέα δεδομένα που δημιουργούνται στο Σίτι η ελληνική κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να κινητοποιηθεί θεσπίζοντας φορολογικά και άλλα κίνητρα για τη μεταφορά και λειτουργία εφοπλιστικών εταιρειών στην Ελλάδα.
Νομοθετική ρύθμιση
Σύμφωνα με πληροφορίες, κύριο μέλημα του Μαξίμου είναι πώς θα προσελκύσει η χώρα επενδύσεις και επιχειρήσεις που θα εγκαταλείψουν το επόμενο χρονικό διάστημα τη Βρετανία. Η κυβέρνηση προετοιμάζει εν προκειμένω νομοθετική ρύθμιση που θα δίνει κίνητρα στην ελληνική εφοπλιστική κοινότητα του Σίτι να μεταφέρει δραστηριότητές της στην Ελλάδα. Τα κίνητρα αυτά θα είναι, κατά τις ίδιες πληροφορίες, φορολογικά αλλά και θεσμικά. Τα φορολογικά κίνητρα θα αφορούν νομικές οντότητες και φυσικά πρόσωπα, δηλαδή και τις ναυτιλιακές εταιρείες και τους εφοπλιστές.
Αρχικά μελετάται η χορήγηση φορολογικών κινήτρων για μετεγκαταστάσεις εταιρειών στην Ελλάδα και στη συνέχεια η λήψη μέτρων που θα διευκολύνουν τη λειτουργία των εφοπλιστικών γραφείων. Πρόκειται για υποδομές και κίνητρα στη διεθνή ναυτασφαλιστική αγορά, στους ναυλομεσιτικούς οίκους και πρωτίστως πρόσβαση σε χρηματοδότηση προκειμένου να ενισχύσει η χώρα τη θέση της ως διεθνές ναυτιλιακό cluster.
Σοβαρές απώλειες
Ειδικοί περί τα ναυτιλιακά υποστηρίζουν ότι το Brexit, είτε αυτό γίνει συντεταγμένα είτε και άτακτα, ελάχιστα θα επηρεάσει το ναυτιλιακό κέντρο του Λονδίνου, καθώς αυτό στηρίζεται σε γερές βάσεις και διέπεται από θεσμούς και κανονιστικές διατάξεις που διασφαλίζουν την ισχύ του. Ωστόσο οι έως τώρα απώλειές του εξαιτίας της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ δεν είναι ευκαταφρόνητες.
Σύμφωνα με το Reuters, το διάστημα Μαΐου 2018 – Μαΐου 2019 τα εμπορικά πλοία με βρετανική σημαία είχαν περιοριστεί από 1.315 σε 1.229 και η χωρητικότητα είχε μειωθεί από τα 16,5 στα 10,5 εκατ. τόνους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του γαλλικού ναυτιλιακού ομίλου CMA CGM, ο οποίος πριν από το δημοψήφισμα του 2016 για τη συμμετοχή στην ΕΕ ήταν η μεγαλύτερη εταιρεία με φορτηγά πλοία που έφεραν τη βρετανική σημαία (49 σκάφη). Εως την 1η Μαρτίου 2019 η CMA CGM είχε σηκώσει σημαίες Γαλλίας ή Μάλτας στα συγκεκριμένα containers. Τον περασμένο Ιανουάριο ακόμα και η βρετανική ναυτιλιακή P&O αποφάσισε να μεταφέρει στην Κύπρο τα εγγεγραμμένα στα βρετανικά νηολόγια πλοία της προκειμένου να μη χάσει το φορολογικό καθεστώς που απολαμβάνει στην ΕΕ.
