Εκείνη την χρονιά η εθνική συμμαχία –φασίστες, μπαίνουν στην ιταλική κυβέρνηση για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο. Ο Π.Κακούτσι έχει υλικό για την μάχη αυτή, ο δήμος της Πάρμα του είχε αναθέσει το 1986 να γράψει την ιστορία των οδοφραγμάτων του 1922 και ο συγγραφέας γράφει το Ολτρετορέντε για να θυμήσει ότι μόνο η ενότητα μπορεί να τσακίσει τον φασισμό.
Η αφήγηση ξεκινάει με την δολοφονία τον Αύγουστο του 1972 του δεκαεννιάχρονου Μαριάνο Λούπο αγωνιστή της Λότα Κοντίνουα, από μέλη του MSI-προγόνου της Εθνικής Συμμαχιας. Το Ολτρετορέντε είναι και πάλι στο πόδι και η κηδεία μετατρέπεται σε συνάντηση παλιών και νέων αγωνιστών.
Ένας από αυτούς που είχε ζήσει νέος την μάχη μιλάει για αυτήν, τους ανθρώπους και τους ηγέτες τους. Η Πάρμα ήταν μια πόλη εργατών, φτωχών αγροτών που έφταναν από τα γύρω βουνά και απόγονων μισθοφόρων απο την Ιρλανδία και την Σκωτία. Γενναιόδωρη μέσα στην φτώχεια της και φιλόξενη, ήταν εργάτριες και εργάτες «που μπορεί τη μέση να την τσάκιζαν νύχτα –μέρα, αλλά το κεφάλι δεν το έσκυβαν ποτέ». «Αρκεί να σκεφτείτε ότι παρά την μιζέρια και τις κακουχίες, οι κάτοικοι του Ολτρετορέντε δεν θα εγκατέλειπαν ποτέ τον εξώστη, ακόμα και αν αυτό σήμαινε να μείνουν νηστικοί για μέρες. Ναι, στην Πάρμα οι φτωχοί πηγαίνουν θέατρο και αλίμονο σε όποιον τους το στερούσε».
Σοσιαλιστικές, αναρχικές, ριζοσπαστικές ιδέες και οργανώσεις είχαν βαθιές ρίζες μέσα στην εργατική τάξη και υπήρχαν τρία εργατικά κέντρα. Παρόλη την διάσπαση υπήρχε πνεύμα ενότητας –ιδιαίτερα στο μέτωπο ενάντια στον φασισμό. Σε αυτό έπαιξαν ρόλο αγωνιστές σαν τον Γκουίντο Πιτσέλι. Ο Πιτσέλι, γέννημα θρέμα του Ολτρετορέντε, σαν νέος ηθοποιός έζησε μια ζωή μποέμ, ακόμα πιο κοντά στα αισθήματα των ανθρώπων της τάξης του. Αγωνιστής ενάντια στην καταπίεση, πήρε μέρος στο σφαγείο του μεγάλου πολέμου.
Οι squadristi με επικεφαλής τον Ίταλο Μπάλμπο το καλοκαίρι του 1922, οργανώνουν ένοπλες επιδρομές, μετακινούμενοι με φορτηγά, με την χρήση τεθωρακισμένων, χτυπούν στην Εμίλια Ρομάνα την μια πόλη μετά την άλλη, καίνε εργατικά κέντρα, δολοφονούν αγωνιστές, ξυλοφορτώνουν βουλευτές και δημάρχους.
Ενωτική απάντηση
Απέναντι στη φασιστική απειλή, ο Πιτσέλι εχει ξεκάθαρη αποψη. Οι θεσμοί δεν θα μας προστατεύσουν απέναντι στην βία και τους στόχους του φασισμού. Η μαζική ενωτική απάντηση στο δρόμο,απέναντι σε κάθε πρόκληση των φασιστών, ένοπλα απέναντι στις οπλισμένες ορδές του, είναι η δύναμη που μπορεί να τσακίσει τον φασισμό.
