Φαίνεται πως η Ιταλία πρόσφατα βαδίζει από το κακό στο χειρότερο. Ολοι οι σχολιαστές των ιταλικών πολιτικών πραγμάτων τείνουν να συμφωνήσουν με αυτή την άκρως απαισιόδοξη άποψη γιατί το χρέος της υπερβαίνει και αυτό της Ελλάδας.:2,3 τρισεκατομμύρια ευρώ (ή, περισσότερο από 130% του ΑΕΠ).
Εξάλλου ο οίκος Moody έχει υποβαθμίσει την Ιταλία ένα μόλις επίπεδο πριν από τα «σκουπίδια» (junks ). Πρόσθετα, το ιταλικό τραπεζικό σύστημα είναι βαριά φορτωμένο με κακά χρέη, πράγμα που σημαίνει ότι η ικανότητα των τραπεζών να δανείζουν έχει υπονομευθεί πολύ σοβαρά.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ο ισχυρός άνδρας της ιταλικής πολιτικής είναι ο τέως (πλέον) αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως καθώς και τέως υπουργός των Εσωτερικών «il capitano» («ο καπετάνιος», ουδέποτε τέως) Ματέο Σαλβίνι, ηγέτης της Λέγκας (όχι πλέον του Βορρά) που μαζί με τον αρχηγό του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, Λουίτζι ντι Μάιο σχημάτισαν εν σπουδή κυβέρνηση συνασπισμού, αλλά δεν τα πήγαν καθόλου καλά μεταξύ τους σε σημείο που τώρα να ισχυρίζονται ότι δεν τους συνδέει τίποτα μεταξύ τους (ούτε καν ο λαϊκισμός;).
Μέσα σε αυτό το δυσμενές συγκείμενο, ο τεχνοκράτης πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε υπέβαλε απελπισμένος την παραίτησή του στις 20 Αυγούστου, επιρρίπτοντας την ευθύνη για την παραίτησή του στον «ανεύθυνο οποτουρνιστή Σαλβίνι» και όπως σχολιάζει ο Τύπος: « Κανείς δεν ξέρει τι θα συμβεί μετά».
Το φαινόμενο Σαλβίνι
Αλλά μάλλον ξέρουν πολύ καλά τι θα συμβεί μετά. Ο Σαλβίνι θα καταστεί απόλυτος κυρίαρχος ενός πολύ επικίνδυνου παιχνιδιού, όπου Κύριος οίδε που θα καταλήξει. Ο Σαλβίνι δε θα διστάσει να βρει μια καινούργια συμμαχία, ακροδεξιότερη του ιδίου, αφού θα έχει απαλλαγεί από τον τέως σύντροφό του, του Κινήματος των Πέντε Αστέρων με το οποίο βρίσκονταν σε διαρκή σύγκρουση και γκρίνια που καθιστούσαν το συνασπισμό ιδιαίτερα ευάλωτο.
Όμως ο Σαλβίνι αποτελεί όντως φαινόμενο αλλά και απότοκο της πολιτικής σύγχυσης που επικρατεί στην Ιταλική πολιτική κατάσταση. Διότι μολονότι στο χρόνο διακυβέρνησης των δύο (Λέγκα και Μ5S), δεν υπήρξε ποτέ ουδέ καθ’ύπνους ένας λαοπρόβλητος ηγέτης, παρά την υψηλή του θέση ως αντιπροέδρου της κυβέρνησης και ΥΠ.ΕΣ. με την οικονομία να βαδίζει από το κακό προς το χειρότερο, ο ίδιος, ωστόσο, χαίρει μιας χωρίς προηγούμενο δημοφιλίας και τώρα πρόσφατα συγκεντρώνει ένα ποσοστό που φτάνει το 39%. Το συγκεντρωμένο πλήθος ουρλιάζει: «Μα-τέ-ο, Μα-τέ-ο!» σε κάθε του εμφάνιση και ο Σαλβίνι αρέσκεται στην εξεζητημένη απλότητα.. Με μαγιό στις παραλίες ή, ως Disk Jockey που δέχεται «με αυτάρεσκα καταδεκτικό χαμόγελο» τους ασπασμούς νεαρών κοριτσιών, οικοδόμησε τον τύπο ενός λαϊκού ηγέτη ο οποίος είναι πάντα στο πλάι του αδύνατου ανθρωπάκου που τα όρνεα της ΕΕ, την κατά Σαλβίνι νέο «Γκουλάγκ», είναι έτοιμα να κατασπαράξουν.