Στον «αέρα» τα πελατολόγια των βρετανικών επιχειρήσεων
Ενα σκάρτο εικοσαήμερο έμεινε ως την 31η Οκτωβρίου και το χειρότερο σενάριο για το Brexit πλησιάζει επικίνδυνα. Στο πίσω μέρος του μυαλού όλων – του Μπόρις Τζόνσον (φωτογραφία κάτω) μη εξαιρουμένου – υπάρχει η ιδέα μιας νέας παράτασης των διαπραγματεύσεων, ώστε να επιτευχθεί συμφωνία. Αλλά ημέρα με την ημέρα γίνεται απειλητικότερη η προοπτική μιας «ηρωικής εξόδου». Και οι ηρωισμοί προκαλούν, ως γνωστόν, θύματα. Για τον κίνδυνο αυτόν προειδοποίησε όχι μόνο το ΔΝΤ αλλά και η ίδια η βρετανική κυβέρνηση!
«Φροντίστε τώρα ώστε να συνεχίσετε να λαμβάνετε νομίμως δεδομένα από την ΕΕ» προτρέπει τις επιχειρήσεις με ολοσέλιδη καταχώρισή της στους «Financial Times» η βρετανική κυβέρνηση. «Μετά την 31η Οκτωβρίου ίσως χρειαστεί να επικαιροποιήσετε τα συμβόλαιά σας» υπογραμμίζει και προτείνει στους επιχειρηματίες να ακολουθήσουν έναν «βήμα προς βήμα» οδηγό που έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα της.
Ο κανονισμός
Το ζήτημα αφορά όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους. Για την ώρα, η ροή δεδομένων στις χώρες-μέλη της ΕΕ είναι ανεμπόδιστη για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν τον νέο, αυστηρό Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Δεδομένων (GDPR). Ο Κανονισμός έχει ενσωματωθεί στο βρετανικό Δίκαιο. Αν όμως το Brexit γίνει δίχως συμφωνία, η Βρετανία θα πρέπει ως τρίτη χώρα να αποδείξει ότι τηρεί τα ευρωπαϊκά στάνταρντ. «Και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επισημάνει ότι κάτι τέτοιο δεν θα γίνει βιαστικά» σημειώνει ο Ρόρι Σίλαν-Τζόουνς του BBC.
Το πρόβλημα διογκώνεται όσο μικρότερες είναι οι επιχειρήσεις, διότι αυτές είναι πιο ευάλωτες στη γραφειοκρατία και κινδυνεύουν περισσότερο να χάσουν την πρόσβαση σε προσωπικά στοιχεία πελατών ή προμηθευτών από χώρες της ΕΕ που είναι αναγκαία για να λειτουργήσουν. Εξάλλου οι μικρομεσαίες μη εξαγωγικές επιχειρήσεις πλήττονται περισσότερο και από την υποτίμηση της στερλίνας, που επιταχύνεται όσο πλησιάζει η 31η Οκτωβρίου.
Ανησυχεί η Γκεοργκίεβα
«Σε κάθε περίπτωση, το Brexit θα είναι επώδυνο για τους Βρετανούς, ενώ θα προστεθεί στις αρνητικές διεθνείς εξελίξεις που συμβάλλουν στην παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση» δήλωσε δίχως να μασά τα λόγια της η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.
Μιλώντας στο BBC εν όψει της ετήσιας συνεδρίασης του ΔΝΤ, που θα πραγματοποιηθεί την εβδομάδα αυτή στην Ουάσιγκτον, η νέα επικεφαλής του Ταμείου είπε ότι οι βρετανοί πολιτικοί θα πρέπει να προστατεύσουν τον κόσμο από το Brexit, «αν και οι επιλογές για να χρηματοδοτηθούν τα μέτρα προστασίας είναι περιορισμένες», όπως τόνισε χαρακτηριστικά.
Η βουλγάρα διάδοχος της Κριστίν Λαγκάρντ ανησυχεί και για τις επιπτώσεις του Brexit σε τρίτες χώρες, «κυρίως χώρες με χαμηλούς προϋπολογισμούς και μεγάλη εξάρτηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Ηνωμένο Βασίλειο».
