«Αυτός που βεβηλώνει έναν τόπο μνήμης του μαρτυρίου επιθυμεί την αναβίωση της εγκληματικής παραφοράς του ναζισμού» λέει σε συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» για τις βεβηλώσεις μνημείων του Ολοκαυτώματος που παρατηρούνται και στην Ελλάδα ο ειδικός γραμματέας Θρησκευτικής και Πολιτιστικής Διπλωματίας και ειδικός απεσταλμένος για την Καταπολέμηση του Αντισημιτισμού και την Προάσπιση της Μνήμης του Ολοκαυτώματος στο υπουργείο Εξωτερικών Ευστάθιος Λιανός – Λιάντης. Οπως τονίζει, η Διεθνής Συμμαχία για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος – η οποία ανατέθηκε στην Ελλάδα για το 2021 – εκπαιδεύει τους πολίτες στη γνώση του Ολοκαυτώματος με στόχο την αποτροπή εγκλημάτων μαζικής βίας.
Η προεδρία της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος ανατέθηκε στην Ελλάδα για το 2021. Πόσο σημαντικό είναι;
Η απόφαση της ανάθεσης από την Ολομέλεια της Συμμαχίας αντανακλά την εφαρμογή μιας συνεπούς και διαχρονικής εθνικής στρατηγικής από μέρους της Ελληνικής Δημοκρατίας αναφορικά με τα ζητήματα της καταπολέμησης του αντισημιτισμού και της προάσπισης της μνήμης του Ολοκαυτώματος. Η άσκηση της ενιαύσιας προεδρίας το 2021 θα φέρει τη χώρα μας στο επίκεντρο διαχείρισης αυτών των θεμάτων. Εχουμε ήδη σκιαγραφήσει στους εταίρους μας το σχέδιο της ελληνικής προεδρίας, που εκτός από τις πάγιες υποχρεώσεις θα ευρύνεται με ακαδημαϊκές, πολιτιστικές, εκπαιδευτικές δράσεις σε πόλεις της Ελλάδας με σημαντική εβραϊκή ιστορία. Η θετική συμβολή της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διεθνή Συμμαχία και η άρτια κατάρτιση του δυναμικού της συνέβαλαν ώστε σήμερα να είμαστε στον πυρήνα των κρατών που μάχονται τον αντισημιτισμό και έχουν αποφασιστικό λόγο στην κατάρτιση και την εφαρμογή νομοθετικών και μορφωτικών προτάσεων.
Γιατί μισό και πλέον αιώνα μετά το Ολοκαύτωμα είναι αναγκαία η ύπαρξη διεθνούς συστράτευσης και συμμαχίας για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού;
Παρόλη την ανορθολογική ουσία της, η αντισημιτική προπαγάνδα δεν εξυπηρετείται από παράλογους μηχανισμούς προώθησης. Η πολιτική έκφραση του αντισημιτισμού, με τη διεστραμμένη λογική και τις φαντασιακές στρεβλώσεις, είναι συνειδητά προγραμματισμένη και οργανωμένη. Ο αντισημιτισμός, ως πολιτική άποψη, ως θρησκευτική αντίληψη, ως ιδεολογική τάση, αποτελεί μείζον κοινωνικό ζήτημα που στοιχειώνει την Ευρώπη για αιώνες και κρίνει την ηθική υπόσταση του δυτικού πολιτισμού. Τροφοδοτείται, μάλιστα, από πηγές παραπληροφόρησης και προπαγάνδας, οι οποίες μπορεί να είναι ομόρριζες ή αντιθετικές μεταξύ τους, όπως τα εξτρεμιστικά πολιτικά άκρα και ο φονταμενταλισμός.
Εχουμε και στην Ελλάδα βεβηλώσεις μνημείων του Ολοκαυτώματος. Τι πρέπει να κάνουμε;
Το πρώτο που χρειάζεται να επισημάνουμε είναι ότι το Ολοκαύτωμα αποτελεί εθνική τραγωδία των Ελλήνων όσο και οι άλλες μεγάλες καταστροφές της ιστορίας μας. Αυτός που βεβηλώνει έναν τόπο μνήμης του μαρτυρίου επιθυμεί την αναβίωση της εγκληματικής παραφοράς του ναζισμού. Αλλωστε, ο σύγχρονος αντισημιτισμός έχει ως βασική παράμετρο την αμφισβήτηση του Ολοκαυτώματος. Ο ιουδαϊκός Ελληνισμός μετρά δυόμισι χιλιετίες ύπαρξης, από την εποχή της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα και της Συναγωγής της Δήλου έως τους ελληνοϊουδαίους ήρωες του Επους του ’40 και της Εθνικής Αντίστασης. Αυτήν τη σημαντική προβολή του στερήθηκε ο Ελληνισμός με το Ολοκαύτωμα, στο οποίο αφανίσθηκε το 90% του πληθυσμού των αρχαίων εβραϊκών κοινοτήτων.
Η Συμμαχία προωθεί κοινωνικά και εκπαιδευτικά προγράμματα που συμβάλλουν στην εμβάθυνση της γνώσης για το Ολοκαύτωμα, με στόχο την αποτροπή εγκλημάτων μαζικής βίας και γενοκτονίας. Εντός αυτής της προοπτικής έχει ιδιαίτερη σημασία η κατασκευή του Μουσείου Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη, που σκοπεί να αποτίσει φόρο τιμής στην εβραϊκή ζωή στον ελλαδικό χώρο, η οποία απομειώθηκε δραματικά στα στρατόπεδα θανάτου, και να εμπνεύσει στις επόμενες γενιές τρόπους διά των οποίων η αντίληψη των τραυματικών γεγονότων του παρελθόντος συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός υγιούς μέλλοντος χωρίς την κοινωνική παθογένεια του αντισημιτισμού.
