Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 το άστρο του Ανατόλι Κάρποφ (Anatoly Karpov) μεσουρανούσε: ο ρώσος σκακιστής απολάμβανε από το 1975 τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή στο σκάκι. Παράλληλα όμως άρχιζε την ανοδική πορεία του και ένα ακόμη άστρο: εκείνο του νεαρού από το Αζερμπαϊτζάν, του Γκάρι Κασπάροφ (Garry Kasparov), o οποίος σε ηλικία 16 ετών είχε κατακτήσει τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή παίδων. Το ενδιαφέρον για το άθλημα κορυφώθηκε τον Σεπτέμβιο του 1984, όταν άρχισε η αναμέτρηση των δύο ανδρών. Βάσει των κανονισμών, νικητής θα ήταν εκείνος που θα συμπλήρωνε πρώτος 6 νίκες.
Διαβάστε επίσης: Γκάρι Κασπάροφ: Ο επίμονος σκακιστής
Ο Κάρποφ φαινόταν αρχικά να έχει σιγουρέψει τη νίκη: κερδίζοντας το τρίτο, το έκτο, το έβδομο και το ένατο παιχνίδι κατάφερε να προηγείται με 4-0. Χρειάστηκε όμως να παιχτεί το 27ο παιχνίδι για να προηγηθεί με σκορ 5-0. Αν και μια ανάσα από τη νίκη, ο Κάρποφ υπέστη την πρώτη ήττα. Ο Κασπάροφ κέρδισε το 32ο παιχνίδι! Ακολούθησε ένας ανηλεής αγώνας με τον Κασπάροφ να κερδίζει τα παιχνίδια 47 και 48 κάνοντας το σκορ 5-3. Και ενώ όλοι κρατούσαν την ανάσα τους, στις 8 Φεβρουαρίου 1985 ο πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Σκακιού ανακοίνωσε την άρση του αγώνα καθώς η πολύμηνη διαδικασία γινόταν επικίνδυνη για την υγεία των παικτών. Και οι δύο αντίπαλοι διαμαρτυρήθηκαν, αλλά η αλήθεια είναι ότι ο Κάρποφ είχε όντως χάσει 10 κιλά! Πολλά γράφτηκαν τότε για μεθόδευση υπέρ του Κάρποφ που ανακηρύχθηκε ο ντε φάκτο νικητής του αγώνα.
Ωστόσο, οι ιθύνοντες της Ομοσπονδίας σωστά είχαν θορυβηθεί, όπως αποδεικνύεται σήμερα που η επιστήμη έχει ρίξει φως σε πολλές από τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλο και στον οργανισμό ολόκληρο ενός ατόμου που βιώνει συνθήκες στρες. Χαρακτηριστικό είναι το εύρημα ότι ο 21 ετών ρώσος πρωταθλητής Μιχαήλ Αντίποφ (Mikhail Antipov) είχε κάψει σε δύο ώρες παιχνιδιού 560 θερμίδες. Είχε δηλαδή κάψει καθισμένος και κουνώντας μόνο τα χέρια του όσες θερμίδες καίει ο Ρότζερ Φέντερερ (Roger Federer) σε μία ώρα έντονου αγώνα τένις!
Σύμφωνα με μετρήσεις ερευνητών του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, κατά τη διάρκεια των αγώνων οι πρωταθλητές του σκάκι καταναλώνουν περί τις 6.000 θερμίδες την ημέρα, ποσό τριπλάσιο αυτού που δαπανά ένας μέσος άνδρας. Το εύρημα αυτό συνάδει με εκείνα που δείχνουν τριπλασιασμό των αναπνοών, αύξηση της πίεσης και σύσφιγξη των μυών, φαινόμενα που συμβαίνουν πριν, κατά και αμέσως μετά τα μεγάλα παιχνίδια.
Οι μελέτες αυτού του είδους έχουν οδηγήσει σε τεράστιες αλλαγές στην προετοιμασία των πρωταθλητών του σκακιού (η οποία δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από την προετοιμασία των αθλητών του στίβου ή του ποδοσφαίρου και αποσκοπεί σε άριστη φυσική κατάσταση), αλλά και στη μείωση του αριθμού των παιχνιδιών στα οποία συμμετέχουν κάθε χρόνο. Τόση δε είναι η σημασία που δίνεται στη λεπτομέρεια ώστε οι αθλητές δεν σκύβουν πια πάνω στο τραπέζι, αλλά υιοθετούν στάση που συμβάλλει στην καλή αιμάτωση του εγκεφάλου και στην κατά το δυνατόν μείωση του στρες.
Το στρες και τα περιττά κιλά
Προφανώς το βασικό ερώτημα που γεννάται είναι αν μπορεί κανείς παίζοντας σκάκι να χάσει τα περιττά κιλά. Το ερώτημα είναι δύσκολο να απαντηθεί καθώς δεν γνωρίζουμε τις μεταβολικές διεργασίες ενός ατόμου που παίζει σκάκι χωρίς να διακυβεύεται ο τίτλος του. Ακόμη όμως και να ήταν ίδιες αυτές οι διεργασίες, η λογική λέει ότι το να θέτει κανείς τον οργανισμό του σε κατάσταση στρες δεν είναι μια έξυπνη τακτική. Εν ολίγοις, φοβάμαι ότι εμείς οι κοινοί θνητοί δεν θα το γλιτώσουμε το γυμναστήριο αν θέλουμε να κάψουμε καμιά θερμίδα.
