Στα αποκαλυπτήρια του μνημείου που φιλοτεχνήθηκε με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, προχωρά ο Περισσός το Σάββατο 12 Οκτωβρίου στις 12.00 το μεσημέρι, στη Γυάρο, ως ελάχιστο φόρο τιμής σε όσους φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν ή άφησαν τη ζωή τους στο κολαστήριο.
Η ΚΕ του ΚΚΕ οργανώνει αποστολή που θα αναχωρήσει το πρωί του Σαββάτου από το λιμάνι του Λαυρίου, δίνοντας προτεραιότητα στους αγωνιστές που εξορίστηκαν ή φυλακίστηκαν στο «θανατονήσι», καθώς και στις οικογένειές τους. Το μνημείο με τίτλο «Ρωγμή», φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Αντώνη Μυρωδιά, που πήρε μέρος μαζί με άλλους καλλιτέχνες στον πανελλήνιο διαγωνισμό που είχε προκηρύξει το ΚΚΕ για τη φιλοτέχνηση και εγκατάσταση Μνημείων στη Γυάρο και τη Μακρόνησο.
Ο ίδιος έχει δηλώσει για το έργο του: «Στο «σώμα» του είναι καρφωμένα είκοσι ένα (όσα και τα χρόνια λειτουργίας των κολαστηρίων) πρίσματα, θραύσματα από υλικό ανοξείδωτο, μόνιμα λαμπερό και αναλλοίωτο στο χρόνο. Είναι η αντιδιαστολή: Το φωτεινό μέλλον, λαμπερό στην αντίθεση με το ζοφερό, διαβρωμένο παρελθόν. Οι «Ρωγμές» με τις έντονες εξάρσεις προσδίδουν έντονα δραματικό χαρακτήρα στην πάλη μεταξύ των δύο ιδεολογιών. Τα πρίσματα και το αναλλοίωτο υλικό τους είναι η αναφορά στους κρατούμενους κομμουνιστές που υπέφεραν, βασανίστηκαν ή έχασαν τη ζωή τους για τις ιδέες τους, παρέμειναν ωστόσο αμετακίνητοι σε αυτές».
Αξίζει να αναφερθεί ότι για την εγκατάσταση του μνημείου και για την διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου εδώ και ημέρες εργάζονται ακούραστα δεκάδες οικοδόμοι, μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι, χτίστες και εργάτες άλλων ειδικοτήτων, μέλη και φίλοι του ΚΚΕ, που βρίσκονται στο νησί, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και η κατασκευή του δεύτερου Μνημείου που θα τοποθετηθεί στη Μακρόνησο.
Παράλληλα, οι εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» ετοιμάζονται να κυκλοφορήσουν ειδική έκδοση, με τίτλο: «Γυάρος – Θανατονήσι και Κάστρο Αγώνα – μια η απάντησή μας…ζήτω το ΚΚΕ», το οποίο έχει επιμεληθεί η Υπηρεσία Αρχείου της ΚΕ του ΚΚΕ και περιέχει πλούτο ιστορικών και άλλων ντοκουμέντων και στοιχείων και για τις τρεις περιόδους λειτουργίας της Γυάρου ως τόπου εξορίας (1947-1952, 1955-1961, 1967-1974).
Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή το ΚΚΕ «τα κτήρια των φυλακών και άλλες εγκαταστάσεις της Γυάρου έχουν αφεθεί στη φθορά του χρόνου, τις διάφορες λεηλασίες και έχουν υποστεί πολλαπλές καταστροφές ακόμα και από βολές του πολεμικού ναυτικού», ενώ τονίζεται ότι «η τοποθέτηση μνημείου από την ΚΕ του ΚΚΕ συμβάλει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και την ανάδειξη της Γυάρου ως ιστορικό τόπο, ενώ αποτελεί ζήτημα αγωνιστικής διεκδίκησης η δημιουργία προβλήτας για τη διευκόλυνση της πρόσβασης, καθώς και οι σωστικές παρεμβάσεις στα κτίσματα που καταρρέουν». Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου θα γίνουν από τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα.