«Στα μπαλκόνια τους ακούν τον ήχο του ασυρμάτου. Οι πιο άτυχοι υπομένουν τον ήχο από τη μηχανή της κλούβας και τα καυσαέρια. Τα παντζούρια δεν γίνεται να κλείσουν, γιατί το καλοκαίρι κρατάει ακόμη τον Σεπτέμβριο. Για να φύγουν από την πολυκατοικία χρειάζεται να περάσουν πάνω από τους ράθυμους Ματατζήδες στα σκαλοπάτια».
Και όχι μόνο αυτό:
«Οι Ματατζήδες χαχανίζουν όλο το βράδυ και δεν αφήνουν τον κόσμο να κοιμηθεί. Εχουν χυδαία παρουσία. Και βέβαια δεν ενοχλούν τους πρεζέμπορους. Την ώρα που εκκενώνουν καταλήψεις αλληλεγγύης κλείνουν τα μάτια στις μαφίες ναρκωτικών που δρουν λίγο πιο πέρα […]. Η κυβέρνηση απαιτεί ουσιαστικά από τους κατοίκους των Εξαρχείων να χάσουν την αξιοπρέπειά τους δεχόμενοι αδιαμαρτύρητα τα καθημερινά υβριστικά ή εξευτελιστικά σχόλια των ένστολων που αστυνομεύουν πλέον ασφυκτικά την περιοχή».
«Τα τελευταία χρόνια», καταγγέλλει η Αναστασία Τσουκαλά, θεωρητικός «της κοινωνικής κατασκευής της απειλής», «καλλιεργείται συστηματικά από τη Νέα Δημοκρατία, με την αμέριστη υποστήριξη της πλειοψηφίας των ΜΜΕ, η εικόνα ότι τα Εξάρχεια είναι σύμβολο ανεξέλεγκτης ανομίας και παραβατικότητας. […] Μέσω της δημιουργίας ενός «εσωτερικού εχθρού» – του άνομου βίαιου ακροαριστερού/ αναρχικού ατόμου – η υπόλοιπη κοινωνία συσπειρώνεται γύρω από την εικόνα μιας κυβέρνησης προστατευτικής για τους νομοταγείς πολίτες. Η προσοχή της κοινής γνώμης επικεντρώνεται σ’ αυτό το θέμα υποβαθμίζοντας το γεγονός ότι η κυβέρνηση αυτή ουσιαστικά αδυνατεί να προστατεύσει τους πολίτες από ζωτικής σημασίας απειλές οικονομικού ή περιβαλλοντικού τύπου λόγου χάρη».
«Τα Εξάρχεια είναι μαθημένα στα χτυπήματα και δεν θα λυγίσουμε ούτε αυτή τη φορά» δηλώνει η ραδιοφωνική παραγωγός Θέκλα Τσελέπη, η οποία «ζει καθημερινά την περιοχή». «Και πρέπει πάση θυσία να ζήσουν, γιατί συμβολίζουν τη δυνατότητα ελεύθερης έκφρασης και στον δημόσιο χώρο. Ο κόσμος υποστηρίζει τα Εξάρχεια, γιατί υποστηρίζει τη δημιουργία, τη διαφορετικότητα και τόσες άλλες αξίες που εκεί υπερασπίζονται».
Τα παραπάνω δεν είναι χωρία από κείμενο σατιρικής κωμωδίας τεχνοτροπίας Σεφερλή ή από μυθιστόρημα τρελής πολιτικής φαντασίας. Είναι από ρεπορτάζ-μανιφέστο της Αυγής (8 Σεπτεμβρίου) για τα τελευταία συμβαίνοντα των Εξαρχείων, με το οποίο η εφημερίδα καλεί τους βδελυσσόμενους τους πάσης φύσεως ολοκληρωτισμούς να υπερασπιστούν το τελευταίο οχυρό της ελεύθερης έκφρασης, που απέμεινε στον τόπο μας.
