Η ανάπτυξη είναι μια λέξη που όλοι τη χρησιμοποιούμε, αλλά ποτέ δεν την συζητούμε πραγματικά.
Δηλαδή, ποτέ δεν καθόμαστε να συζητήσουμε τι σημαίνει ανάπτυξη από την πλευρά της κοινωνίας.
Όλη η κουβέντα γίνεται γύρω από στόχους όπως η αύξηση του ΑΕΠ, αλλά όχι για το πώς τα όποια οφέλη θα μοιραστούν στην κοινωνική πλειοψηφία.
Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χώρα βγαίνει από μια κρίση.
Όπου οι πιο μεγάλοι χαμένοι ήταν οι μισθωτοί εργαζόμενοι.
Που βρέθηκαν να απολύονται, να μην έχουν συλλογικές συμβάσεις και να χάνουν πολύ μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους.
Και όλα αυτά όταν είναι προφανές ότι «δεν τα φάγαμε μαζί» και δεν φταίνε οι μισθωτοί για την κρίση.
Όμως, οι μισθωτοί ήταν αυτοί που πλήρωσαν το μεγαλύτερο τίμημα για την όποια έξοδο από την κρίση.
Γιατί με 17% ανεργία μάλλον δεν έχουμε βγει τελείως από την κρίση.
Και η χειρότερη κληρονομιά της κρίσης είναι να αντιμετωπίζονται οι μισθωτοί εργαζόμενοι μόνο ως κόστος.
Φτάσαμε στο σημείο να γίνεται συζήτηση για το εάν έπρεπε να πάει ο βασικός μισθός στα 650 ευρώ μικτά.
Την ώρα που τα ενοίκια ήδη παίρνουν την ανιούσα.
Έχουμε καταντήσει μια χώρα όπου με 800 ευρώ θεωρείται κάποιος προνομιούχος.
Την ώρα που τα σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα πουλάνε στις ίδιες τιμές με χώρες όπου ο μέσος μισθός είναι πάνω από 2.000 ευρώ.
Θεωρούμε επιτυχία να βρει ένας νέος οποιαδήποτε δουλειά, με οποιαδήποτε αμοιβή.
Την ίδια ώρα ζητάμε από τους νέους να κάνουν οικογένειες, αδιαφορώντας για το πώς μπορούν να επιβιώσουν.
Και σαν μην έφταναν όλα αυτά κάνουμε συζήτηση για… εξαιρέσεις ακόμη και από αυτές τις κουτσουρεμένες συλλογικές συμβάσεις.
Για ακόμη πιο ελαστικές σχέσεις εργασίας.
Για διατήρηση ανταγωνιστικότητας μέσω χαμηλού κόστους εργασίας.
Ρε πάτε καλά;
Μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς εργαζομένους που νιώθουν αξιοπρεπείς ως προς τις συνθήκες εργασίας και τις απολαβές τους, ώστε όντως να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους;
Μπορεί να υπάρξει στροφή σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας και υψηλής προστιθέμενης αξίας, όταν οι μισθοί που δίνονται σήμερα σε πτυχιούχους με μεταπτυχιακά και διδακτορικά είναι σαν επιχειρήματα να τρέξουν να μεταναστεύσουν;
Μπορούμε να περιμένουμε να «ανοίξουν οι δουλειές» χωρίς να υπάρξει αυξημένη αγοραστική ικανότητα των μισθωτών;
Κάποια στιγμή πρέπει να καταλάβουμε ότι τις χώρες, τις οικονομίες, την ίδια την ιστορία, την χτίζουν οι άνθρωποι του μόχθου, οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι.
Και αυτοί είναι άνθρωποι δεν είναι «κόστος παραγωγής».
Η σημαντικότερη επένδυση είναι να νιώθουν ότι πρέπει να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους.
Και ο καλύτερος δείκτης ευημερίας να νιώθουν αξιοπρεπείς γι’ αυτό που κάνουν και για το πώς τους αντιμετωπίζουν γι’ αυτό που κάνουν.