Αριθμός κλήσης έκτακτων αναγκών, 112. Μια πονεμένη ιστορία για την Ελλάδα, ένα νούμερο σωτήριο για την υπόλοιπη Ευρώπη.
Βέβαια για να μην είμαστε υπερβολικοί, ο αριθμός είναι σωτήριος και αναγκαίος για όλες τις χώρες που τον χρησιμοποιούν, αλλά όταν είσαι στον 21ο αιώνα και το σύστημα που έχεις στην χώρα σου -και επαναλαμβάνω χρησιμοποιείται στις έκτακτες ανάγκες- πάει έναν αιώνα πίσω, τότε σίγουρα έχεις κάποιο πρόβλημα.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης για τον ευρωπαϊκό αριθμό επείγουσας κλήσης «112», Δημήτρης Πύρρος, μιλά στο in.gr και μας εξηγεί γιατί παραμένει απαρχαιωμένο το σύστημα στην Ελλάδα.
«Πίσω από τον αριθμό εκτάκτων αναγκών κρύβεται μία μεγάλη ιστορία. Τέτοιος αριθμός υπάρχει από το 1973, πριν δηλαδή καν ιδρυθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Ευρωπαϊκός Αριθμός εκτάκτων αναγκών 112 νομοθετήθηκε στην ΕΕ το 1991 και στην Ελλάδα ήρθε το 2003 λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων», ανέφερε αρχικά ο κ. Δημήτρης Πύρρος κάνοντας μία σύντομη «ιστορική» αναδρομή.
Ωστόσο, υπάρχει μία βασική διαφορά ως προς την χρήση του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112 σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και την Ελλάδα.
Όπως αναφέρει ο κ. Δημήτρης Πύρρος, σε περίπτωση ατυχήματος στην Ελλάδα υπάρχει μία σύγχυση για το ποια υπηρεσία θα καλέσεις πρώτη. Θα τηλεφωνήσεις στην Αστυνομία, στο ΕΚΑΒ, στην Πυροσβεστική ή αν είσαι εν πλω στο Λιμενικό;
Σίγουρα ό, τι και αν επιλέξεις υπάρχουν επιχειρήματα που θα αναιρούσαν την επιλογή σου για τον συγκεκριμένο αριθμό. Αλλά σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης αυτή η επιλογή είναι κρίσιμη…
Στην Ευρώπη όμως τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, εξαιτίας του 112. Ο πολίτης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης καλεί τον συγκεκριμένο αριθμό και από εκεί και πέρα είναι επιλογή του κράτους για το ποια υπηρεσία θα έχει προτεραιότητα.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ενωσης, ακόμη ένα σημαντικό πλεονέκτημα που έχουν άλλες ευρωπαϊκές και μη χώρες και όχι η Ελλάδα σχετίζεται με τις τρεις επιπλέον υπηρεσίες που προσφέρει το 112, οι οποίες στην χώρα μας είναι διαθέσιμες, αλλά ουσιαστικά δεν υπάρχουν.
Αυτές είναι τρεις:
- Τα SMS της υπηρεσίας 112. Σε αυτή την περίπτωση αντί ο πολίτης να ενημερώνει το κράτος γίνεται το αντίθετο. Το 112 ενημερώνει μέσω SMS τους πολίτες σε περιπτώσεις καταστροφών, σε περίπτωση κινδύνου. Αν σας θυμίζει την περίπτωση της καταστροφής στο Μάτι, αντιλαμβάνεστε τη σπουδαιότητά της υπηρεσίας αυτής.
- Η δυνατότητα ατόμων με αναπηρία να επικοινωνούν με το 112. Όπως και το αντίθετο.
- Και η δυνατότητα γεωεντοπισμού του καλούντος με την βοήθεια στίγματος. Δηλαδή να μπορεί κάποια υπηρεσία να βρει τον καλούντα ο οποίος πιθανότατα να μην μπορεί να μιλήσει. Μέσω δορυφόρου να εντοπίζεται η θέση του και να στέλνεται βοήθεια.
Δυστυχώς και οι τρεις υπηρεσίες υπολειτουργούν στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα, είναι η μόνη χώρα όπου οι αρμόδιες αρχές εξακολουθούν να δηλώνουν ότι δεν είναι δυνατή η κλήση του 112 από χρήστες με αναπηρία, ενώ δεν εφαρμόζεται -σε μία εποχή που η τεχνολογία έχει κάνει άλματα – ούτε καν ο προηγμένος γεωεντοπισμός κινητών τηλεφώνων.
Γιατί λοιπόν έχουμε μείνει τόσο πίσω;
Το Νοέμβριο του 2011 προκηρύχτηκε από την «Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε.» (ΚτΠ Α.Ε.) και για λογαριασμό του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη (ΥΠτΠ) ανοικτός διεθνής διαγωνισμός για το έργο «Εκσυγχρονισμός και Αναβάθμιση των Υπηρεσιών που αφορούν στον Ευρωπαϊκό Αριθμό Κλήσης Εκτάκτων Αναγκών «112» με χρήση ΤΠΕ για την βέλτιστη διαχείριση περιστατικών έκτακτης ανάγκης – κρίσεων και την έγκαιρη ενημέρωση των Πολιτών».
