Δίπλωσε για καλά και αυτό το καλοκαίρι. Και ο Σεπτέμβρης, ως είθισται, θα φέρει τον νέο πολιτικό κύκλο, με αφετηρία την τετριμμένη παράσταση της ΔΕΘ. Των μεγάλων στόχων και των μεγαλεπήβολων διακηρύξεων.
Και ενώ η χώρα μπορεί να αναζητεί έναν δρόμο, η καθημερινή ζωή της είναι αυτή που μας δείχνει τον πραγματικό εαυτό της. Μέσα στην καθημερινή ζωή της εποχής και των ημερών, η πρόταση το «μικρό μιλάει για το μεγάλο» βρίσκει όσο ποτέ την εφαρμογή της. Και ως εργαλείο κοινωνικής και πολιτικής ανάλυσης επιβεβαιώνει τη χρησιμότητά της.
Δεν επιβάλλεται να μελετήσει κανείς ως ειδικός την κατάσταση ή να ακούσει τα δελτία για να διαμορφώσει εικόνα του σύγχρονου έλληνα ανθρώπου, που κινεί αυτή την καθημερινότητα και είναι η ψυχή της. Ενα ταξίδι και μόνο μέσα στην αμεριμνησία του καλοκαιριού και τον συναντάς να ξεδιπλώνεται εμπρός σου, σε όλο το μεγαλείο της καθυστέρησής του. Τον συναντάς παντού στην πιο αυθεντική του έκφραση, μέσα από τις μικρές καθημερινές συμπεριφορές του.
Πρόκειται για έναν άνθρωπο περιφρονητή του καθημερινού. Επίμονο αρνητή του. Επιθετικό και κατακτητικό για ό,τι το συγκροτεί. Τον χρόνο, τον χώρο, το περιβάλλον, τον κανόνα, το ωραίο, την αισθητική των πραγμάτων. Τον άλλον, κυρίως τον άλλον.
Πρόκειται για έναν φαντασμένο και μικρό βασιλέα της καθημερινότητας που ασκεί την αυθάδειά του όπου έχει τη δυνατότητα ή του δίνεται η ευκαιρία. Η συμπεριφορά του στον δρόμο είναι ο πιο δυνατός δημόσιος τρόπος του. Ενοχλείται που υπάρχουν δίπλα του και άλλα αυτοκίνητα και τον εμποδίζουν να αναπτύξει τη φαντασία του στην άσφαλτο. Στο βασίλειό του δεν υπάρχουν κανόνες, δεν υπάρχουν όρια, δεν νοείται κολασμός. Διέρχεται από κατοικημένες περιοχές με μεγάλη ταχύτητα και δεν θέλει κανείς να του θυμίζει τους νεκρούς στους δρόμους.
Η σχέση του με το περιβάλλον είναι θεωρητικά υψηλής στάθμης. Μπορεί να σου εκφωνήσει και λογύδριο για την κλιματική αλλαγή, ίσως ψηφίζει και ανάλογα. Οταν ταξιδεύει γίνεται ένα με τη φύση. Και ως επιβεβαίωση αφήνει πάνω στο σώμα της τα σκουπίδια του, που, περαστικός αυτός, πετάει ελεύθερα από το παράθυρο του αυτοκινήτου του. Τα ρείθρα των επαρχιακών δρόμων μιλούν για το θριαμβευτικό πέρασμά του.
Η εισβολή του στις παραλίες δείχνει ότι ο ανθρωπολογικός αυτός τύπος, πλήρως αποξενωμένος από τη φύση, αδυνατεί να συνδεθεί μαζί της, να γίνει δέκτης του αγαθού της ύπαρξής της, να σεβαστεί κάθε κόκκο άμμου και κάθε ελάχιστο ζωντανό οργανισμό, την ώρα που σβήνει το τσιγάρο του και συχνά το αφήνει εκεί, ως τεκμήριο της μίζερης δικής του ύπαρξης.
Αυτός είναι ο τύπος ανθρώπου που συναιρεί την Ελλάδα στο παρόν. Η κοινωνική αδιαφορία και η απουσία ελέγχου είναι η περίφραξή του. Μάταια θα περίμενε κανείς μια παράγραφο στις ομιλίες που θα ακουστούν στη ΔΕΘ για το γκρέμισμα αυτής της περίφραξης.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
