Μετά την απόρριψη από τους βρετανούς βουλευτές το βράδυ της Δευτέρας προς Τρίτη της πρότασης που υπέβαλε η κυβέρνηση του πρωθυπουργού των Συντηρητικών Μπόρις Τζόνσον να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές, έρχονται στο προσκήνιο τα σενάρια για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον δήλωσε αργά το βράδυ της Δευτέρας ενώπιον της Βουλής των Κοινοτήτων ότι δεν προτίθεται να ζητήσει νέα αναβολή του Brexit από την Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά την έγκριση του σχεδίου νόμου από το κοινοβούλιο που τον υποχρεώνει να το πράξει, εάν δεν υπάρξει προηγουμένως προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών.
«Δεν θα ζητήσω νέα αναβολή» της ημερομηνίας αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, που προβλέπεται να γίνει την 31η Οκτωβρίου, δήλωσε ο ηγέτης των Συντηρητικών και πρωθυπουργός της χώρας στην αίθουσα της Βουλής των Κοινοτήτων, παρότι ο νέος νόμος που τέθηκε σε ισχύ χθες τον υποχρεώνει να υποβάλει αίτημα για νέα τρίμηνη παράταση της διαδικασίας βάσει του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας.
Νέα αναβολή
Το Brexit, που τυπικά προβλεπόταν να γίνει την 29η Μαρτίου 2019, έχει ήδη αναβληθεί δύο φορές, ελλείψει ομοφωνίας στη Βουλή των Κοινοτήτων για τους όρους.
Ο νόμος που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο και τέθηκε σε ισχύ χθες υποχρεώνει τον Τζόνσον να ζητήσει από την ΕΕ νέα αναβολή τριών μηνών, ως τα τέλη του Ιανουαρίου του 2020. Πρόκειται για «συνθηκολόγηση» κατ’ αυτόν. Είπε στους κοινοβουλευτικούς ότι δεν θα ζητήσει παράταση της διαδικασίας βάσει του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας αλλά θα πάει στις Βρυξέλλες τη 17η Οκτωβρίου για να διαπραγματευθεί μια συμφωνία προς το εθνικό συμφέρον, ενώ η κυβέρνησή του θα ετοιμάζεται για αποχώρηση χωρίς συμφωνία. Για την αναβολή χρειάζεται ομόφωνη έγκριση των 27 χωρών μελών της ΕΕ.
Πρόωρες εκλογές
Μολονότι τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων απέρριψαν για δεύτερη φορά το σχέδιο του Τζόνσον, η διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών μοιάζει αναπόφευκτη τις προσεχείς εβδομάδες ή τους προσεχείς μήνες.
Για την αξιωματική αντιπολίτευση, τους Εργατικούς, θα ήταν πιο ευνοϊκό να γίνουν μετά την 31η Οκτωβρίου, αφού θα αποδυναμώσουν τη θέση του Τζόνσον, ο οποίος έχει δεσμευθεί πως η χώρα του θα αποχωρήσει από την ΕΕ, όποιο κι αν είναι το κόστος, εντός προθεσμίας.
Για τον αρχηγό των Τόρις, η εκλογική αναμέτρηση είναι ζωτικής σημασίας για να ανακτήσει την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή των Κοινοτήτων που έχασε την περασμένη εβδομάδα. Θέλει να διεξαχθεί τη 15η Οκτωβρίου και αφήνει πάντα ανοικτό το σενάριο no-deal αν δεν γίνει αυτό. Σκοπεύει να αλιεύσει ψήφους από το Κόμμα του Μπρέξιτ του Νάιτζελ Φαράζ, που σάρωσε στις ευρωεκλογές προτείνοντας διαζύγιο χωρίς συμφωνία με τις Βρυξέλλες.
Brexit χωρίς συμφωνία
Οι συνομιλίες ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες δεν καρποφορούν· οι 27 αρνούνται να συμφωνήσουν σε νέα αναβολή της αποχώρησης του ΗΒ την 31η Οκτωβρίου· ή ο Μπόρις Τζόνσον επικρατεί όντως σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές και οδηγεί τη χώρα του εκτός ΕΕ χωρίς συμφωνία.
Το σενάριο προκαλεί τρόμο σε οικονομικούς κύκλους, που φοβούνται κατάρρευση της λίρας, μείωση των εξαγωγών, απογείωση του πληθωρισμού και ύφεση, με φόντο την επάνοδο των τελωνειακών δασμών και το φάσμα των ελλείψεων διατροφικών ειδών, καυσίμων και φαρμάκων.
Η κυβέρνηση του Τζόνσον προετοιμάζεται ενεργά για αυτό το σενάριο, πολλαπλασιάζοντας τις ανακοινώσεις για τα δισεκατομμύρια λίρες που θα δαπανηθούν για να αμβλυνθεί το σοκ.
Brexit με συμφωνία
Λονδίνο και Βρυξέλλες καταφέρνουν να συνεννοηθούν για τον μηχανισμό ασφαλείας ως προς τα σύνορα με την Ιρλανδία, το πολυσυζητημένο backstop, που έχει σκοπό να αποφευχθεί η δημιουργία «σκληρών συνόρων» ανάμεσα στη βρετανική επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, χώρα μέλος της ΕΕ.
Το Λονδίνο θα πρέπει να παρουσιάσει για αυτό νέες προτάσεις ώστε να αντικατασταθεί το backstop, που ο Τζόνσον θέλει να απαλειφθεί καθώς προσωρινά θα διατηρούσε όλη τη χώρα εντός της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ.
Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ επανέλαβε χθες πως η ΕΕ δεν έχει ακούσει «ως σήμερα» καμία «ρεαλιστική» πρόταση από το Λονδίνο για το ζήτημα.
Ακύρωση του Brexit
Η αντιπολίτευση των Εργατικών υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν κερδίζει τις πρόωρες εκλογές και με την υποστήριξη του φιλοευρωπαϊκού κόμματος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και των σκοτσέζων υποστηρικτών της ανεξαρτησίας οργανώνει δεύτερο δημοψήφισμα. Το όχι στην αποχώρηση από την ΕΕ επικρατεί. Πρόκειται για το όνειρο όσων τάσσονται υπέρ της παραμονής του ΗΒ στην ΕΕ, του 48% που είχαν ταχθεί υπέρ της εκστρατείας Remain στο δημοψήφισμα του 2016.