Αλλαγή δρόμου σε τρία έργα τα οποία αποτελούν «παραδείγματα προς αποφυγή» προανήγγειλε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Αχιλ. Καραμανλής, μιλώντας στη Βουλή κατά την τρίτη ημέρα των προγραμματικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης. Οι οκτώ εργολαβίες του Πάτρα-Πύργος, η Αμβρακία Οδός και ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης έχουν ήδη μπει στο μικροσκόπιο της νέας ηγεσίας του Υπουργείου, προκειμένου να βρεθούν λύσεις για την έναρξη και υλοποίηση των έργων.
Επιπλέον, ο υπουργός έδωσε το σήμα για τη συνέχιση της διαγωνιστικής διαδικασίας για τη Γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας, «Άλσος Βεΐκου-Γουδή», αλλά και για την προώθηση των έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Όσον αφορά δε τις αστικές συγκοινωνίες, ο κ. Καραμανλής προανήγγειλε την άμεση αλλαγή διοίκησης στον ΟΑΣΘ, ενώ χωρίς να κάνει σαφή αναφορά στον εν εξελίξει διαγωνισμό για τα 750 λεωφορεία, άφησε να διαφανεί ακύρωσή του και αλλαγή του μείγματος με στόχο την ανανέωση των στόλων με αστικά ηλεκτρικά λεωφορεία.
Ξεκινώντας από τον τομέα των υποδομών, ο νέος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών τόνισε ότι «τα μεγάλα έργα για εμάς, δεν είναι εργαλεία υφαρπαγής ψήφων, ούτε εντυπωσιασμού και λαϊκισμού. Είναι εργαλεία ανάπτυξης». Αναφερόμενος ειδικά στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η πατρίδα μας, επισήμανε ότι «ένας κρίσιμος παράγοντας για να ξεπεράσουμε την κρίση είναι ένα ισορροπημένο πρόγραμμα Υποδομών. Βέβαια όλοι γνωρίζουμε ότι οι πόροι έιναι περιορισμένοι. Όλοι γνωρίζουμε ότι λεφτά δεν υπάρχουν».
Στο πεδίο των μεγάλων έργων, όπως ανέφερε ο κ. Καραμανλής, «το μοντέλο “μεγάλες εκπτώσεις” καταλήγει να πληρώνουμε πιο ακριβά τα έργα και να τα κάνουμε σε διπλάσιο και τριπλάσιο χρόνο. Αντιθέτως, οι συμβάσεις παραχώρησης που η Νέα Δημοκρατία θεσμοθέτησε το 2006 στα μεγάλα οδικά έργα, είναι πιο αποτελεσματικές, με μικρότερο κόστος και πιο γρήγορες από τα «κλασσικά» δημόσια έργα». Ανέφερε μάλιστα, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, τη σήραγγα Ραψομμάτη στην Τρίπολη, μια σήραγγα δύο κατευθύνσεων με ίδιες συνθήκες κατασκευής. «Η μία έγινε με Σύμβαση Παραχώρησης, σε 2 χρόνια. Η δεύτερη έγινε ως κλασσικό δημόσιο έργο, σε 14 χρόνια και με σχεδόν διπλάσιο κόστος!».
Επανεξετάζεται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Πάτρα-Πύργος
Όσον αφορά το σαλαμοποιημένο έργο του άξονα Πάτρα-Πύργος, όπως είπε ο υπουργός, μελετώνται διεξοδικά οι εναλλακτικές και «είμαστε σε επαφή με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε τελικά να προχωρήσουμε σε λύση όσο το δυνατόν ταχύτερη και με εξασφαλισμένη τη χρηματοδότηση. Εμείς αυτό το έργο έχουμε δεσμευτεί να το κάνουμε. Και θα το κάνουμε».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Καραμανλής, όχι μόνο στην κατάτμηση του έργου σε 8 κομμάτια, εκ των οποίων σε 3 δεν έχει υπογραφεί σύμβαση, «ενώ στα υπόλοιπα 5 έργα δεν έχει ξεκινήσει η υλοποίησή τους και παράλληλα δόθηκε προκαταβολή μόνο σε ένα», αλλά και στο γεγονός ότι στην 5η εργολαβία αυτό που έχει παραληφθεί σήμερα είναι μια χωματερή με 50.000 τόνους απορρίμματα!
«Όπως είναι σήμερα το έργο, οδηγείται σε αδιέξοδο. Είναι εκτός πραγματικότητας να συζητάμε απλώς αν θα καθυστερήσει ή αν θα χαθούν χρήματα. Το έργο είναι κυριολεκτικά στον αέρα. Χρειάζεται μια ριζική λύση» είπε.