Αν και εκλέγεται βουλευτής με το Σοσιαλιστικό κόμμα-εν μέρει για να πάρει βουλευτική ασυλία και να αποφυλακιστεί, οργανώνει τους παλιούς πολεμιστές που έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί ενάντια στους φασίστες. Έτσι γεννιέται απο προσπάθειες ανθρώπων σαν τον Πιτσέλι, η πρώτη αντιφασιστική οργάνωση στην ιστορία του εργατικού κινήματος οι Αrditi del Ρopolo. Ανοιχτοί στα μέλη των οργανώσεων, καταφέρνουν στην Πάρμα παρά την εχθρική στάση της ηγεσίας του σοσιαλιστικού και του κομμουνιστικού κόμματος, να έχουν μέλη και απο τα δύο ,όπως και συνδικαλιστές, αναρχικούς.
Τον Ιούλη του 1922 κυρήσσεται αντιφασιστική γενική απεργία απέναντι στις επιθέσεις των φασιστών του Ίταλο Μπάλμπο. Ο Μουσολίνι δίνει τελεσίγραφο 48ωρων να επιβληθεί η τάξη από τον στρατό αλλιώς θα επέμβουν οι μελανοχίτωνες. Η απεργία αναστέλεται παντού αλλού. Μόνο στην Πάρμα θα ξεκινήσει. Η Πάρμα αμφισβητεί την δύναμη των φασιστών. Αν νικήσει ο Πιτσέλι, το μήνυμα για εξεγέρση θα απλωθεί παντού, γι’ αυτό η Πάρμα πρέπει να γονατίσει.
Όταν ξεκινάει η επίθεση οι Arditi οργανώνουν όχι μόνο την πρώτη γραμμή άμυνας, αλλά και δρόμο δρόμο την πόλη. Άντρες γυναίκες ακόμα και νέα παιδιά συμμετέχουν στην κατασκευή οδοφραγμάτων, μολότωφ, οργανώνουν τροφοδοσία, επικοινωνία, ιατρείο συμμετέχουν στην αντίσταση παπάδες και καλόγριες, δημοτικοί σύμβουλοι του σοσιαλιστικού κόμματος, όλη η πόλη –Parma bell’arma (η Πάρμα όμορφη στα όπλα) με ηγεσία τους ADP.
Οι στρατιώτες ταλαντεύονται και είναι φανερό οτι δεν θα σηκώσουν τα όπλα ενάντια στους ανθρώπους τους. Η μάχη έχει κριθεί, χωρίς την βοήθεια του στρατού ο Ίταλο Μπάλπμο δεν μπορεί να κρατήσει το συνονθύλευμα των πληρωμένων δολοφόνων του που το σκάνε από την Πάρμα με κάθε μέσο.
Η Πάρμα νίκησε, το παράδειγμα της δεν γενικεύτηκε όμως και σε λίγους μήνες η πορεία του Μουσολίνι προς την Ρώμη βύθισε την εργατική τάξη και τον λαό της Ιταλίας σε 2 δεκαετίες φασισμού. Η αφήγηση του παλιού αγωνιστή είναι σκληρή και ειλικρινής. Ο λόγος της ήττας η διάσπαση και η συζήτηση ανοίγει μέσα στις σελίδες του βιβλίου για την στάση και την τακτική όλων των ρευμάτων.
Το «Όλτρετορέντε», αξίζει να διαβαστεί και για την ιστορία του αλλά και για την συζήτηση και σκέψη που τροφοδοτεί.
Τέλος, για περισσότερο διάβασμα για την ιστορία των Arditi del Popolo, το βιβλίο του Tom Behan που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο είναι ανεκτίμητο.
Μετάφραση:Ανθή Τσεκρέκου, Κώστας Πίττας
Εκδόσεις:Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο
