Μετά από τρεις σχεδόν εβδομάδες αγκυροβολημένο στα ανοικτά, το Open Arms με 89 εναπομείναντες πρόσφυγες και μετανάστες κατέπλευσε τελικά στο λιμάνι της Λαμπεντούζα.
Το συγκεκριμένο πλοίο δεν είναι φυσικά το πρώτο που έπρεπε να περιμένει επί εβδομάδες στα ανοικτά πριν του επιτραπεί ο ελλιμενισμός. Προηγήθηκαν πολλά άλλα και, όπως διαφαίνεται, ελλείψει πολιτικής βούλησης το ευρωπαϊκό θέατρο του παραλόγου με τη διάσωση ανθρώπων να γίνεται πάντα στο παρά πέντε θα συνεχιστεί.
Το ερώτημα που θέτουν οργανώσεις αρωγής είναι γιατί να μην μπορούν τα πλοία των ΜΚΟ που μεταφέρουν διασωθέντες ανθρώπους να δένουν εξαρχής στα πιο κοντινά λιμάνια; Όπως εκτίμησε μιλώντας προς τη Γερμανική Ραδιοφωνία Deutschlandfunk ο εμπνευστής της προσφυγικής συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας Γκέραλντ Κνάους:
«Αυτό θα συνεχιστεί μέχρι οι κυβερνήσεις, τις οποίες ενδιαφέρει η διάσωση ανθρώπων, να βρουν μια καλύτερη λύση. Όσο δεν υπάρχει μια διαρκής λύση […] αυτό θα συνεχίζεται. Και φυσικά δεν ωφελεί κανέναν. Καταρχήν βλάπτει τους διασωθέντες που επί 18 μέρες πρέπει να περιμένουν πάνω σε ένα πλοίο. Αφετέρου τα συνεργεία διάσωσης. Και εν τέλει η κατάσταση αυτή βλάπτει όλη την Ευρώπη. Ο μόνος που ωφελείται είναι ο Ματέο Σαλβίνι που αρέσκεται να βροντοφωνάζει ότι είναι εκείνος που ξεσκεπάζει την υποκρισία των Ευρωπαίων προφυλάσσοντας την Ιταλία από τους ‘βορειοευρωπαίους διακινητές’, όπως λέει. Το παράλογο στην όλη υπόθεση είναι ότι όλοι γνωρίζουν και βλέπουν τι γίνεται. Ήδη προ εβδομάδων έγιναν συζητήσεις για το πώς θα πρέπει να αντιδράσει μια ενδεχόμενη συμμαχία των προθύμων. Ωστόσο δεν έγινε απολύτως τίποτα και η κατάσταση διαιωνίζεται».
Πακέτο μέτρων για περιορισμό των ροών
Τι θα έπρεπε να γίνει για να αποσυμφορηθεί η κατάσταση; Τι προτείνει ο ειδικός; «Όλοι εκείνοι που διασώζονται από ΜΚΟ έγιναν στο τέλος και σε κάθε μεμονωμένη περίπτωση δεκτοί από μια ομάδα κρατών. Αυτό θα μπορούσε να απλοποιηθεί και να επισπευστεί. Την ίδια ώρα πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα έρχονται άλλοι άνθρωποι στη Λιβύη. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω δεσμευτικής συμφωνίας με τη λιβυκή ακτοφυλακή που θα υπαγορεύει ότι αυτή θα μεταφέρει όλους τους ανθρώπους στα ηπειρωτικά και από εκεί θα τους αναλαμβάνουν τα Ηνωμένα Έθνη ή ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης για να τους μεταφέρουν απευθείας στις άλλες αφρικανικές χώρες».
Σύμφωνα με τον Γκέραλντ Κνάους η πρακτική αυτή εφαρμόζεται ήδη με το Νίγηρα ενώ σχετικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη με τη Ρουάντα.
«Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις χρειάζονται διπλωματία που να διασφαλίζει ότι όλοι εκείνοι που διασώζονται και επιστρέφουν, να μεταφέρονται εκτός Λιβύης και το ίδιο να γίνεται και με εκείνους που βρίσκονται σε επίσημους προσφυγικούς καταυλισμούς, όπου γίνονται κακοποιήσεις. Για να γίνει αυτό θα πρέπει βέβαια να μιλήσει κανείς με τις αφρικανικές χώρες και να τους προσφέρει κάτι. Ένα τέτοιο πακέτο μέτρων θα έστελνε το μήνυμα ότι δεν αξίζει να μπαίνουν στον κόπο και να ξεκινούν το ταξίδι για τη Λιβύη ενώ έτσι θα μπορούσαμε να σώζουμε και τους λίγους που έχουν απομείνει. […] Θα έπρεπε λοιπόν να εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά στην παρούσα φάση δεν υπάρχει καμία κυβέρνηση που να αναλαμβάνει σχετική πρωτοβουλία».
Φίλιπ Μέι (DLF)
Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης