Αυτά διακήρυσσε ο Α. Παπανδρέου. Η ηγεσία όμως του ΚΙΝΑΛ αποφάσισε διαφορετικά. «Δύο βήματα πίσω το ΠΑΣΟΚ για να πάει ένα βήμα μπροστά το ΚΙΝΑΛ». Η φράση αυτή θυμίζει παλιά ρήση του Λένιν. Ίσως γι’ αυτό για επικοινωνιακούς λόγους η ηγεσία επέλεξε την αφίσα με τη γροθιά υψωμένη. Να φοβίσει τους αντιπάλους και να τους θυμίσει ότι το ΚΙΝΑΛ θα βρίσκεται πάντα μπροστά. Η αφίσα τρόμαξε, αποσύρθηκε για να ακολουθήσουν νέα συνθήματα όπως: «εξωστρέφεια», «τώρα παντού», «πάντα μπροστά». Με ποιες θέσεις, ποιες κοινωνικές δυνάμεις, με ποιες συμμαχίες θα πορευθεί η παράταξη για να αγναντεύσει την εξουσία. Όλα αυτά παραπέμφθηκαν στη Συνδιάσκεψη. Κανένα πολιτικό κείμενο δεν κατατέθηκε στην Κ.Ε. σχετικά με τα ζητήματα αυτά. Στα γεγονότα:
Η κα. Γεννηματά προειδοποίησε όσους σηκώνουν το χέρι: μην «παίζετε με τα σύμβολα του ΠΑΣΟΚ». Προκύπτει όμως το λογικό ερώτημα στο κάθε μέλος, φίλο και ψηφοφόρο: «ζει ή δεν ζει αυτή η παράταξη», «Χρεωκόπησε οικονομικά» να χρεωκοπήσει και πολιτικά; Γιατί όποιος έχει διαφορετική άποψη στο τρισυπόστατο ΚΙΝΑΛ, αποτελεί απειλή και εσωστρέφεια. Αυτές οι αντιλήψεις ταιριάζουν σε αυταρχικά και όχι δημοκρατικά κόμματα. Η μεγάλη προσφορά του Αν. Παπανδρέου είναι ότι δημιούργησε δημοκρατικές κομματικές δομές, όπου διαφορετικές απόψεις συνυπήρξαν και η πλειοψηφία σέβονταν τα δικαιώματα τη μειοψηφίας.
Από τα γεγονότα, υπάρχει μια τεράστια αντίφαση ανάμεσα στην ιστορία και την προσφορά του ΠΑΣΟΚ και στην άποψη τώρα «κάνε βήμα πίσω». Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι το ΚΙΝΑΛ χωρίς το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια του, αλλά την ίδια στιγμή εκφράζεται από την ηγεσία η άποψη ότι το να μιλάει σήμερα κανείς για το ΠΑΣΟΚ είναι πισωγύρισμα. Είναι εσωστρέφεια. Ούτε λίγο, ούτε πολύ αποτελεί αμφισβήτηση και απειλή για την ηγεσία.
Η υπόθεση μοιάζει με ένα δύσκολο πολιτικό σταυρόλεξο και πρέπει να βρεθεί λύση. Διαφορετικά, το ΚΙΝΑΛ θα συνεχίσει να καταγράφεται ως μία μικρή παράταξη που θα χαίρεται και θα πανηγυρίζει αν πήρε μία ή δύο μονάδες παραπάνω. Σε αυτή την κατάσταση η επιρροή της στο εκλογικό σώμα, αντί να αυξάνεται θα μειώνεται. Αυτές οι αναφορές δεν γίνονται για να μειώσουν την πολιτική παρουσία του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ στο πολιτικό σκηνικό. Πρέπει να αλλάξει η πολιτική εικόνα στο εκλογικό σώμα. Η ηγεσία με νέο αφήγημα και ανάγνωση της εθνικής, οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας, πρέπει να ανατρέψει στη συνείδηση του κόσμου αυτό που η κάλπη από το 2012 μέχρι της 7ης Ιουλίου καταγράφει τη Δημοκρατική Παράταξη με μονοψήφιους αριθμούς.