Ο πρώην πρωθυπουργός Δημοκράτης Ενρίκο Λέτα, θύμα των μηχανορραφιών του Ματέο Ρένζι, πρώην ηγέτη των Δημοκρατικών και πρώην πρωθυπουργού,, που εξαιτίας του έμεινε πρωθυπουργός μόνον από τον Απρίλιο του 2013 έως τον Φεβρουάριο του 2014, υποστηρίζει ότι ο «Σαλβίνι δεν έχει αρχές»:
«Τη μια μπορεί να πει ότι θέλει την Ευρώπη και την άλλη ότι θέλει να φύγει από αυτή. Με το Σαλβίνι μια ιταλική Brexit [Italexit] είναι πολύ πιθανή».
Ο Σαλβίνι ωστόσο δήλωσε ότι η έξοδος τη χώρας από το ευρώ η, [το χειρότερο] από την ΕΕ δεν ήταν ποτέ μέσα στα σχέδιά του.
Η αρχομανία και η (μωρο)φιλοδοξία είναι τα δύο επικίνδυνα συστατικά της προσωπικότητας του Σαλβίνι που τα θέτει υπεράνω του συμφέροντος της χώρας και μπορεί να οδηγήσουν την Ιταλία σε επικίνδυνες ατραπούς δεδομένων των κακών σχέσεων με τις Βρυξέλλες και της άφρονος προκλητικής του στάσης, του, τώρα ιδίως που η Ιταλία βρίσκεται κυριολεκτικά επί ξηρού ακμής και αναμένει εναγωνίως την έγκριση του προϋπολογισμού της για το έτος 2020.
Ο Σαλβίνι δεν είναι απλά ευρωσκεπτικιστής αλλά εμπαθής αντιευρωπαϊστής. Το επικρατέστερο σύνθημά του για το ευρώ είναι το «Basta euro» φτάνει [πια] το ευρώ.
Πρόσθετα το χαρακτηρίζει. «Εγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
Η δεύτερη εμμονή του είναι το μεταναστευτικό: « Stop immigrazione clandestina». Να σταματήσει η παράνομη μετανάστευση.
Ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, έμπλεος ανησυχίας, κάλεσε τους ηγέτες των κομμάτων και τους έδωσε 5μερη προθεσμία να σχηματίσουν βιώσιμη κυβέρνηση, οπωσδήποτε. Ο υπογραφόμενος γράφει το παρόν στις 25/8/2019. Την ερχόμενη Τρίτη θα ξέρει τις νεώτερες εξελίξεις, ώστε να τις ενσωματώσει στο άρθρο.
Οι δυο προτεινόμενες λύσεις
Πολλά ονόματα ακούγονται για να αναλάβουν να οδηγήσουν το ιταλικό καράβι σε αυτή την φουρτουνιασμένη θάλασσα ενός παραφουσκωμένου χρέους,, μεταξύ των άλλων και αυτό του απερχόμενου επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.
Αλλά τα πρόσωπα για τον πρωθυπουργικό θώκο παίζουν λιγότερο σημαντικό ρόλο από τη σύνθεση των συμμετεχόντων κομμάτων και την Ιστορία τους.
