Το σίγουρο είναι ότι κανείς δεν αμφισβητεί το βιογραφικό και τις ικανότητες του Μαργαρίτη Σχοινά. Αυτό που ενοχλεί πολλούς είναι ότι μεγάλο κομμάτι του χαρτοφυλακίου εστιάζει σε θέματα μετανάστευσης. Αυτή η σύνδεση με αυτόν τον τίτλο προκαλεί συνειρμούς, λέει ο συμπροεδρεύων των Ευρωπαίων Πρασίνων Φιλίπ Λαμπέρτς. «Για μένα το χαρτοφυλάκιο του Σχοινά, όποιος κι αν είναι ο τίτλος, αναμιγνύει τις εσωτερικές υποθέσεις με τη μετανάστευση και αυτό είναι αφήγημα της ακραίας Δεξιάς», δηλώνει ο Βέλγος ευρωβουλευτής. Η μετανάστευση παρουσιάζεται ως πρόβλημα για την ασφάλεια και για τον τρόπο ζωής μας. Οι μετανάστες εμφανίζονται ως επιτιθέμενοι, που δεν ασπάζονται τις αξίες μας».

Ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. Ευάγγελος Μεϊμαράκης τονίζει ότι ο Μαργαρίτης Σχοινάς ήταν η καλύτερη επιλογή που μπορούσε να κάνει η Ελλάδα και η συζήτηση αυτή αδικεί και τον ίδιον. Αλλά: «Θεωρώ ότι υπήρξε ασάφεια ως προς το πώς θα ήταν ο τίτλος όλων αυτών των αρμοδιοτήτων» λέει ο Έλληνας ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Ο τίτλος, ο οποίος αναφέρεται στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, είναι κείμενα τα οποία αναφέρονται και στη Συνθήκη. Και εμείς είμαστε υπερηφανοι για τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Τί θα θέλαμε δηλαδή, τον αμερικάνικο, τον κινέζικο; Ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής στηρίζεται στην ουσία στο κράτος δικαίου, που έχουμε από το ρωμαϊκό δίκαιο, το ελληνικό δίκαιο, τον ελληνικό πολιτισμό και στο κοινωνικό κράτος».

«Θέματα ταυτότητας» στο τραπέζι

Η νέα πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προσπάθησε να διορθώσει, σε άρθρα της, τις πρώτες αρνητικές εντυπώσεις. Μπορεί όμως ο «ευρωπαϊκός πολιτισμός» να αποτελέσει τίτλο σε αυτά τα συμφραζόμενα; «Κατά την κ.φον ντερ Λάιεν φαίνεται ότι μπορεί να αποτελέσει και τίτλο» λέει ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης. «Άλλοι- μεταξύ των οποίων κι εγώ- θα προτιμούσαμε να υπάρχει μεν η ουσία, αλλά ο τίτλος να αναφερόταν κάπως διαφορετικά. Διότι παρερμηνεύθηκε από κάποιους αντι-ευρωπαϊκούς κύκλους. Το έφεραν σε αντίθεση με τους πρόσφυγες ή με ζητήματα τα οποία δεν είναι στις αρχές μας. Αντιθέτως, εμείς θέλουμε τους πρόσφυγες και θέλουμε και αυτοί να κατανοήσουν τον τρόπο ζωής και τον πολιτισμό μας, να τον δεχθούν σε τελική ανάλυση…»

Ήδη πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου η ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά είχε επιχειρήσει να θέσει το ζήτημα της «ευρωπαϊκής ταυτότητας» με θετικό περιεχόμενο, σε μία προφανή προσπάθεια να προλάβει ακραίες δυνάμεις που θα το έθεταν με άλλον τρόπο και με μία ρητορική αποδόμησης ή απομονωτισμού. Φαίνεται ότι η συζήτηση για τον «ευρωπαϊκό τρόπο ζωής» βρίσκεται ακόμη στην αρχή. Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα της Deutsche Welle o συμπροεδρεύων των Ευρωπαίων Πρασίνων Φιλίπ Λαμπέρτς, εκφράζει πολλούς ενδοιασμούς: «Όταν λέτε ότι πρέπει να υπερασπίσω τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, ρωτάω το εξής: ποιός ακριβώς είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, μπορείτε να μου τον περιγράψετε; Για τον Βίκτορ Ορμπαν ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής σημαίνει ένα ζευγάρι που είναι παντρεμένοι, έχουν πολλά παιδιά, η γυναίκα ασχολείται μόνο με τα παιδιά, πάνε στην εκκλησία τις Κυριακές, θεωρούν σωστό να φυλακίζουμε ανήλικα παιδιά εφόσον είναι μετανάστες… Αυτός ειναι ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής; Ευρωπαίος είμαι κι εγώ, αλλά δεν είναι αυτός ο τρόπος ζωής μου…»

«Θα επικρατήσει μία πιο σωστή αντίληψη»

Τόσο οι Πράσινοι όσο και οι Σοσιαλδημοκράτες, που εκφράζουν τις πιο ηχηρές αντιρρήσεις, δεν έχουν απειλήσει ευθέως να καταψηφίσουν την Επιτροπή φον ντερ Λάιεν λόγω του επίμαχου τίτλου. Ο απερχόμενος πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιούνκερ θεωρεί πάντως ότι ο τίτλος θα πρέπει να αλλάξει. Επίλογος από τον επικεφαλής των ευρωβουλευτών της ΝΔ: «Πρέπει να σας πω ότι είναι ένα ζήτημα που δεν αποτελεί ήττα ή νίκη του όποιου επικρατήσει. Γιατί κάποιοι λένε αν αλλάξει τον τίτλο θα είναι ήττα, αν τον κρατήσει θα είναι νίκη. Αυτά είναι έξω από τον πολιτισμό μας κατ΄αρχήν. Θεωρώ ότι μία πιο σωστή αντίληψη θα επικρατήσει και θα μπορέσουμε να έχουμε έναν τίτλο που θα δίνει την ουσία του περιεχομένου του χαρτοφυλακίου του κ.Σχοινά. Ό,τι όμως συζητείται δεν αφορά τον κ.Σχοινά. Ο κ.Σχοινάς έχει τις καλύτερες των εντυπώσεων».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο