Παρεμβάσεις σε πέντε σημεία και στην κατεύθυνση της αυστηροποίησης εξετάζει το κυβερνητικό επιτελείο για το κρίσιμο bypass στους Ποινικούς Κώδικες.
Σε μία μάχη με τον χρόνο, ενόψει της έναρξης του νέου δικαστικού έτους τον Σεπτέμβριο, δεν περνούν απαρατήρητες από το πρωθυπουργικό γραφείο και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης μεταξύ άλλων οι προειδοποιήσεις για έκτακτη αξιολόγηση της Ελλάδας (εντός του φθινοπώρου) από την Ομάδα Εργασίας του ΟΟΣΑ για τη Δωροδοκία, αλλά και την Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO) του Συμβουλίου της Ευρώπης, που εξέφρασαν σοβαρή ανησυχία για τις αλλαγές που προώθησε άρον άρον προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ και ισχύουν από την 1η Ιουλίου.
Απαρατήρητη δεν περνά όμως και η επανέναρξη των πλειστηριασμών, μια διαδικασία που είχε παγώσει λόγω των πρόωρων εκλογών αποτελώντας πια «καυτή πατάτα» για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Με αυτά τα δεδομένα, αναμένεται να τροποποιηθεί σε κακούργημα (ξανά) η ενεργητική δωροδοκία (άρθρο 236) ώστε να αποφευχθεί τυχόν αρνητική έκθεση αξιολόγησης για τη χώρα μας από τους διεθνείς οργανισμούς, ενώ πιθανότατα θα επανέλθει η προστασία των συμβολαιογράφων που διενεργούν πλειστηριασμούς με θεσμοθέτηση (και πάλι) της αυτεπάγγελτης δίωξης όσων προκαλούν σωματική βλάβη (παρ. 2 του άρθρου 315).
Την πρώτη πεντάδα αλλαγών αναμένεται να συμπληρώσουν οι παρεμβάσεις για τις υπό όρους απολύσεις βαρυποινιτών (άρθρο 105), για τις εκρηκτικές ύλες όπως οι μολότοφ (άρθρο 272) αλλά και η επαναφορά μερικών πταισμάτων που καταργήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Σε κάθε περίπτωση η Δικαιοσύνη θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του δεύτερου γύρου ρυθμίσεων που δρομολογεί η κυβέρνηση για το τρίμηνο Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου, μαζί με την Οικονομία (φορολογικό νομοσχέδιο κ.λπ.) και μια σειρά θεσμικών αλλαγών, όπως είναι η συνταγματική αναθεώρηση και ο εκλογικός νόμος.
Και μπορεί αρχικά να υπήρχαν σκέψεις για ενέσεις-εξπρές στις προβληματικές κατά την κυβέρνηση διατάξεις, ωστόσο επιλέχθηκε τελικά η επανασύσταση της προηγούμενης νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, η οποία θα προσεγγίσει ολιστικά τον νέο Ποινικό Κώδικα για να προβεί σε τροποποιήσεις, με σκοπό να μη δημιουργηθούν περισσότερα προβλήματα ή νέες δυσλειτουργίες.
Αλλωστε οι διορθώσεις σε κάποιο άρθρο ενδέχεται να επιφέρουν αλυσιδωτές αλλαγές σε άλλα άρθρα του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Fast track αλλαγές
Η απόφαση για θεσμική αντιμετώπιση του κρίσιμου ζητήματος και να αφεθεί το έργο στα έμπειρα μέλη της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής φαίνεται πάντως ότι προκαλεί αισιοδοξία στον υπουργό Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα και στον υφυπουργό Δημήτρη Κράνη πως οι αλλαγές θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, προκειμένου να ψηφιστούν το γρηγορότερο από τη Βουλή.
Για την κυβέρνηση ο νέος ποινικός χάρτης αποτελεί σημαντική μεταρρύθμιση. Γι’ αυτό, στο πλαίσιο του στοιχήματος του Πρωθυπουργού να θωρακιστεί το πληγωμένο στα χρόνια ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ κύρος των θεσμών, τελικός στόχος για την πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στη Δικαιοσύνη (και) μέσα από τις αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες.
Ηδη από τις προγραμματικές δηλώσεις, ο υπουργός Κώστας Τσιάρας είχε διαμηνύσει μεταξύ άλλων ότι «δεν θα επιδείξουμε καμία ανοχή σε φαινόμενα διαφθοράς» και ότι θα αυστηροποιηθούν αρκετές διατάξεις που είχαν περάσει από τη Βουλή στο… παρά ένα της διάλυσής της, προκαλώντας ερωτηματικά στην κοινή γνώμη και τον νομικό κόσμο.
Ο ίδιος έχει ξεκαθαρίσει ότι χρειάζεται αυστηρότερο πλαίσιο συγκεκριμένα στις προϋποθέσεις για την υφ’ όρων έξοδο πολυϊσοβιτών από τις φυλακές, στη χορήγηση αδειών σε καταδικασμένους τρομοκράτες και σε κακουργήματα που μετατράπηκαν σε πλημμελήματα (όπως η δωροδοκία). Εξάλλου η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί και για φυλακές υψίστης ασφαλείας – τύπου Γ.
Πάντως με δηλώσεις τους κυβερνητικά στελέχη δεν έχουν ακυρώσει το έργο που επιτέλεσε η νομοπαρασκευαστική επιτροπή, αντιθέτως θεωρούν ότι έχουν βαθιά γνώση του αντικειμένου. Ενδεικτικά, κατά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Στέλιο Πέτσα, ο νέος ποινικός κώδικας και ο νέος κώδικας ποινικής δικονομίας «είναι προς την ορθή κατεύθυνση», ωστόσο υπάρχουν ταυτόχρονα «αστοχίες σε ορισμένες διατάξεις του που ήδη εξετάζονται από την κυβέρνηση της ΝΔ».
Οι πέντε αλλαγές που εξετάζονται
Αρθρο 105: (και επόμενα άρθρα): Αυστηρότερο πλαίσιο για τις υπό όρους απολύσεις βαρυποινιτών
Αρθρο 272: Μετατροπή σε κακούργημα οι παραβάσεις σχετικές με εκρηκτικές ύλες (μολότοφ)
Αρθρο 315:Επαναφορά της παρ. 2 που αναφέρεται σε σωματική βλάβη σε συμβολαιογράφους
Αρθρο 236: Κακούργημα το αδίκημα της ενεργητικής δωροδοκίας
Επαναφορά ορισμένων πταισμάτων
