Ακούμε και διαβάζουμε συνεχώς για νέες δίαιτες, για τροφές που ξεφεύγουν από τα συνηθισμένα και, υποτίθεται, μας χαρίζουν υγεία, ευεξία και άλλα παρόμοια. Οπως θα διαβάσετε (σελ. 4-6), λίγα από αυτά με τα οποία συνεχώς και εντόνως βομβαρδιζόμαστε στέκουν επιστημονικά.
Η αλήθεια είναι ότι από επιστημονικής απόψεως είναι πολύ δύσκολο να είναι κανείς απολύτως βέβαιος για τις ευεργετικές ιδιότητες της μιας ή της άλλης τροφής. Και ο λόγος είναι πολύ απλός: δεν μπορούμε να πειραματιστούμε με την ανθρώπινη διατροφή! Δεν μπορούμε (και κυρίως δεν πρέπει!) να πάρουμε ομάδες ανθρώπων και να τους κάνουμε πειραματόζωα για να δούμε αν όντως το μπρόκολο (και κάθε μπρόκολο) ωφελεί ή όχι.
Ετσι οι επιστήμονες βασίζονται σε άλλου τύπου μελέτες για να εξάγουν τα ασφαλέστερα δυνατά συμπεράσματα για την επίδραση της διατροφής στην υγεία μας. Παρακολουθούν επί μακρόν πολλούς υγιείς ανθρώπους, άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών, καταχωρούν τις διατροφικές συνήθειές τους, σημειώνουν τις ασθένειες που κάποιοι από αυτούς εμφανίζουν και μετά συσχετίζουν τη διατροφή με τις ασθένειες, προσπαθώντας παράλληλα να αφαιρέσουν από την εξίσωση άλλους παράγοντες οι οποίοι θα μπορούσαν να θολώσουν την εικόνα. Περιττό να πούμε ότι όσο περισσότεροι οι άνθρωποι που γίνονται αντικείμενο επιστημονικής παρατήρησης και όσο μεγαλύτερο το χρονικό διάστημα που αυτή διαρκεί, τόσο το καλύτερο.
Μια τέτοιου τύπου μελέτη, εκτενής και μακροχρόνια, είδε πρόσφατα το φως της δημοσιότητας. Δανοί ερευνητές δημοσίευσαν άρθρο στην επιστημονική επιθεώρηση «Nature Communications», σύμφωνα με το οποίο μια δίαιτα πλούσια σε φλαβονοειδή προστατεύει από καρκίνο και καρδιοπάθειες. Η προστατευτική επίδραση των φλαβονοειδών βρέθηκε μάλιστα να είναι μεγαλύτερη σε όσους πραγματικά την είχαν ανάγκη: στους καπνιστές και σε εκείνους που έπιναν λιγάκι παραπάνω αλκοόλ.
Θα την πιστέψουμε αυτή τη μελέτη επειδή για να εξαχθούν τα συμπεράσματά της παρακολουθήθηκαν επί 23 χρόνια 53.048 Δανοί. Και επειδή τα φλαβονοειδή (ουσίες που βρίσκονται στα φυτά και είναι αυτές που τους χαρίζουν τα χρώματά τους: το μοβ της μελιτζάνας και του παντζαριού, το πορτοκαλί του καρότου και του πορτοκαλιού, το κόκκινο της ντομάτας αλλά και του μήλου, κ.ο.κ.) είναι γνωστά αντιφλεγμονώδη. Γεγονός που εξηγεί και το εύρημα της αυξημένης προστασίας στους καπνιστές και στους πότες: είναι η ομάδα του πληθυσμού που κινδυνεύει περισσότερο καθώς οι συνήθειές τους προκαλούν φλεγμονή και τα φλαβονοειδή βρίσκουν πεδίο δράσης.
Αλλά δεν θα τη διαβάσουμε τη μελέτη όπως θα θέλαμε! Δεν θα πούμε ότι τώρα μπορούμε να πίνουμε και να καπνίζουμε αρειμανίως αρκεί να τρώμε και κανένα μήλο! Η άρση του καπνίσματος παραμένει καλύτερη στρατηγική υγείας και μακροζωίας από το κάπνισμα μετά μήλων. Οσο για τις δίαιτες της μόδας, ένας καλός κανόνας προστασίας μας είναι αυτός που λέει ότι όσο περισσότεροι τηλεαστέρες και τηλεαστερίσκοι (ανιδιοτελώς υποτίθεται…) διαφημίζουν μια δίαιτα, τόσο περισσότερο θα πρέπει να την αποφεύγουμε.
