Η αποκαθήλωση ενός ειδώλου και ο ρόλος του τύπου

Η ταχύτητα με την οποία ανεβαίνει το ασανσέρ στην κορυφή είναι ενίοτε ιλιγγιώδης. Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, πρόσωπα έχουν βρεθεί από το ισόγειο στην κορυφή του κόσμου. Αυτό συνέβη στην Ελένη Αντωνιάδου, η ταχύτητα της αποκαθήλωσης της οποίας υπήρξε επίσης…διαστημική.

Ο λόγος, αυτά που είπε, αλλά κυρίως αυτά που δεν είπε ή τουλάχιστον αυτά που παρέλειψε να διορθώσει στις διάφορες αγιογραφίες των μέσων για την ίδια και το έργο της. Δεν ήταν, εξάλλου, η πρώτη, ούτε θα είναι η τελευταία που της άρεσε η αποθέωση μέσω των μίντια και «ξέχασε» στη διαδρομή την αλήθεια.

Αντί όμως να αναζητούμε τις ευθύνες αποκλειστικά στην ίδια που δεν ξέφυγε από τον κανόνα της ανθρώπινης ματαιοδοξίας, ας ασχοληθούμε λίγο περισσότερο με το γιατί οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι απέτυχαν να κάνουν τη δουλειά τους και τόσες ημέρες ακόμα μετά το ξέσπασμα της υπόθεσης, κανείς δεν έχει κάνει αυτό που έκανε ηTelegraph. Να μιλήσει δηλαδή με τη NASA, ή με τους οργανισμούς από τους οποίους εκείνη επικαλείται ότι έχει βραβευθεί και να διαπιστώσει την αλήθεια. Έλεγχος και επαλήθευση δεν είναι μεταξύ άλλων η δημοσιογραφία;

Αντ’ αυτού, είδαμε όλες τις σχετικές δημοσιογραφικές αναφορές να περιστρέφονται γύρω από τις αναρτήσεις δύο καθηγητών και το βιογραφικό της Αντωνιάδου από τηνWikipedia. Κάπου εκεί τελείωσε το ρεπορτάζ, στο «ψάρεμα» δηλαδή από τους λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην αναπαραγωγή πρωτογενούς ρεπορτάζ από το εξωτερικό.

Είναι τα ίδια μέσα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, που τον Μάρτιο του 2019 δημοσίευαν με μεγάλη περηφάνια την επιλογή της Mattel να κάνει την Αντωνιάδου Barbie.

Το γεγονός ότι αποτελούν «πολυτέλεια» οι δημοσιογράφοι που ειδικεύονται σε θέματα επιστήμης και η γενικότερη κουλτούρα της αντιγραφής ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για υποθέσεις, όπως αυτή της Αντωνιάδου, που ανθούν πρώτα στα ηλεκτρονικά μέσα.

Και ήταν αυτή ακόμη μια ευκαιρία που δεν κατάφερε ο έντυπος τύπος να κεφαλαιοποιήσει προς όφελος της αξιοπιστίας του. Να καλύψει δηλαδή αυτό το σημαντικό κενό ενημέρωσης που αφήνουν τα αμφιβόλου αξιοπιστίας και επαγγελματισμού sites και να κάνει καλά τη δουλειά που ξέρει να κάνει με έρευνα πηγών, επαλήθευση και τεκμηριωμένη παρουσίαση.

Η Ιωάννα Κωσταρέλλα είναι επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