Μέσα στον ανθισμένο εκλογικό κάμπο, τα λεγόμενα σημαντικά κερδίζουν την προσοχή. Το «μεγάλο» εμπνέει. Το «μικρό και ασήμαντο» είναι καταδικασμένο να μαραίνεται στο περιθώριό της.
Ανάπτυξη πρώτα, ακούμε κουραστικά και επίμονα. Ανάπτυξη και επενδύσεις. Η εξεύρεση πόρων είναι προϋπόθεση για τη στήριξη των θεμελιωδών αγαθών. Η παραγωγή νέου πλούτου πάντα θα ενδιαφέρει κοινωνίες όπως τη δική μας, που άγγιξε την ευμάρεια και φαντάστηκε τον οριστικό της παράδεισο.
Δημόσιο σχολείο, υγεία, ασφάλεια και άλλα δημόσια αγαθά χρειάζονται πόρους. Και οι πολίτες προσδοκούν την εύκολη και μάλλον άκοπη διασφάλισή τους. Αυτό γίνεται κριτήριο επιλογών και οδηγός συμπεριφοράς.
Δίπλα σε αυτόν τον άξονα πολιτικών επιχειρημάτων και τα συνακόλουθά τους χτίζεται αυτό που καλείται «κανονικότητα». Θεσμικές αλλαγές στο κράτος έρχονται να στηρίξουν αυτή την κανονικότητα. Προσδίδεται – ίσως δίκαια – μια σημασία ιδιαίτερη σε αυτές τις αλλαγές και οι ενδιαφερόμενοι – ίσως δίκαια – εκφράζουν μικρή ικανοποίηση.
Στην Ελλάδα του 2019 της εγκατεστημένης καθυστέρησης και των στερεοτύπων της, αυτά τα αναγκαία προσλαμβάνουν έναν χαρακτήρα μηχανικής κανονικότητας. Εχουν μέσα τους μια επανάληψη, μια επιδίωξη νέου ελέγχου, έναν στόχο και μια ιεράρχηση που προτάσσει την αποτελεσματικότητα της κεντρικής εξουσίας.
Δίπλα παραμένουν ακλόνητα τα «μικρά», τα περιττά και ασήμαντα. Μια κοινωνία μιλάει μέσα από τις ιεραρχήσεις της. Τι θέτει πρώτο και τι θέτει δεύτερο. Ζωογονείται μέσα από τη δυνατότητα της διάκρισης. Της διάκρισης ανάμεσα στα σημαντικά και στα ασήμαντα. Η αδυναμία διάκρισης είναι η καρδιά της παρακμής.
Τα τελευταία χρόνια στη χώρα ένα μείζον θέμα έμεινε και μένει στο περιθώριο. Στο περιθώριο του ασήμαντου. Τα τροχαία εγκλήματα. Σταθερή, εξοργιστική αδιαφορία. Χιλιάδες οι νεκροί. Περισσότεροι οι ανάπηροι. Οικογένειες μεταξύ ζωής και θανάτου. Αδιαφορία. Ακόμη και σιωπή. Ηρωικές φωνές όλα αυτά τα χρόνια υψώνονται, όπως η φωνή του Ιαβέρη και άλλων, ως απελπισμένη κραυγή. Μάταια.
Το θέμα δεν βρίσκει θέση στις επίσημες πολιτικές εξαγγελίες. Η αγωνία των ανθρώπων δεν κερδίζει την προσοχή. Τα κόμματα αδιαφόρησαν. Τα μέσα επικοινωνίας απέστρεψαν το πρόσωπό τους από το καθημερινό αυτό έγκλημα. Δεν έκαναν αυτό που μπορούσαν.
Μια απλή παρατήρηση της οδικής συμπεριφοράς των Ελλήνων, στις κατοικημένες περιοχές και στους ανοιχτούς δρόμους, βλέπει την απειλή του θανάτου. Πολλαπλασιάζονται οι νεκροί. Καγχάζει η βαρβαρότητα. Πιο πέρα αδιάφορη η Τροχαία, παγερά πιο πέρα αδιάφορη η πολιτεία. Για τη νέα κυβέρνηση, το ζήτημα ούτε στα τρέχοντα.
Τα τροχαία εγκλήματα μιλάνε για την εποχή. Τον σύγχρονο Ελληνα, τις ιεραρχήσεις του, τη στάση του απέναντι στον άλλον, την κοινωνική του συνείδηση και την πραγματική φύση της. Κανένα rebranding δεν έχει ενδιαφέρον και αξία, αν αυτό δεν είναι μια απόπειρα διαγραφής της απόστασης μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