Τα ζητήματα αυτά δεν απασχόλησαν την Κ.Ε.. Αντ’ αυτού γύρισε το βλέμμα πίσω για τα αποτελέσματα της 7ης Ιουλίου. Η έκθεση με την ανάλυση των στατιστικών στοιχείων και της συμπεριφοράς του εκλογικού σώματος περιέγραψε την εικόνα: Περισσότερο θαρρώ για να δικαιολογήσει την ήττα, από τη λεηλασία των μονομάχων. Για τις αιτίες του αποτελέσματος δεν υπήρξαν σοβαρές αναφορές ή αναλύσεις. Όλα σκεπάσθηκαν με το επιχείρημα ότι ο δικομματισμός (Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ) μας λεηλάτησε σε στελέχη και εκλογικό σώμα τη δημοκρατική παράταξη και πρέπει «να αντεπιτεθούμε». Είναι καιρός να κατανοήσουν οι ιθύνοντες ότι κανένα κόμμα δεν έχει ιδιοκτησιακή σχέση με τους ψηφοφόρους.
Η συσπείρωση και η επιρροή στο εκλογικό σώμα εξαρτάται κύρια από τον πολιτικό λόγο της ηγεσίας και τη δυνατότητα επικοινωνιακής επάρκειας για την κοινωνικοποίηση των πολιτικών θέσεων, στη διαχείριση των δημοσίων υποθέσεων. Συνεπώς, η ηγεσία πρέπει να εμπνέει, να πείθει με τις θέσεις της και τον σοβαρό επικοινωνιακό λόγο.
Γι’ αυτά τα ζητήματα όποιος σηκώσει χέρι και εκφράσει άποψη φέρνει εσωστρέφεια, είναι «εκτός γραμμής». Με αυτή όμως την αντίληψη το δικαίωμα της διαφορετικότητας, της άποψης, της μειοψηφίας ακυρώνεται. Ο πολιτικός διάλογος περιορίζεται και οι δομές της παράταξης προσομοιάζουν με λειτουργίες αρχηγικού κόμματος. Τα πάντα περιστρέφονται στο περιβάλλον του αρχηγού. Αρεστοί είναι όσοι ασπάζονται τις απόψεις της ηγεσίας. Και όσοι επέστρεψαν στο εγχείρημα φαίνονται προβληματισμένοι.
Δύο και πλέον χρόνια συγκρότησης του ΚΙΝΑΛ παρατηρήσαμε πράγματα και θαύματα. Οι δημοκρατικές διαδικασίες συγκρότησης των οργάνων αντικαταστάθηκαν από συνεχείς διορισμούς οργάνων και επιτροπών. Οι διευθετήσεις προσώπων στην κορυφή ήταν ατελείωτες. Και από τις εξελίξεις φάνηκε πως ήταν ατυχείς. Και ίσως μοιραίες και για το εκλογικό αποτέλεσμα. Οι οργανώσεις, όπου υπήρχαν άνοιγαν και έκλειναν μόνο για τις εκλογές.
Αλλά ας γυρίσουμε σελίδα και να δούμε μπροστά: Με διορισμένο το ανώτατο καθοδηγητικό όργανο, το Πολιτικό Συμβούλιο, πως προσδοκά κανείς να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει μέλη και φίλους της παράταξης. Όταν δηλαδή η πλειοψηφία δεν επιτρέπει τη μειοψηφία να εκφρασθεί στα όργανα. Το στοιχείο αυτό αποτελεί την πεμπτουσία της Δημοκρατίας. Είναι το οξυγόνο που κρατάει ζωντανό ένα κίνημα. Περίμενε ο καθένας στην Κ.Ε. να είχε κατατεθεί ένα πολιτικό κείμενο για να ακουσθούν οι διαφορετικές απόψεις και να διαμορφωθεί μια πολιτική πυξίδα για τα μέλη, τους οπαδούς και τους ψηφοφόρους. Να γίνει μια σοβαρή συζήτηση για τις κεντρικές επιλογές της παράταξης, στα εθνικά, οικονομικά και θεσμικά ζητήματα της συγκυρίας και τους μέλλοντος αυτού του τόπου (εκλογικός νόμος, προκλήσεις Τουρκίας, μεταναστευτικό, ασφαλιστικό και τι απέμεινε από την παλιά σοσιαλδημοκρατία και σε ποιους δρόμους οδεύουμε κ.α..
