Λίγο παραπάνω από μια ώρα διήρκησε στο Μεγάρου Μαξίμου η συνάντηση του αμερικανού ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, με τον έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητστοτάκη.
Η συνάντηση με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, σήμανε την έναρξη της σειράς επαφών που θα έχει ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών στη χώρα μας.
Με το… καλημέρα η τουρκική προκλητικότητα
Με το… καλημέρα της συνάντησης τους, ο έλληνας πρωθυπουργός έθεσε το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας.
Ο Πρωθυπουργός καλωσόρισε τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, λέγοντας του πως «ευτυχώς ο καιρός δεν μας τα χάλασε».
Στη συνέχεια, προχώρησε στο «κυρίως πιάτο», με την Τουρκία να βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας.
Στο ξεκίνημα κιόλας της συζήτησης έθεσε τις προκλήσεις της γείτονος χώρας και τις δραστηριότητές της στην κυπριακή ΑΟΖ.
«Στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο εκδηλώνονται κινήσεις που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο… Οι πρόσφατες κινήσεις της Τουρκίας παραβιάζουν κατάφωρα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Η Κύπρος ζητά την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου. Προσδοκώ στη συμβολή των ΗΠΑ για ένα πιο εποικοδομητικό κλίμα συνεργασίας» είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Παράλληλα ο πρωθυπουργός δήλωσε «ευτυχής που η επίσκεψή σας πραγματοποιείται νωρίς, 3 μήνες μετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης, και συμπίπτει με την λαϊκή εντολή για αλλαγή σελίδας στη χώρα».
Μιλώντας για την οικονομία ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι «αφήνουμε πίσω τις δύσκολες ημέρες της κρίσης και αντιμετωπίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία. Οδεύουμε στην ανάκαμψη και λάβαμε μέτρα που την υπηρετούν βάζοντας τέλος στo capital controls, προωθούνται ταχύτατα οι ιδιωτικοποιηήσεις και θεσπίζονται ειδικά κίνητρα για τις ιδιωτικές επενδύσεις».
Ο πρωθυπουργός χαιρέτισε το γεγονός ότι «ολοένα και περισσότεροι τουρίστες από τις ΗΠΑ επισκέπτονται την Ελλάδα» κάνοντας αναφορά και στην απόκτηση των ναυπηγίων στη Σύρο από την ONEX, το ενδιαφέρον της Pfizer να επενδύσει στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας στη Θεσσαλονίκη αλλά και το έμπρακτο ενδιαφέρον των αμερικανικών επιχειρήσεων για το Ελληνικό.
«Σας καλοσωρίζω με αισθήματα φιλίας και εκτίμησης και μαζί σας χαιρετίζω το άνοιγμα του νέου κεφαλαίου στις σχέσεις των δύο χωρών» ολοκλήρωσε τον χαιρετισμό του ο κ. Μητσοτάκης.
Πομπέο: Οι αμερικανικές εταιρίες είναι έτοιμες να επενδύσουν
Από την πλευρά του, ο αμερικανός ΥΠΕΞ παίρνοντας τον λόγο επανέλαβε τη θέση των ΗΠΑ ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις δεν ήταν ποτέ ισχυρότερες.
«Γίνονται πολύ σπουδαία πράγματα, όλα πηγαίνουν καλά και δουλεύουμε πολύ σκληρά, οι μηχανές έχουν ανάψει για τα καλά. Οι σχέσεις των δύο χωρών μας είναι στο απόγειο, ποτέ δεν ήταν ισχυρότερες και προσβλέπω στο μέλλον», υπογράμμισε.
Επισήμανε, δε, πως «οι αμερικανικές εταιρίες είναι έτοιμες να έρθουν, να επενδύσουν και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας».
Επίσης, τόνισε πως θα συζητηθεί ο ρόλος της Ελλάδας «στην γεωργαφική περιοχή, που είναι πολύ δυναμική, με πολλά να συμβαίνουν, μια ενεργή περιοχή, και είμαστε εδώ να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα να διατηρήσει το ρόλο της σαν πυλώνας σταθερότητας».
«Μιλήσατε για τις ιστορικές σχέσεις των χωρών μας, ευελπιστώ να κάνω τα πάντα σωστά για να μην ακούσω στο τέλος τα παράπονα της ελληνικής κοινότητας στο Κάνσας», είπε με χιούμορ ο υπουργός Εξωτερικών, κλείνοντας την τοποθέτησή του.
Συνέχεια με Παναγιωτόπουλο και Δένδια
Στη συνέχεια ο κ. Πομπέο αναμένεται, σύμφωνα με το πρόγραμμα, να μεταβεί στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας όπου θα έχει συνάντηση με τον υπουργό Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, ενώ ακολούθως θα έχει συνάντηση με τον υπουργό Εξωτειρκών Νίκο Δένδια στο υπουργείο Εξωτερικών. Με τον Έλληνα ομόλογό του θα υπογράψουν την επικαιροποιημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας . Αμέσως μετά, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών θα προβούν σε κοινές δηλώσεις.
