Ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας θέλει να οδηγήσει τη χώρα του στις 31 Οκτωβρίου εκτός ΕΕ. Πάση θυσία, ακόμη και χωρίς συμφωνία, εάν η ΄Ενωση δεν δεχθεί τελικά να επαναδιαπραγματευτεί.
Όλοι τώρα προβληματίζονται εάν ο Τζόνσον μπλοφάρει ή εάν το εννοεί στα σοβαρά. Οι οικονομικές επιπτώσεις θα ήταν καταστροφικές κυρίως για τους Βρετανούς.
Δεν είναι τυπικός εχθρός της ΕΕ
Κάποια δείγματα γραφής θα μπορούσε να δώσει ο Ντομινίκ Κάμινγκς, ο πιο στενός σύμβουλός του, που στο μεταξύ κινεί όλα τα νήματα στη Ντάουνιγκ Στριτ. Ο αρχιτέκτονας της καμπάνιας Vote Leave υπέρ του Brexit πριν το δημοψήφισμα του 2016 θεωρείται ένας μεγαλοφυής και αδίστακτος οργανωτής προεκλογικών εκστρατειών. Πολλά συνηγορούν στο ότι πίσω από τον καθορισμό ημερομηνίας εξόδου στις 31 Οκτωβρίου βρίσκεται αυτός. Μάλιστα μια από τις πρώτες υπηρεσιακές πράξεις του ήταν να βάλει ένα ψηφιακό ρολόι στην έδρα της κυβέρνησης να δείχνει την αντίστροφη μέτρηση μέχρι εκείνη την ημερομηνία. Η εφημερίδα Guardian αναφέρεται στα λόγια ενός γνώστη των εσωτερικών διεργασιών, ο οποίος έλεγε ότι ο 47χρονος έχει δημιουργήσει καθεστώς τρόμου στους εργαζόμενους, οι οποίοι βρίσκονται υπό συνεχή ανασφάλεια μήπως χάσουν τη θέση εργασίας τους. Ο Κάμινγκς δεν είναι ο κλασικός εχθρός της ΕΕ. Δεν ονειρεύεται την επιστροφή της Βρετανίας στην ένδοξη εποχής της αποικιοκρατίας, όπως το κάνουν πολλοί συντηρητικοί ευρωσκεπτιστικές. Και δεν κρύβει ότι θεωρεί εντελώς ανίκανους τους περισσότερους πολιτικούς και κυβερνητικούς υπαλλήλους. Για τον πρώην υπουργό Ντέιβιντ Ντέϊβις είπε ότι είναι κουτός όπως το ψωμί και τεμπέλης όπως ένας φρύνος.
Για τον Κάμινγκς το Brexit είναι ένα όχημα για να φέρει τα πάνω κάτω στο σύστημα. Εικόνα στον κόσμο των ιδεών του δίνει το μπλογκ του. Εκεί μπορεί κανείς να διαβάσει μακροσκελείς εκθέσεις γύρω από θέματα ευρέως φάσματος, όπως την παιδεία και την κυβερνητική εμπειρία μέχρι μαθηματικά και αστρονομία. Πολιτικοί θεσμοί και διαδικασίες οδηγούν κατά τη γνώμη του σε λάθος δρόμο. «Γι’ αυτό εγώ και ορισμένοι άλλοι συνταχθήκαμε πίσω από το δημοψήφισμα γνωρίζοντας ότι η συστηματική δυσλειτουργία των θεσμών μας και η επιρροή των ανικάνων θα μας έδιναν την ευκαιρία για να κάνουμε ακραίους χειρισμούς».
Επανδρωμένο σταθμό στο φεγγάρι
Ο Κάμινγκς είναι θαυμαστής του Ότο φον Μπίσμαρκ. Όπως και το πρότυπό του δεν έχει εκτίμηση στην κοινοβουλευτική δημοκρατία, χωρίς να προτείνει εναλλακτική. Εκφράζει τον σεβασμό του στην κινεζική ηγεσία για την αποφασιστικότητά της. Στη θέση διεθνών οργανισμών, όπως τα ΗΕ, προτείνει έναν επανδρωμένο σταθμό στο φεγγάρι για την αποφυγή παγκόσμιων διενέξεων. Η ροπή του για ριζοσπαστικές αλλαγές είναι τόσο έντονη που σύμφωνα με δημοσιεύματα είναι διατεθειμένος να επιβάλει ένα άτακτο Brexit ακόμη και ενάντια στη βούληση του κοινοβουλίου. Ορισμένοι μεταφέρουν δηλώσεις του Κάμινγκς, πως σε περίπτωση που οι βουλευτές πριν την έξοδο από την ΕΕ αφαιρέσουν την εμπιστοσύνη από το πρόσωπο του πρωθυπουργού, αυτός θα μπορούσε να αρνηθεί να παραιτηθεί μέχρις ότου δημιουργήσει τετελεσμένα με την παρέλευση της 31ης Οκτωβρίου.
Υπάρχει και το σενάριο ότι ο Τζόνσον θα μπορούσε να θέσει ως ημερομηνία πρόωρων εκλογών την επόμενη της εξόδου, έτσι ώστε οι ψηφοφόροι να έχουν λιγότερο χρόνο για να συνειδητοποιήσουν τις διαστάσεις ενός Brexit χωρίς συμφωνία. Ορισμένοι συνταγματολόγοι δηλώνουν ότι θα πρέπει να επέμβει η βασίλισσα Ελισάβετ στην περίπτωση που επιτύχει η πρόταση μομφής κατά του Τζόνσον αλλά ο ίδιος δεν παραιτηθεί ή εάν η διαφωνία καταλήξει τελικά ενώπιον της δικαιοσύνης. Ανοιχτός υπάρχει ακόμη ο δρόμος αναβολής του Brexit με νόμο. Ο πρώην πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον χαρακτήρισε το Κάμινγκς «ψυχοπαθή καριερίστα». Όμως κουτός δεν είναι. Ίσως ο δρόμος των προκλήσεων να είναι κομμάτι της προεκλογικής στρατηγικής του.
Κρίστοφ Μάγερ, Σίλβια Κουσίντλο /dpa
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου