Η κυβέρνηση ανεβάζει στροφές προκειμένου να ανανεωθεί ο στόλος των ΙΧ αυτοκινήτων, των ταξί, ακόμη και των γερασμένων λεωφορείων, με ισχυρά κίνητρα που θα οδηγούν στη διευκόλυνση της αντικατάστασής τους από τους ιδιοκτήτες.
Η κεντρική ιδέα είναι η παροχή κινήτρων με μείωση των δασμών και φορολογικές ελαφρύνσεις για την αγορά καθαρών οχημάτων, είτε ηλεκτροκίνητων, είτε υβριδικών, είτε με αέριο.
Ολόκληρο το σχέδιο απόσυρσης παλαιών ρυπογόνων αυτοκινήτων και αντικατάστασης με νέα φιλικά προς το περιβάλλον συζητήθηκε την Παρασκευή στη σύσκεψη που είχε ο υπουργός Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων Κώστας Αχ. Καραμανλής με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα.
«Κερδισμένοι οι πολίτες»
Το σχέδιο που παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα της Κυριακής» πήρε το «πράσινο φως» από τα συναρμόδια υπουργεία και περιλαμβάνει κίνητρα, όχι μόνο για την απόσυρση παλαιών αυτοκινήτων, αλλά και για την αγορά νέων. Η επόμενη κίνηση είναι να ζητηθεί η στήριξη από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το όλο εγχείρημα.
Συνοδεύεται δε από τη σημείωση του κ. Καραμανλή προς τον κ. Σταϊκούρα ότι «το κράτος δεν χάνει έσοδα και κερδισμένοι είναι οι πολίτες». Εάν συμφωνήσουν και οι θεσμοί, τότε το πρόγραμμα μπορεί να ξεκινήσει από το επόμενο έτος, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα για να ζωντανέψει ξανά και η αγορά αυτοκινήτου.
Η βασική ιδέα όπως διατυπώνεται στο σχετικό κείμενο είναι να δοθούν κίνητρα στην αγορά πιο νέων και φιλικών προς το περιβάλλον μεταχειρισμένων ΙΧ αυτοκίνητων από την Ευρωπαϊκή Ενωση και να πριμοδοτηθούν τα καινούργια.
Η ηλεκτροκίνηση
Το ¼ της παγκόσμιας ρύπανσης, όπως αναφέρεται στο σχέδιο προγράμματος του υπουργείου Μεταφορών, οφείλεται στις μεταφορές. Το 70% της ρύπανσης που δημιουργείται από τις μεταφορές οφείλεται στην κυκλοφορία των ΙΧ αυτοκινήτων. Επομένως η πρωτοβουλία μας αυτή βρίσκεται σε άμεση συνέπεια με την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρωπαϊκή Ενωση έως το 2050.
Ο στόλος των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων ΙΧ στην ΕΕ είναι κάτω του 7%. Στην Ελλάδα είναι κάτω του 1%. Η ηλεκτροκίνηση είναι το μέλλον. Ομως τα ηλεκτροκίνητα οχήματα (ΙΧ ή και λεωφορεία) είναι ακόμη πολύ ακριβά και η αυτονομία τους περιορισμένη. Το υπουργείο από το 2014 έχει διαμορφώσει το θεσμικό πλαίσιο για τη δημιουργία σημείων φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων, πλην όμως οι υποδομές είναι ακόμη περιορισμένες λόγω του μικρού αριθμού τέτοιων οχημάτων. Επομένως, σημειώνεται στο σχέδιο του υπουργείου Μεταφορών, «θα μπορούσαν να δοθούν φορολογικά κίνητρα για την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων, αλλά το αποτύπωμα θα είναι μικρό». Eπομένως φορολογικά κίνητρα πρέπει να δοθούν και σε αυτοκίνητα υβριδικά, καθώς και σε νέα αυτοκίνητα που κινούνται με φυσικό αέριο.
