Η παρομοίωση μιας πολιτείας με ακυβέρνητο καράβι είναι γνωστή από το χρόνια του Πλάτωνα. Κατά τον Πλάτωνα, η Πολιτεία παραμένει ακυβέρνητο καράβι, καθώς οι ναύτες φιλονικούν μεταξύ τους και μόνο ο βασιλιάς-φιλόσοφος είναι αυτός που έχει την ικανότητα να οδηγήσει το καράβι της Πολιτείας στην ασφάλεια μέσα από την αυθεντία της γνώσης του.
Στον αντίποδα αυτής της θεωρίας, ο Αριστοτέλης παρουσιάζει τη σπουδαιότητα της πολιτικής διεργασίας, η οποία διασφαλίζει την ύπαρξη της πόλης, δηλαδή την εξασφάλιση ότι ο άνθρωπος μπορεί να ζει σε αυτή, ως φύσει πολιτικό όν.
Όμως που αυτά τα δύο οδηγούν; Στην Ελλάδα του 2019, το ζητούμενο είναι ασφαλώς μια στιβαρή πολιτική διαχείριση η οποία θα αποτελεί απόδειξη συνέπειας και εκδήλωση κυβερνητικής αξιοπιστίας. Αξίες που είχαμε προφανώς λησμονήσει τα τελευταία τουλάχιστον τέσσερα χρόνια από την πολιτική ζωή της χώρας.
Η πρόσφατη ετυμηγορία του ελληνικού λαού ήταν απόλυτη.
Ο ελληνικός λαός επέλεξε την επιστροφή στην πολιτική ουσία που απαιτεί επιλογές πολιτικής προσανατολισμού σε χρόνο μέλλοντα και όχι επιλογές καταμερισμού ευθυνών σε παρελθοντικό χρόνο. Η κάθε Ελληνίδα και ο κάθε Έλληνας δεν χρειάζονται ανθρώπους οι οποίοι θα κρίνουν το παρελθόν, αλλά ανθρώπους οι οποίοι κοιτάνε το παρόν και ‘δείχνουν’ μπροστά με στόχο μόνο πως θα δώσουν άμεσες λύσεις για δύο κυρίως λόγους.
Πρώτον, γιατί η κλεψύδρα της χρονικής ανοχής στην ανενέργεια έχει αρχίσει να μετράει αντίστροφα εδώ και πολύ καιρό. Κανένας πολιτικός δεν έχει την ανοχή ή την πολυτέλεια της χρονικής μετάθεσης ευθυνών. Κανείς δεν δικαιούται να παρελθοντολογεί ως προς τα λάθη και τις ευθύνες. Όλοι υποχρεούνται να πράττουν και να οικοδομούν κοιτώντας το μέλλον και μόνον αυτό.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η λαϊκή απαίτηση για δυναμική και αποτελεσματική παραγωγή πολιτικής είναι ομόθυμη. Στόχος είναι να πηγαίνουμε μπροστά κι ενωμένοι κάτω από μία κοινή ομπρέλα. Και αυτή δεν είναι άλλη από την ασφάλεια της εφαρμογής του νόμου. Την παραγωγή πολιτικών που δεν ενδιαφέρονται για προσωπική κατανάλωση αλλά για συνολική ωφέλεια. Εφαρμογή των νόμων που φέρνει αποτελεσματικότητα και κλείνουν τις χαραμάδες της γραφειοκρατίας και της αναποτελεσματικότητας. Για να τελειώσουμε επιτέλους με τις νοοτροπίες πολιτικής μεμψιμοιρίας.
Και για να γίνει αυτό, για να κυβερνηθεί λοιπόν το καράβι της ελληνικής πολιτείας αρμονικά, συντονισμένα και με ένταση χρειάζεται τόσο η γνώμη των αρίστων – του
βασιλιά-φιλόσοφου κατά τον Πλάτωνα – όσο και η εμπειρία των συμμετεχόντων στη πολιτικής διεργασία – κατά τον Αριστοτέλη.
Και αυτή η σύνθεση είναι το στοίχημα. Όσο πιο αρμονικά μπορέσουμε να τα συγκεράσουμε τόσο πιο απτά θα είναι τα αποτελέσματα της πολιτικής μας για τον ελληνικό λαό.
Εδώ θα ήθελα να επαναλάβω για πολλοστή φορά, η σκέψη μας να γίνεται λόγος και ο λόγος πράξη. Να σταματήσουμε επιτέλους άλλα να σκεφτόμαστε, άλλα να λέμε και άλλα να κάνουμε. Να προσανατολιστούμε μόνο σε όσα έχουμε στο μυαλό μας και να οργανωθούμε στην πράξη ώστε να έχουμε πετύχει το αποτέλεσμα στο τέλος της τετραετίας όταν όλοι θα κριθούμε.
Κώστας Πάσχος, καθηγητής.