Φοβάμαι ότι αυτά αν δεν αλλάξουν το μέλλον του ΚΙΝΑΛ θα είναι αχαρτογράφητο. Από τη μνημονιακή περίοδο σε πολλά άρθρα και παρεμβάσεις μου είχα επισημάνει ότι το ΠΑΣΟΚ με τον τρόπο που διαχειρίστηκε την κρίση θα κατέληγε σε μια μικρή παράταξη. Φαίνεται και σήμερα δεν θέλουμε να κατανοήσουμε τα γεγονότα. Υποτιμάμε το μεταρρυθμιστικό δόγμα του νεοφιλελευθερισμού. Υποτιμάμε την πολυσυλλεκτικότητα του ΣΥΡΙΖΑ με αφορισμούς. Περίμενα μια γενναία πρωτοβουλία από την κα. Γεννηματά να αποκαταστήσει τη Δημοκρατία στο διορισμένο πολιτικό συμβούλιο. Και μόνο αυτό το γεγονός θα αποτελούσε μια νέα αφετηρία. Ένα πολιτικό μήνυμα ότι κάτι θα αλλάξει στην πορεία ανασυγκρότησης της δημοκρατικής παράταξης. Θα διαμορφώσει μια νέα πολιτική ταυτότητα με απαντήσεις στα προβλήματα του κόσμου. Στο δίχρονο της προσπάθειας για συσπείρωση του δημοκρατικού κόσμου χόρτασαν τα μέλη και οι ψηφοφόροι από διορισμούς και προσωπικές διευθετήσεις στελεχών στην ηγεσία. Αυτοί που διορίσθηκαν και απέκτησαν ρόλο από την κα. Γεννηματά (Θεοχαρόπουλος, Μπίστης, Ραγκούσης, Θεοδωράκης και άλλοι πολλοί) σήμερα βρίσκονται απέναντι.
Το ελάχιστο μετά τα αποτελέσματα της 7ης Ιουλίου θα περίμενε κανείς να συζητηθεί ένα πολιτικό κείμενο για το που πάει αυτό το Κίνημα, με ποιους, με ποια στρατηγική και ποιο προγραμματικό λόγο. Πως προσδιορίζεται σήμερα η εθνική μας μας ανεξαρτησία σε μια «νέο – αποικιακή» χώρα που έχει δανειστές για να βιώσει οικονομικά και προστάτες (ΗΠΑ) να διαφυλάξει τα σύνορά της και τα συμφέροντά της στο Αιγαίο και την Κύπρο. Πως ορίζεται ο σύγχρονος σοσιαλισμός, η προοδευτικότητα της παράταξης στην οικονομία, την κοινωνία και τα δικαιώματα. Θαρρώ πως πρέπει να σταματήσουν οι «βαρύγδουπες» αναλύσεις και να αντιμετωπίσουμε τα γεγονότα. Το «πάμε μπροστά», «πάμε με αυτονομία», χωρίς πολιτικό περιεχόμενο, δεν σηματοδοτούν κάποια σοσιαλιστική προοδευτική πορεία. Τις πραγματικές συνθήκες μιας γερασμένης χώρας, πολιορκημένης από τα μεταναστευτικά χώματα, πρέπει να αναγνώσουμε εκ νέου να δώσουμε ρεαλιστικές λύσεις στα προβλήματα. Δυστυχώς, η πολιτική στασιμότητα δεν κρύβεται με ανακοινώσεις «εργασιοθεραπείας» και παραπομπές σε μια συνδιάσκεψη. Είναι γεγονός ότι όλα τρέξανε σε χαμηλές πτήσεις στην Κ.Ε., χωρίς μήνυμα για το αύριο. Η ξύλινη γλώσσα ότι θα μας βρουν μπροστά οι μονομάχοι που λεηλάτησαν τα στελέχη και το εκλογικό σώμα του ΠΑΣΟΚ δεν πείθει. Οι πολίτες θέλουν θέσεις και απαντήσεις στα προβλήματά τους. Και να γίνει κατανοητό ότι η δημοκρατική παράταξη δεν έχει ιδιοκτησιακά χαρακτηριστικά με το εκλογικό σώμα. Οι ηγεσίες εμπνέουν με τον πολιτικό τους λόγο και διαμορφώνουν πλειοψηφικά, κοινωνικά και πολιτικά ρεύματα.
Ας μην κρύβουμε την αδυναμία και το έλλειμμα κεντρικών, πολιτικών θέσεων κάτω από ψεύτικα διλήμματα ότι δήθεν κάποιοι μας πολεμάνε και θέλουν να μας εξοντώσουν. Για το μέλλον της δημοκρατικής παράταξης ηγεσία και στελέχη να βάλουν το δάχτυλό τους «επί του τύπου των ήλων»
Η πολιτική είναι ένα πεδίο σκληρής αντιπαλότητας. Όποιος πείθει κερδίζει. Όποιος χάνει ας αναμετρηθεί με την αδυναμία του και να βρει λύσεις για να την υπερβεί. Η ρήση του Α. Παπανδρέου ότι η δημοκρατική παράταξη έρχεται από μακριά και πάει μακριά, ας καθοδηγεί τις ηγεσίες και τους δημοκρατικούς – προοδευτικούς πολίτες.