Μέσος όρος ζωής
Ο υπουργός Μεταφορών έδωσε στοιχεία για τον κύκλο ζωής των αυτοκινήτων στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη. «Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ο μέσος όρος αλλαγής (ζωής) ενός ΙΧ είναι 5-7 χρόνια κατά μέσο όρο στην ΕΕ. Στην Ελλάδα τα στοιχεία δεν είναι ξεκάθαρα, αλλά ο μέσος όρος είναι υπερδιπλάσιος αυτού της ΕΕ και παρουσίασε αυξητική τάση στα χρόνια της κρίσης. Χαρακτηριστικά μπορώ να αναφέρω ότι ένα ποσοστό της τάξης του 10% είναι ηλικίας άνω των 30 ετών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον και την οδική ασφάλεια» ανέφερε.
Μείωση δασμών για οχήματα Euro 5 και Euro 6
Σήμερα η εισαγωγή ΙΧ από χώρες της ΕΕ είναι σχεδόν απαγορευτική. Η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών, βάζοντας τεχνικά και γραφειοκρατικά εμπόδια, σχεδόν απαγόρευσε την εισαγωγή μεταχειρισμένων ΙΧ με το πρόσχημα ότι έρχονται ΙΧ χαμηλής ποιότητας.
Η λογική ήταν «πονάει χέρι – κόβει χέρι». Το κράτος, σημειώνεται στο πρόγραμμα, έχει εποπτικό χαρακτήρα. Πρέπει να εγγυηθεί ότι τα ΙΧ ή και άλλα οχήματα που έρχονται από χώρες της ΕΕ μπορούν να κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους με ασφάλεια. Αυτή τη δουλειά κυρίως την κάνουν τα ΚΤΕΟ (ιδιωτικά και δημόσια). Ομως σήμερα παρατηρούνται σε ορισμένες περιπτώσεις φαινόμενα πλημμελούς τεχνικού ελέγχου, αφού τόσο τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά ΚΤΕΟ δεν «κόβουν» λόγω τεχνικής βλάβης, δηλαδή ο μέσος όρος των απορριφθέντων οχημάτων είναι πολύ μικρότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Οπως σημειώνεται στην πρόταση του υπουργείου Μεταφορών προς το υπουργείο Οικονομικών:
«Μειώνουμε τους δασμούς σε αυτοκίνητα τεχνολογίας Euro 5, Euro 6. Με αυτόν τον τρόπο ρίχνουμε τον μέσο όρο ηλικίας, γεγονός που επιφέρει θετικά αποτελέσματα για το περιβάλλον και την οδική ασφάλεια, δίνουμε τη δυνατότητα επιλογής στον πολίτη μεταξύ νέου ή μεταχειρισμένου αυτοκινήτου νέας τεχνολογίας και παράλληλα αυξάνουμε τα έσοδα του κράτους. Κάνουμε επίσης αυστηρούς ελέγχους σε όσους εμπόρους έχουν καταγγελθεί για παράνομες πρακτικές στην αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων (εποπτικός ρόλος του κράτους). Σήμερα έχουμε ελάχιστους εκτελωνισμούς – εισαγωγές ΙΧ από την ΕΕ. Αρα λίγα έσοδα και παλαιό στόλο. Αυξάνουμε τους δασμούς για αυτοκίνητα ρυπογόνα και παλαιού τύπου, δημιουργώντας αντικίνητρα στην αγορά παλαιών μεταχειρισμένων και αποτρέπουμε να εισάγονται «σαπάκια» στην ελληνική αγορά και κατ’ επέκταση στους ελληνικούς δρόμους».
Θα ακολουθηθεί η πολιτική «ο ρυπαίνων πληρώνει»
Η κυβέρνηση αρχίζει συζήτηση με τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης προκειμένου να βρεθεί ένας τρόπος (απαιτείται η έγκρισή τους) ώστε να δοθούν κίνητρα φορολογικά ή και οικονομικά στην αγορά νέων ΙΧ, ένα είδος απόσυρσης παλαιών αυτοκινήτων για αγορά καινούργιων ΙΧ. Μια σκέψη θα ήταν να πληρώνουν όσοι αγοράζουν καινούργια ΙΧ μικρότερο τέλος ταξινόμησης κατά την εισαγωγή και ακόμη χαμηλότερα τέλη κυκλοφορίας. Ετσι ακολουθείται η πολιτική της ΕΕ η οποία υιοθετεί την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