Χωρίς μελέτες και περιβαλλοντική έγκριση ο ΒΟΑΚ
Ως προς τον ΒΟΑΚ, ο κ. Καραμανλής, αφού τόνισε ότι, όπως έχει σχεδιαστεί, «δεν πρόκειται να ξεκινήσει, γιατί μιλάμε για 3 επιμέρους έργα με 3 διαφορετικούς τρόπους δημοπράτησης, χωρίς μελέτες και χωρίς περιβαλλοντική έγκριση», ανέφερε ότι «εξετάζεται η αλλόκοτη αρχιτεκτονική του έργου». Ο υπουργός προανήγγειλε την έναρξη των μελετών που υπολείπονται και την ολοκλήρωση όσων εκκρεμούν, την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου, αλλά και την επανενεργοποίηση του ΟΑΚ, «θα τον ενισχύσουμε ουσιαστικά και σε σύντομο χρονικό διάστημα θα ξεκινήσουμε για να ολοκληρώσουμε τη δημοπράτησή του».
Στην περίπτωση δε της εργολαβίας-«σκούπα» για το Άκτιο-Αμβρακία, η οποία ξεκίνησε το 2010 ως 4 εργολαβίες, συνολικού προϋπολογισμού 142 εκατ. ευρώ, το 2017 δημοπρατήθηκε για να ολοκληρωθεί το έργο με προϋπολογισμό 160 εκατ. ευρώ και σήμερα έχει κολλήσει δικαστικά, ο διαγωνισμός θα επανεξεταστεί. Όπως σχολίασε ο κ. Καραμανλής, «μέχρι σήμερα έχει κοστίσει 6,1εκατ. ερυώ/χλμ χωρίς τις μελέτες και την επίβλεψη. Έτσι λειτουργούν στην πράξη οι δήθεν μεγάλες εκπτώσεις και οι κατατμήσεις. Τα έργα καθυστερούν και ξεφεύγουν από κάθε χρονοδιάγραμμα».
«Η νέα κυβέρνηση δεν πρόκειται να δεχθεί κανένα τετελεσμένο στο θέμα της Αττικής Οδού»
«Μετά από διαπραγματεύσεις με την προηγούμενη κυβέρνηση, οι οποίες κατέρρευσαν η Αττική Οδός ανακοίνωσε αύξηση των διοδίων. Είχε συμβατικό δικαίωμα να το κάνει; Ναι. Είχε δίκιο; Όχι. Γιατί κυρίως δεν σεβάστηκε τους πολίτες που είναι οι χρήστες του δρόμου» τόνισε ο κ. Καραμανλής, μιλώντας για την αύξηση των διοδίων της Αττικής Οδού. Όπως τόνισε, η κυβέρνηση δεν κάθεται με τα χέρια σταυρωμένα. «Ένα είναι σίγουρο: Η νέα κυβέρνηση δεν πρόκειται να δεχθεί κανένα τετελεσμένο στο θέμα αυτό, καθώς έχει πολλούς τρόπους αντίδρασης» ξεκαθάρισε, χωρίς όμως να κάνει σαφή αναφορά στον θέμα της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που της κληροδότησε η προκάτοχός της.
Υιοθετούνται λοιπόν οι εξής βασικές κατευθύνσεις για τα έργα που θα δημοπρατούνται από εδώ και μπρος, πλήρης τεκμηρίωση ως προς τη σχέση κόστους–οφέλους, τη σκοπιμότητα και τη βιωσιμότητά τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επίλυση ζητημάτων για να ξεκινήσει το αεροδρόμιο στο Καστέλι της Κρήτης, στην προώθηση του διαγωνισμού για την Υποθαλάσσια σήραγγα Σαλαμίνας, αλλά και να προχωρήσει η γρήγορη υλοποίηση του νότιου τμήματος του Ε65.
Επίσης, θα προχωρήσουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες του Μετρό Άλσος Βεϊκου – Γουδή, «παρά τα πολλά προβλήματα», καθώς και τα έργα στο Μετρό Αθήνας και Θεσσαλονίκης,«βρίσκοντας οριστική λύση για τους σταθμούς Εγνατία και Αγία Σοφία σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού». Στα νέα έργα εντάσσονται το Ελευσίνα – Υλίκη, οι επεκτάσεις της Ιόνιας οδού με το Αγρίνιο και την Κακαβιά, «Δράμα – Αμφίπολη – Εγνατία», κ.λπ.
Επίσης, προγραμματίζεται η δημοπράτηση δέκα αντιπλημμυρικών έργων, συνολικού προϋπολογισμού 430 εκατ. ευρώ, τα οποία έχουν δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Συνεχίζονται δε, όπως είπε ο κ. Καραμανλής, και οι Προγραμματικές Συμβάσεις με τους Δήμους Μαραθώνα, Ελευσίνας, Αγίων Θεοδώρων–Λουτρακίου, Μάνδρας–Ειδυλλίας και Ραφήνας–Πικερμίου, για έργα αποκατάστασης από φυσικές καταστροφές.
«Δεν θα ξεριζώσουμε τα πάντα»
Εντοπίζοντας κενά και δυσλειτουργίες στους νόμους 4412 και 4413, ο νέος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών ξεκαθάρισε ότι «ιδιαίτερο βάρος δίνουμε σε καίριες θεσμικές τροποποιήσεις. Δεν μας νοιάζει να ξεριζώνουμε τα πάντα, δεν θα αλλάξουμε τους Νόμους. Θα τους κάνουμε όμως καλύτερους, με μικρές αλλά σημαντικές αλλαγές. Όπως τη δυνατότητα επίβλεψης και από ιδιωτικές εταιρείες, τις μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας για μεγάλα έργα και θα εξετάσουμε τη δυνατότητα δημοπράτησης με “καινοτόμες προτάσεις”».
Πρόκειται ακόμη να δημιουργηθούν Παρατηρητήριο Απαλλοτριώσεων, όπου θα συγκεντρώνονται κριτήρια, τιμές, συνθήκες, διαδικασία και παρακολούθηση των απαλλοτριώσεων σε όλη τη χώρα, και Μητρώο Έργων ως θεμέλιο του σχεδιασμού των μελλοντικών έργων και αναγκαίο εργαλείο για ένα ολοκληρωμένο και συνεπές πρόγραμμα συντήρησης και αναβάθμισης των Υποδομών που δημιουργήθηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες.
Συγκοινωνίες στο πλαίσιο ενός Στρατηγικού Σχεδίου Ηλεκτρικής Κινητικότητας
Ο εξορθολογισμός των αστικών συγκοινωνιών Αθήνας και Θεσσαλονίκης βρίσκεται ανάμεσα στις προτεραιότητες του Υπουργείου για το επόμενο διάστημα, εντός του πλαισίου της υλοποίησης ενός Στρατηγικού Σχεδίου Ηλεκτρικής Κινητικότητας στις μεγάλες πόλεις αλλά και στα μικρά νησιά, σε ορίζοντα τετραετίας. «Πρώτος στόχος μας είναι η ανανέωση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς με αστικά ηλεκτρικά λεωφορεία. Αλλά με διαφάνεια. Και αποφεύγοντας προβληματικές διαγωνιστικές διαδικασίες. Με σεβασμό στο δημόσιο χρήμα. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ άφησε, δυστυχώς, έντονη σφραγίδα. Και μόνο θετική δεν ήταν» ανέφερε ο υπουργός.
Στη Θεσσαλονίκη, η εικόνα είναι πολύ χειρότερη. Σήμερα δεν κυκλοφορούν πάνω από 240-260 Λεωφορεία στη συμπρωτεύουσα. Είναι δραματική.
Σε σχέση μάλιστα με τον επανακρατικοποιημένο ΟΑΣΘ, ο κ. Καραμανλής ξεκαθάρισε ότι τα δυο πρώτα βήματα εξυγίανσης του Οργανισμού περιλαμβάνουν την αλλαγή διοίκησης (μέχρι σήμερα πρόεδρος είναι ο Στέλιος Παππάς και διευθύνων σύμβουλος ο Σάββας Παναγιωτίδης) και η αξιοποίηση ικανών στελεχών χωρίς κομματικές παρωπίδες.
«Έχουμε ένα κρατικοποιημένο οργανισμό ο οποίος λαμβάνει 200% επιδότηση ενώ η ευρωπαϊκή νόρμα είναι 40-60%! Εδώ που έχουμε φτάσει, λοιπόν, προχωράμε άμεσα στην εκπόνηση ενός σχεδίου διαχείρισης κρίσης ώστε να αποφύγουμε κατάρρευση του ΟΑΣΘ. Ούτε θαύματα μπορούν να γίνουν, ούτε να επιστρέψουμε στο παρελθόν. Δυστυχώς, η ζημιά έχει ήδη γίνει. Και για το ζήτημα αυτό φέρει ευθύνη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, γιατί ενέκρινε τη μία και μοναδική πανευρωπαϊκά κρατικοποίηση» επισήμανε ο υπουργός.