Η πρώτη και όχι ιδιαίτερα ευκταία λύση είναι να αναλάβει ένας συνασπισμός Λέγκας μαζί με τα «Αδέλφια της Ιταλίας», το τρίτο κατά σειρά σχηματισθέν νεοφασιστικό ιταλικό κόμμα από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου..
«Δόξα τω Θεώ» υπάρχει μια καλή φασιστική κληρονομιά στην Ιταλία. Από το τέλος του πολέμου το 1946 ιδρύθηκε πρώτα το «Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα», το οποίο κράτησε έως το 1995. Από τις αρχές του ΄60 το διαδεχθέν κόμμα της «Εθνικής Συμμαχίας» έγινε το Τέταρτο κόμμα της Ιταλίας σε ισχύ και από το 1987 έως το 1995 είχε ως ηγέτη τον πολύ αξιόλογο νεοφασίστα Τζιανφράνκο Φίνι που στις δημοτικές εκλογές ως υποψήφιος Δήμαρχος της Ρώμης πήρε το πολύ μεγάλο ποσοστό του 45%, χωρίς όμως να εκλεγεί δήμαρχος
Ο Φίνι μετασχηματίστηκε σε κεντροδεξιό, φρονίμως ποιών, για να βγει από το πολιτικό περιθώριο του ως δεδηλωμένος φασίστας και συνεργάστηκε με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Απεκήρυξε δηλώσεις του του 1994 («Ο Μουσολίνι υπήρξε ο μεγαλύτερος πολιτικός του 20ου αιώνα» και χαρακτήρισε το φασισμό ως «Το απόλυτο κακό».
Τελικά το Κοινωνικό Κίνημα διαλύθηκε λόγω εσωτερικών διαφωνιών αφού απαρτιζόταν από αντικρουόμενες ομάδες: κληρικούς και αντικληρικούς. Συντηρητικούς καπιταλιστές και αντικαπιταλιστές. Ρεπουμπλικάνους και Μοναρχικούς. Τη σκυτάλη όμως πήρε η «Εθνική Συμμαχία» στην οποία εντάχθηκε ο Φίνι και εκλέχθηκε αρχηγός της
Αλλά την Εθνική Συμμαχία τη χαρακτηρίζει η απόφαση απομάκρυνσης από τα φασιστικά κατάλοιπα και μία τάση αποπεριθωριοποίησης από το φασιστικό status quo, χάρη στο Φίνι που έχει βλέψεις εξουσίας και γίνεται πρωθυπουργός σε συμμαχία με το κόμμα του Μπερλουσκόνι , αφού έγινε πρώτα Αναπληρωτής Πρωθυπουργός και κατόπιν ΥΠ.ΕΞ.
Αργότερα θα διαφωνήσει με τον Μπερλουσκόνι και θα αποχωρήσει από την κυβέρνηση., ενώ η αποχώρηση Φίνι θα σηματοδοτήσει τη διάλυση και της Συμμαχίας για να έλθει η ώρα των Fratelli D’ Italia. Ta αδέλφια της Ιταλίας (που είναι ο πρώτος στίχος του ιταλικού εθνικού ύμνου).
Ο Φασισμός ποτέ δεν πεθαίνει αλλά και η ελπίδα πεθαίνει τελευταία
Να τον πετιέται ξαφνικά ο μεταφασισμός στην Ιταλία ! Ακμαίος αλλά μόνο με 6% εκλογική δύναμη, είναι παρά ταύτα έτοιμος να αναλάβει την εξουσία και δυσφορεί πώς άφησε να φύγει χαμένος χρόνος σύμφωνα με τα λεγόμενα της αρχηγού των «αδελφών» κ. Τζιότρζια Μελόνι ετών 42.