Το απόγευμα, ο Μ. Πομπέο θα εκφωνήσει ομιλία στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ενώ αύριο θα αναχωρήσει από την Αθήνα για τις ΗΠΑ.
Στόχος της επίσκεψης
Στόχος της επίσης επίσκεψης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στη χώρα μας είναι η εμβάθυνση της ιστορικής σχέσης Ελλάδας- ΗΠΑ.
Η επίσκεψη του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ουσιαστικά θα προετοιμάσει το έδαφος για τον δεύτερο στρατηγικό διάλογο Ελλάδας- ΗΠΑ και την Κυριακή θα κηρύξει την έναρξή του, μαζί με τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια. Εξάλλου, έξι ανώτατα στελέχη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, του Πενταγώνου και του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ θα διεξάγουν συνομιλίες με Ελληνες ομολόγους τους τη Δευτέρα και την Τρίτη, την ερχόμενη εβδομάδα.
Κατά τις επαφές του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στην Ελλάδα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τους υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Δένδια και Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, αναμένεται να αναδειχθεί περαιτέρω η στρατηγική διάσταση της σχέσης Αθήνας- Ουάσινγκτον, με έμφαση στην εμβάθυνση της αμυντικής, διπλωματικής, αλλά και οικονομικής συνεργασίας τους.
Το πρόγραμμα του αμερικανού ΥΠΕΞ
Οι επαφές του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, τον οποίο υποδέχθηκε χθες το βράδυ κατά την άφιξή του στην Αθήνα ο Νίκος Δένδιας, αρχίζουν σήμερα το πρωί με τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Στη συνέχεια ο Μάικ Πομπέο θα μεταβεί στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας όπου θα συναντηθεί με τον υπουργό Εθνικής ‘Αμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο και ακολούθως θα έχει συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια στο υπουργείο Εξωτερικών, με τον οποίο θα υπογράψουν την επικαιροποιημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας. Αμέσως μετά, οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών θα προβούν σε κοινές δηλώσεις.
Το απόγευμα, ο Μ. Πομπέο θα εκφωνήσει ομιλία στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ενώ την Κυριακή θα αναχωρήσει από την Αθήνα για τις ΗΠΑ.
Έρχονται και άλλοι αμερικανοί αξιωματούχοι
Τη Δευτέρα θα διεξαχθεί ο β’ γύρος του Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ, μεταξύ Ελλήνων και Αμερικανών αξιωματούχων. Από αμερικανικής πλευράς, επικεφαλής θα είναι ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Φ. Ρίκερ ενώ στις επί μέρους θεματικές του Στρατηγικού Διαλόγου θα συμμετάσχουν, μεταξύ άλλων και οι βοηθοί υφυπουργοί Εξωτερικών αρμόδιοι για τις οικονομικές-επιχειρηματικές σχέσεις και εκπαιδευτικά-πολιτιστικά θέματα, Μανίσα Σινγκ (Manisha Singh) και Μαρί Ρόις (Marie Royce) αντίστοιχα.
Από ελληνικής πλευράς, η έναρξη των εργασιών του Στρατηγικού Διαλόγου θα γίνει από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, ενώ θα συμμετάσχουν, μεταξύ άλλων, οι υπουργοί Προστασίας του Πολίτη και Παιδείας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και Νίκη Κεραμέως, ο αναπλ. υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Κουμουτσάκος, καθώς και οι υφυπουργοί Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας, Κ. Φραγκογιάννης και Α. Στεφανής.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Μια ευημερούσα Ελλάδα θα είναι ο πιο ικανός εταίρος στην ανατολική Μεσόγειο
Με στόχο την «εμβάθυνση της ιστορικής σχέσης» Ελλάδας – ΗΠΑ κατέφθασε στην Αθήνα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιεί στην Αθήνα. Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα πραγματοποιήσει συναντήσεις σε ανώτερο κυβερνητικό επίπεδο, προετοιμάζοντας ουσιαστικά το έδαφος για τον δεύτερο στρατηγικό διάλογο των ΗΠΑ με την Ελλάδα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο κ. Πομπέο θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και άλλα μέλη του υπουργικού συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας, Νίκο Δένδια και Νίκο Παναγιωτόπουλου.
Αναφερόμενος στον γεωπολιτικό ρόλο της χώρας μας, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ είχε δηλώσει ότι «η Ελλάδα είναι ένας πυλώνας σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια και ένας σημαντικός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ. Ανυπομονούμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά για την προώθηση της σταθερότητας και της ευημερίας στην περιοχή».