Για την υλοποίηση του έργου υπογράφηκε τον Φεβρουάριο του 2014 σχετικό μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού Σώματος, του Πυροσβεστικού Σώματος, του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Ταυτόχρονα σχεδόν, με το Νόμο 4249/24-3-2014 αναδιοργανώθηκε η ΓΓΠΠ και δημιουργήθηκε ειδική Μονάδα Ευρωπαϊκού Αριθμού Έκτακτης Ανάγκης «112».
Οι εργασίες έπρεπε (σύμφωνα με την προκήρυξη) να έχουν ολοκληρωθεί 19 μήνες μετά την ημερομηνία υπογραφής, δηλαδή τον Ιανουάριο του 2016.
Ωστόσο στο τέλος του 2016 το έργο, που είχε καθυστερήσει σημαντικά, αποφασίστηκε να μεταφερθεί στην επόμενη προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2014-2020 και να ενταχθεί στις Δράσεις ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με αναδιαρθρωμένη χρηματοδότηση.
Η εκτέλεση της σύμβασης ανεστάλη τον Φεβρουάριο του 2017, η ανάκληση κατέστη οριστική τον Μάιο του 2017 αλλά ήρθη την ίδια ημέρα με άλλη απόφαση.
Σύμφωνα με την ΓΓΠΠ, η νέα σύμβαση υπογράφηκε τελικά τον Φεβρουάριο του 2018 και το νέο σύστημα θα πρέπει να λειτουργήσει αρχές του 2019.
Το νέο σύστημα θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί μέχρι τον Οκτώβριο του 2017 για να μπορεί να δέχεται και κλήσεις από το e-Call (καθυστέρηση που προκάλεσε μια πρώτη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που όμως έμεινε αναπάντηση με αποτέλεσμα και νέα υπενθύμιση η οποία προκάλεσε και κοινοβουλευτική ερώτηση).
Ερχόμενοι στο σήμερα, ο Ευρωπαϊκός Αριθμός Έκτακτης Ανάγκης θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία στο τέλος του 2019, καθώς τότε θα είναι έτοιμο να παραδοθεί το έργο της γραμμής έκτακτης ανάγκης 112, σύμφωνα με την πληροφόρηση που παρείχε η διοίκηση της εταιρείας Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. στον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκο Πιερρακάκη.
Πολύ χαρούμενος για την δεύτερη δοκιμή του 112
Ως προς την δεύτερη δοκιμή που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη (31/08/2019) ο κ. Δημήτρης Πύρρος ανέφερε:
«Είμαι πολύ χαρούμενος γιατί βλέπω πως τα πράγματα κινούνται με διαφορετικό ρυθμό. Περιμένω όμως να δω ολοκληρωμένο το έργο».
Κι ενώ στην Ελλάδα οι βασικές υπηρεσίες του 112 βρίσκονται στα σκαριά, άλλες χώρες όχι μόνο τα διαθέτουν, αλλά έχουν κάνει πολλά παραπάνω βήματα.
Ο πρόεδρος της Ένωσης για τον ευρωπαϊκό αριθμό επείγουσας κλήσης «112», μας έδωσε μόνο ένα παράδειγμα για να καταλάβουμε πόσο πίσω βρισκόμαστε.
«Στην Γεωργία οι τηλεφωνητές που γνωρίζουν την νοηματική γλώσσα και επικοινωνούν με κωφάλαλους σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης μέσω βιντεοκλήσης έχουν βρει ένα πολύ πρωτότυπο τρόπο για να ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους τηλεφωνητές του 112. Συγκεκριμένα εκείνοι φοράνε μαύρα μπλουζάκια με μακριά μανίκια –σε αντίθεση με τους υπόλοιπους- με σκοπό να ξεχωρίζει το χέρι τους από το μαύρο φόντο. Σκοπός είναι τόσο να φαίνονται ξεκάθαρα τα χέρια τους στην οθόνη, όσο και να είναι απολύτως αντιληπτό το μήνυμα που θέλουν να επικοινωνήσουν.
Συμπέρασμα; Ο εκσυγχρονισμός της Υπηρεσίας που αφορούν τον Ευρωπαϊκό Αριθμό Κλήσης Εκτάκτων Αναγκών είχε προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί το 2015. Σήμερα βρισκόμαστε στο 2019. Η μη συντήρησή του και η μη ανανέωση του συστήματος είναι πασιφανής.
Γι΄αυτό δεν στάλθηκε άλλωστε ποτέ μήνυμα έκτατης ανάγκης στους κατοίκους του Ματιού και της Ραφήνας την τραγική εκείνη ημέρα της 23ης Ιουλίου του 2018 και γι΄αυτό τόσο οι τουρίστες όσο και οι ντόπιοι δεν ενημερώθηκαν ποτέ από το κράτος για την θεομηνία στη Χαλκιδική.
Η επείγουσα κλήση 112 στην Ελλάδα λειτουργεί δηλαδή με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούσε από την ίδρυση του λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τότε ήμασταν μπροστά, ήμασταν «Ευρωπαίοι.
Σήμερα είμαστε πιο πίσω απ΄όλους, ακόμη και από χώρες που δεν βρίσκονταν καν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
*Τα παραπάνω τρία τηλεοπτικά σποτ για το 112 τα οποία έχουν υιοθετηθεί επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν βραβευτεί από την ΕΕ στην κατηγορία «Εκπαίδευση» στο πλαίσιο των ετήσιων βραβείων για το 112.