Η ίδια προσθέτει: α) Ότι υπάρχει ταυτότητα απόψεων μεταξύ των «αδελφών της» και του Σαλβίνι. Β) Οτι οι σχέσεις της με το φασισμό είναι «ήρεμες». γ) Ότι ο Μουσολίνι υπήρξε μια πολύπλοκη προσωπικότητα. δ)Ότι βεβαίως είναι φανατική θαυμάστρια της Μαρίν Λεπέν και ε) Ότι απαίτησε έναν ναυτικό αποκλεισμό των καραβιών των ΜΚΟ που έρχονται για να βοηθήσου τους μετανάστες…
Η φασίστρια Μελόνι ως φαίνεται κατατάσσεται ακροδεξιότερα του Σαλβίνι ο οποίος με την δημοτικότητά σε άνοδο ελάχιστα απέχει από την αυτοδυναμία και «την έχει του χεριού του».
Το φοβερό ντουέτο Σαλβίνι-Μελόνι μοιάζει με εκρηκτικό μίγμα που θα οδηγήσει την Ιταλία στα άκρα των άκρων και τις σχέσεις της με την ΕΕ επικίνδυνα προβληματικές, εφόσον επιχειρηθεί το καταστρεπτικό πείραμα με τους φασίστες. Η φασιστική κληρονομιά θα είναι πολύ βαριά για να απαλλαγεί εύκολα από αυτήν η χώρα.
Υπάρχει όμως μια δεύτερη λύση πιο ελπιδοφόρα αν και όχι η ιδανική: ο σχηματισμός κυβέρνησης συνασπισμού ανάμεσα στο Κεντροαριστερό « Δημοκρατικό Κόμμα»( ηγέτης του τώρα ο Τζιγκαρέτι σε διάσταση απόψεων με τον Ρένζι) και το αντισυστημικό «M5S» του Λουίτζι ντι Μάιο. Το κωμικό είναι ότι ο τύπος (ή ο Σαλβίνι) αναβάπτισαν το περί ου ο λόγος κίνημα «Κεντροαριστερό!!!». Αλλά πώς είναι δυνατόν ένα κίνημα λυσσαλέα ρατσιστικό και καθαρά αντιμεταναστευτικό και υπερεθνικιστικό, όπως αυτό, να ονοματίζεται Κεντροαριστερό είναι κάτι που σηκώνει πολλή συζήτηση.
Εν πάση περιπτώσει φαίνεται ότι οι δύο την ανάγκη φιλοτιμία ποιούμενοι τα βρήκαν αφού πρώτα κινδύνευσαν να ναυαγήσουν οι διαπραγματεύσεις τους. Ο ι Δημοκράτες τελικά απέσυραν τις επιφυλάξεις που διατηρούσαν για το πρόσωπο του Τζουζέπε Κόντε, προσκείμενου στο M5S για την ανάληψη της πρωθυπουργίας από αυτόν.
Μένει τώρα να υπερπηδηθούν ορισμένα εμπόδια, όπως το μεταναστευτικό, λόγω των ακραίων απόψεων του… Κεντροαριστερού- κατά μία άκρως ελαστική ερμηνεία του επιθέτου- κινήματος που ελπίζεται τουλάχιστον ότι, προ της Σαλβίνειας απειλής, το αντισυστημικό πεντάστερο κίνημα θα ρίξει πολύ νερό στο κρασί του, αφού ο «μπαμπούλας» Σαλβίνι παραμονεύει στη γωνία για να πανηγυρίσει (με ή χωρίς μαγιό) το απόλυτο θρίαμβο του φασισμού στη γενέτειρά του και τη φυσική του κοίτη. Με την πρώτη κυβερνητική κρίση και σε περίπτωση ακυβερνησίας, ο Σαλβίνι θα είναι πανέτοιμος να πάρει την εντολή, που ο Ματαρέλα θα του δώσει θέλοντας και μη για να φέρει τα πάνω κάτω. Κάτω βέβαια για ολόκληρη την Ευρώπη, ο μη γένοιτο.
Ο κ. Θάνος Κακουριώτης είναι ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ.