Όπως επισημαίνει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η συνεργασία Ελλάδα-ΗΠΑ καλύπτει ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα θεμάτων που επεκτείνεται σε τομείς όπως η άμυνα και η ασφάλεια, το εμπόριο, οι επενδύσεις, η ενέργεια, η έρευνα, ο πολιτισμός και οι τέχνες. Υπό αυτό το πρίσμα, ο κ. Πομπέο θα δώσει μια ομιλία, στην οποία θα αναφερθεί στη «δυναμική ανάπτυξη» της διμερούς σχέσης.
Η συμμαχική σχέση ΗΠΑ – Ελλάδας προχωρά με ταχύτατους ρυθμούς
Κάνοντας λόγο για ένα «ιστορικό σημείο» για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σημειώνει ότι η Ελλάδα είναι ένας ζωτικός εταίρος που μοιράζεται βασικούς στρατηγικούς στόχους με τις ΗΠΑ και αποτελεί έναν πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή.
«Στις 7 Οκτωβρίου 2019, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα θα συγκαλέσουν τη δεύτερη επανάληψη του στρατηγικού διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας. Σε αυτόν τον διάλογο, οι ηγέτες των ΗΠΑ θα συναντηθούν με τους Έλληνες ομολόγους τους για να συζητήσουν πώς μπορούμε να επιτύχουμε τους κοινούς στόχους μας, ειδικά στην περιφερειακή συνεργασία, την άμυνα και την ασφάλεια, το εμπόριο και τις επενδύσεις, την ενέργεια, την επιβολή του νόμου και την αντιτρομοκρατία, καθώς και τους δεσμούς μεταξύ των δύο κοινωνιών», σημειώνεται.
Μάλιστα, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στη σημασία που αποδίδει η Ουάσινγκτον για την επέκταση της συνεργασίας με το περιφερειακό σχήμα της Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ στο πλαίσιο του «3 + 1».
«Μαζί οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επενδύουν στο μέλλον της ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένης της αποκατάστασης της Θεσσαλονίκης ως πύλης προς τα Βαλκάνια για επενδύσεις και εμπόριο», τονίζεται.
Ανάπτυξη της διμερούς οικονομικής σχέσης
Όπως αναφέρεται, «μια ισχυρή και ευημερούσα Ελλάδα θα είναι πιο ικανός εταίρος για τις Ηνωμένες Πολιτείες στην ανατολική Μεσόγειο». Υπό αυτό το πρίσμα, η Ουάσινγκτον στοχεύσει στη διατήρηση μιας ισχυρής οικονομικής σχέσης με την Αθήνα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η αξία των αμφίδρομων συναλλαγών και υπηρεσιών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας άγγιξε τα 2.8 δισ. δολάρια το 2018, μια αύξηση της τάξης του 21% σε σχέση με το 2017. Μάλιστα οι εξαγωγές υπηρεσιών ανήλθαν σε περίπου 1.1 δισ. δολάρια το 2017, καταγράφοντας αύξηση 23% από το 2016. Σύμφωνα με το πρόγραμμα SelectUSA του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου, οι αμερικανικές άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα το 2018 ήταν 1.4 δισ. δολάρια, αυξημένες κατά 16% από το 2017.
Συνεχίζοντας η ανακοίνωση του Στείτ Ντιπάρτμεντ κάνει λόγο για μια αύξηση των αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα. «Οι επενδύσεις των ΗΠΑ στην Ελλάδα αυξάνονται. Η Pfizer ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα ανοίξει εγκατάσταση έρευνας και ανάπτυξης 200 εργαζομένων στη Θεσσαλονίκη. Η Cisco ανακοίνωσε ότι θα επενδύσει 10-12 εκατομμύρια για την ανάπτυξη ενός κέντρου καινοτομίας στη Θεσσαλονίκη, το οποίο θα αναπτύξει τεχνολογίες για έξυπνες πόλεις».
Αναφορικά με τον τομέα της τεχνολογίας, αναφέρεται ότι η Ελλάδα συμμετείχε μαζί με τις ΗΠΑ και τριάντα άλλες χώρες στην ανάπτυξη των Προτάσεων της Πράγας, «οι οποίες υπογραμμίζουν την ανάγκη δημιουργίας δικτύων 5G με βάση τον ελεύθερο και δίκαιο ανταγωνισμό, τη διαφάνεια και το κράτος δικαίου. Ενθαρρύνουμε την Ελλάδα να χρησιμοποιήσει αξιόπιστους πωλητές στην αλυσίδα εφοδιασμού 5G της».
Αμυντική και ενεργειακή συνεργασία
Όπως σημειώνει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η συνεργασία ΗΠΑ-Ελλάδας σε όλα τα μέτωπα θα ενισχύσει την ικανότητα της Ελλάδας να προάγει την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.
«Χαιρετίζουμε τη συμφωνία μας για επικαιροποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), η οποία θα μας επιτρέψει να επεκτείνουμε τις διμερείς μας δραστηριότητες στη Λάρισα, το Στεφανοβίκιο και την Αλεξανδρούπολη και να διατηρήσουμε την αυξημένη δραστηριότητα στη ναυτική βάση της Σούδας. Η συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας επιτρέπει την αμοιβαία επωφελή βελτίωση των υποδομών και υποστηρίζει την αυξημένη συνεργασία με την Ελλάδα και τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ. Επικροτούμε επίσης την Ελλάδα για τη δαπάνη 2% του ΑΕΠ της για την άμυνα», τονίζεται χαρακτηριστικά.
Τέλος, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπογραμμίζει ότι η ενεργειακή ασφάλεια είναι σημαντική για τη θωράκιση της οικονομικής και πολιτικής ασφάλειας αλλά και τη διασφάλιση της κυριαρχίας. Υπό αυτό το πρίσμα, γίνεται αναφορά στο πώς η χώρα μας συμβάλλει στην ενίσχυση της ενεργειακής διαφοροποίησης της Ευρώπης.
«Η Ελλάδα συμβάλλει στην προσέλκυση νέων πηγών ενέργειας στην Ευρώπη μέσω του Διαδριατικού Αγωγού που θα ολοκληρωθεί σύντομα. Κατά το τελευταίο έτος, ο όγκος του υγροποιημένου φυσικού αερίου που εισέρχεται στην Ελλάδα (συμπεριλαμβανομένων των πολλαπλών αποστολών από τις Ηνωμένες Πολιτείες) έχει διπλασιαστεί και θα αντικαταστήσει σύντομα τη Ρωσία ως τη μεγαλύτερη πηγή φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Η γραμμή διασύνδεσης Ελλάδα-Βουλγαρία και ο προγραμματισμένος τερματικός σταθμός ΥΦΑ στην Αλεξανδρούπολη θα προωθήσουν αυτή την τάση» αναφέρει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Τι επιδιώκει
Πράγματι, αν και στο κέντρο της επίσκεψης βρίσκεται η υπογραφή της αμυντικής συμφωνίας, η οποία καλύπτει άμεσα και έμμεσα ενεργειακά, γεωπολιτικά, γεωοικονομικά και γεωστρατηγικά ζητήματα, η επίσκεψη του αμερικανού ΥΠΕΞ σηματοδοτεί την γενικότερη αναβαθμισμένη σχέση της Ουάσιγκτον με την Αθήνα.
Προετοιμάζει, επίσης, και ουσιαστικά το έδαφος για το δεύτερο στρατηγικό διάλογο Ελλάδας-ΗΠΑ που ξεκινάει στις 7 Οκτωβρίου. Για τον σκοπό αυτό έρχονται στην Αθήνα έξι ανώτατα στελέχη από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το Πεντάγωνο και το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας. Αυτά θα διεξάγουν τις συνομιλίες με τους Έλληνες ομολόγους τους την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη, με σκοπό να δημιουργηθούν πρόσθετοι μηχανισμοί και πεδία συνεργασίας των δύο χωρών. Η Ελλάδα αναδεικνύεται σταδιακά σε παίκτη-κλειδί για τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή. Η διολίσθηση της Τουρκίας προς τη Ρωσία, μάλιστα, προσδίδει σ’ αυτή την αλλαγή μονιμότερο χαρακτήρα, αν και ακόμα βρισκόμαστε σε μεταβατική περίοδο.
Η επίμαχη αμυντική συμφωνία παραχωρεί ελληνικές στρατιωτικές βάσεις για χρήση από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις. Σε αντάλλαγμα, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις αποκτούν πρόσβαση σε στρατιωτική τεχνολογία αιχμής, εγγύηση για την ασφάλεια της χώρας, ενώ κρίσιμη είνα και η από κοινού εκπαίδευση Ελλήνων και Αμερικανών χειριστών ελικοπτέρων στο Στεφανοβίκειο Βόλου και μία γενικότερη ενίσχυση της στρατηγικής σχέσης της Ελλάδας με τις ΗΠΑ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η σύμπτωση ότι η επίσκεψη του Πομπέο συμπίπτει χρονικά με την ανακοίνωση της επιβολής δασμών σε 150 ευρωπαϊκά προϊόντα, αλλά και την παραδοχή του επικεφαλής του Στειτ Ντιμπάρτμεντ ότι ήταν παρών όταν έγινε το τηλεφώνημα μεταξύ του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού ομολόγου του. Τηλεφώνημα, το οποίο οδήγησε στην έναρξη έρευνας από τη Βουλή των Αντιπροσώπων σε βάρος του Αμερικανούπροέδρου.
