Από το 2003 σέρνεται η υπόθεση της αξιοποίησης του ερειπωμένου σήμερα πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου, ενός μνημείου της φύσης, του πολιτισμού και της αρχιτεκτονικής.
Την χρονιά εκείνη το Τατόι περιήλθε οριστικά στο Ελληνικό Δημόσιο, ωστόσο η τύχη του όλα αυτά τα χρόνια δεν άλλαξε με αποτέλεσμα να παραμένει… στοιχειωμένο.
Όπως αναφέρει ΤΟ ΒΗΜΑ της Κυριακής, δεκαέξι χρόνια αργότερα αρχίζει μια επιχείρηση fast track για να ξαναβρεί το κτήμα το μεγαλείο του.
Η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με την υπουργό Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη στο Μέγαρο Μαξίμου, την περασμένη Τετάρτη, με κεντρικό θέμα τη μετατροπή του χώρου σε ένα πάρκο προσβάσιμο στον πολίτη, όπου η φύση και η Ιστορία θα συνυπάρχουν, σηματοδότησε την πρόθεση της νέας κυβέρνησης να προχωρήσει με την αξιοποίηση 42.000 στρεμμάτων των άλλοτε θερινών ανακτόρων, μια υπόθεση που… σέρνεται από το 2003, οπότε το Τατόι περιήλθε οριστικά στο Ελληνικό Δημόσιο.
Η πρώτη κίνηση της κυρίας Μενδώνη ήταν να αποκτήσει και πάλι περιπολικό το αστυνομικό τμήμα στο Τατόι, προκειμένου να γίνονται οι αναγκαίες περιπολίες για την προστασία των κτιρίων, των κινητών αντικειμένων και του βασιλικού κοιμητηρίου.
Στόχος της κυβέρνησης είναι να αναδειχθεί στα πρότυπα των βρετανικών Queen Elizabeth Castle of Mey και Dumfries House, δύο εμβληματικών κάστρων της Σκωτίας.
Τα επόμενα βήματα, τα οποία θα είναι και τα πιο κρίσιμα, αφορούν νομοθετικές πρωτοβουλίες για αλλαγές στα Προεδρικά Διατάγματα (ΠΔ) του Τατοΐου, στις χρήσεις γης που περιγράφονται στο master plan και στη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ).
Είναι αξιοσημείωτο ότι η διαβούλευση της ΚΥΑ είχε ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2015 από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το 2018 είχαν αποσταλεί οι διορθώσεις από το υπουργείο Πολιτισμού, αλλά η υπόθεση δεν προχώρησε.
Ξενοδοχείο «Το Τατόιον»
Με την απόφαση της κυβέρνησης να περάσει ο συντονισμός του έργου στο υπουργείο Πολιτισμού (με συναρμόδιο το ΥΠΕΝ), οι πρώτες νομοθετικές τροποποιήσεις που αναμένεται να γίνουν αφορούν τις υφιστάμενες χρήσεις, ώστε το παραμυθένιο λιθόκτιστο ξενοδοχείο «Τατόιον» μαζί με τα κτίρια γύρω του να μπορούν να μετατραπούν σε χώρους φιλοξενίας. Οπως επισημαίνει στο ΒΗΜΑ ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου, κ. Βασίλης Κουτσαβλής, το «Τατόιον» μπορεί να γίνει ένα ξενοδοχείο-μπουτίκ για να διατηρηθεί η ιστορική φυσιογνωμία του. «Ως χώροι φιλοξενίας μπορούν να λειτουργήσουν και τα παρακείμενα κτίρια της Χωροφυλακής, των αξιωματικών φρουράς, του Διευθυντηρίου, του Δασονομείου, καθώς και οι τρεις πτέρυγες εργατοκατοικιών. Συνολικά, είναι δυνατόν να δημιουργηθούν 20 δωμάτια και η εκμετάλλευσή τους θα αποφέρει σημαντικά έσοδα στο κτήμα» τονίζει ο κ. Κουτσαβλής. Και προσθέτει: «Το Τατόι μπορεί να λειτουργήσει όπως το Castle of Mey και το Dumfrish House στη Σκωτία, τα οποία έχουν και ξενοδοχειακή λειτουργία με cottages, βγάζοντας έτσι τα έξοδα για τη συντήρησή τους».
Η υπουργός έχει δηλώσει ότι θα αποδοθούν στο κτήμα εκείνες οι πολιτιστικές χρήσεις που θα το μετατρέψουν σε πόλο έλξης, θα δοθούν οι δυνατότητες επανεκκίνησης της αγροτικής παραγωγής του, ενώ θα εξασφαλιστεί η διαχειριστική αυτοτέλεια και επάρκεια πόρων για τη λειτουργία του και την κάλυψη εξόδων για πυρασφάλεια, κλαδέματα δάσους, καθαρισμό κήπων, συντήρηση των 40 ιστορικών κτιρίων κ.λπ.
Το «Τατόιον» χτίστηκε από τον Γεώργιο Α’ και εξυπηρετούσε τους ταξιδιώτες που εκείνη την εποχή σταματούσαν στο «Χάνι», μια ταβέρνα της περιοχής, η οποία βρισκόταν πίσω από τη Χωροφυλακή, πάνω στην παλιά οδό που ένωνε την Αθήνα με τη Χαλκίδα. «Οταν πρωτοάνοιξε, πολλοί που ήθελαν να βρίσκονται διαρκώς στα πόδια της βασιλικής οικογένειας νοίκιαζαν τα δωμάτια όλον τον χρόνο. Αυτό εξόργισε τον Γεώργιο Α’ και έβαλε κανονισμό λειτουργίας στο ξενοδοχείο με όριο διαμονής τριών διανυκτερεύσεων» αναφέρει ο κ. Κουτσαβλής.
Μουσεία και αγροτική παραγωγή
Εκτός από τα έσοδα που θα φέρει η λειτουργία ενός μικρού ξενοδοχείου στα ταμεία του Τατοΐου, στον «κουμπαρά» του κτήματος μπορούν να συνεισφέρουν ο αγροτουρισμός, η παραγωγή παραδοσιακών προϊόντων αλλά και οι δραστηριότητες από τα δύο μουσεία που προβλέπεται να δημιουργηθούν.
Στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται Μουσείο Βασιλικών Αμαξών και Αυτοκινήτων στο κτίριο του βουστασίου, ενώ στο κεντρικό κτίριο των άλλοτε θερινών ανακτόρων θα γίνει έκθεση κειμηλίων που βρέθηκαν στο Τατόι (από τα 17.000 που καταγράφηκαν και συντηρήθηκαν).
Υπενθυμίζεται ότι ένα σημαντικό μέρος τους χάθηκε για πάντα, καθώς το 1993 επετράπη στον τέως βασιλιά να πάρει εννέα κοντέινερ με τα πολυτιμότερα κειμήλια.
Αλλά και μετά το 1993, λόγω της εγκατάλειψης του χώρου, ένας σημαντικός αριθμός αντικειμένων εκλάπη ή καταστράφηκε από την υγρασία.