Χρειάστηκε να καλυφθεί η μισή σχεδόν έκταση της παρούσας επιφυλλίδας με αυτούσια αποσπάσματα από αυτό το μανιφέστο, γιατί μια σύντομη περιφραστική απόδοση του περιεχομένου του θα αδυνατούσε να εκφράσει το μέγεθος της παραμορφωτικής απεικόνισης της πραγματικότητας των Εξαρχείων, στην οποία έχει οδηγήσει η ιδεοληπτική παράκρουση των οπαδών και των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν λέω «των ηγετικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ», γιατί αυτά, παρά τον ισχυρό ψυχικό κλονισμό που έχουν υποστεί από την απώλεια της κυβερνητικής εξουσίας, έχουν κρατήσει κάποια ψυχραιμία, ώστε να είναι σε θέση να οργανώσουν κάποιο σχέδιο επιστροφής σε αυτήν. Εννοώ το σχέδιο της επί το σοσιολδημοκρατικόν-προοδευτικοοικολογικόν-λαϊκομαζικόν-συνοδοιπορικόν διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ, για την κατεύθυνση της οποίας το εν λόγω κείμενο, που δεν εκφράζει τις απόψεις ενός απλού συνεργάτη της αλλά της ίδιας της Αυγής (δηλαδή του ΣΥΡΙΖΑ), είναι ακουσίως αποκαλυπτικό. Κι αυτό γιατί περιέχει μιαν αντίφαση που απορεί κανείς πώς, εν μέσω των συζητήσεων για την κατεύθυνση του μετασχηματισμού, διέφυγαν την προσοχή των ιθυνόντων της εφημερίδας:
Από τη μια μεριά ο ΣΥΡΙΖΑ υποστήριζε πάντα ότι τα Εξάρχεια δεν είναι άβατο (όπως διαμαρτύρονταν οι μη ελευθερόφρονες κάτοικοί τους, που έβλεπαν κατά την υπερτετραετή συριζαϊκή διακυβέρνηση ότι απαγορευόταν να πατήσει στο έδαφός τους πόδι αστυνομικού) και ότι τα περί «άνομου βίαιου ακροαριστερού/αναρχικού ατόμου» των Εξαρχείων (όπως εξηγεί η φουκωπαθής θεωρητικός κυρία Τσουκαλά) είναι δόλιο δημιούργημα της Νέας Δημοκρατίας και των συστημικών ΜΜΕ· και από την άλλη περιγράφει την είσοδο της αστυνομίας σε αυτά ως κατάλυση ενός άβατου, ως εισβολή μιας ξένης εχθρικής δύναμης σε ένα αυτόνομο και ανεξάρτητο κράτος.
Αλλωστε με όρους πολιορκίας και εισβολής περιγράφει και ο επίσημος σύνδεσμος του ΣΥΡΙΖΑ με την τρομοκρατία «Ρουβίκωνας» το εν ενεργεία σχέδιο της αστυνομίας να εκκενώσει την άτυπη έδρα του: το, ιδιοκτησίας ΕΦΚΑ, «εντευκτήριο» του «Βοξ», την κατάληψη του οποίου προστάτευε η συριζαϊκή διεύθυνση του ΕΦΚΑ με την κουτοπόνηρη προσπάθειά της να αποτρέψει την επέμβαση της αστυνομίας (βλ. το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Γιάννη Σουλιώτη στην Καθημερινή – 8 Σεπτεμβρίου). Οι μαχητές του «Ρουβίκωνα», προειδοποιεί τον εχθρό ένα ηγετικό στέλεχος αυτού του τάγματος «των παιδιών» του ΣΥΡΙΖΑ, «θα ενεργοποιηθούν σε περίπτωση εισβολής στο ΒΟΞ. Δεν θα ενεργοποιηθούν αν δεν γίνει εισβολή. Υπάρχει ένα σχοινί και δύο πλευρές που το τραβούν. Αν κοπεί, θα πέσουμε όλοι».
Το μανιφέστο της Αυγής αποτελεί αδιάντροπη προσβολή για τους κατοίκους των Εξαρχείων (γι’ αυτούς που ζουν στα Εξάρχεια, όχι για όσους, όπως η ελευθερόφρων κυρία Τσελέπη, ζουν τα Εξάρχεια). Αν χρειάστηκε να μιλήσουμε ακόμη μία φορά για την πολύπαθη περιοχή, είναι γιατί το κείμενο αυτό αποτελεί μιαν ακόμη απόδειξη ότι το κύτταρο του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει αναλλοίωτο: εκείνο του 3,5%. Γι’ αυτό και ο πολυθρύλητος μετασχηματισμός δεν είναι παρά ένα ακόμη σχήμα λόγου. Η μετάλλαξη των Ραγκούση, Ξενογιαννακοπούλου και των λοιπών πολιτικών γυρολόγων σε εξώγαμους – βασιλικότερους του βασιλέως – κλώνους του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαιώνει το ότι ο Τσίπρας προσπαθεί να εξαπατήσει ακόμη μία φορά: αντί για άνοιγμα προς τα έξω αποβλέπει σε «διεύρυνση» προς τα έσω. Το δήλωσε άλλωστε, ασυναίσθητα, και προχθές, σε μια στιγμή χαλάρωσης, στο μαγευτικό Κόμο: «Παραμένω αντισυστημικός».
Ο κ. Νάσος Βαγενάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και κάτοικος Εξαρχείων.