Ολες οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων θα περιλαμβάνονται στο φορολογικό νομοσχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή στα τέλη Αυγούστου – αρχές Σεπτεμβρίου και θα αφορούν τόσο τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν από 1.1.2020 όσο και εκείνα που θα προκύψουν τα επόμενα χρόνια. Αρκετές αλλαγές θα «τρέξουν» άμεσα με το νέο έτος και άλλες σταδιακά το 2021 και το 2022, ανάλογα με την πορεία της ελληνικής οικονομίας, την ανάπτυξη και την επίτευξη των στόχων των πλεονασμάτων.
Αυτό που επισημαίνουν αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι το νομοσχέδιο που θα έλθει στη Βουλή δεν θα περιλαμβάνει απλώς κάποιες διατάξεις που θα καταργούν κάποιες άλλες, αλλά ουσιαστικά θα πρόκειται για τον νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, ο οποίος τα τελευταία 25 έτη έχει αλλάξει μόλις 2 φορές. Την 1η φορά με τον νόμο 2238 του 1994 και τη δεύτερη με τον νόμο 4172 του 2013. Την όλη διαδικασία έχουν αναλάβει να φέρουν εις πέρας ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και ο υφυπουργός Απόστολος Βεσυρόπουλος.
Ενιαίος ΦΠΑ 13% στην εστίαση
Πριν από την κατάθεση του φορολογικού νομοσχεδίου-«μαμούθ» θα έλθει προς ψήφιση στη Βουλή ένα «μίνι» φορολογικό νομοσχέδιο που ουσιαστικά θα περιλαμβάνει τις αλλαγές που θα γίνουν στη ρύθμιση των 120 δόσεων για χρέη στην Εφορία από περίπου 4.000.000 οφειλέτες. Στο ίδιο νομοσχέδιο θα υπάρξουν και κάποιες νομοτεχνικές βελτιώσεις παλαιότερων φορολογικών διατάξεων, χωρίς ωστόσο να μπαίνουν στην ουσία των ευρύτερων φορολογικών αλλαγών που σχεδιάζει η κυβέρνηση, ενώ αναμένεται να θεσμοθετηθεί ενιαίος ΦΠΑ στην εστίαση 13% χωρίς περιορισμούς, που θα ισχύσει άμεσα.
Αυτό γιατί η νέα κυβέρνηση θέλει να έχει ολοκληρώσει έναν κύκλο συζητήσεων – διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς προτού καταθέσει το τελικό φορολογικό νομοσχέδιο για να μην προκύψουν αντιδράσεις στο Εurogroup του Σεπτεμβρίου, που θεωρείται καθοριστικό για την έγκριση του προϋπολογισμού του 2020 με τα μέτρα που θα το συνοδεύουν.
Αλλωστε, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ ξεκαθάρισε ότι δεν είναι αντίθετος στη μείωση των φορολογικών συντελεστών, ιδιαίτερα για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα. Επιμένει ωστόσο για διεύρυνση της φορολογικής βάσης καθώς ο αριθμός πολιτών που πληρώνουν φόρο εισοδήματος είναι σχετικά μικρός σε σχέση με όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και παραπέμπει τη συζήτηση για τις όποιες αλλαγές τον Σεπτέμβριο για να τις μελετήσουν οι θεσμοί λεπτομερώς, αφού πρώτα λάβουν αναλυτικές πληροφορίες.
Μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες
Κομβικό ρόλο στις αλλαγές που θα γίνουν είναι η διατήρηση του αφορολόγητου ορίου για τους άγαμους και η αύξηση για τους φορολογουμένους με προστατευόμενα τέκνα. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, τα νέα αφορολόγητα όρια από την 1η Ιανουαρίου 2020 θα είναι τα εξής:
– Αγαμος – έγγαμος χωρίς παιδιά: Αφορολόγητο όριο 8.636 ευρώ (παραμένει το ίδιο με σήμερα).
–Με 1 προστατευόμενο τέκνο: Νέο αφορολόγητο 9.636 ευρώ από 8.863 σήμερα. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι εφόσον μειωθεί ο φορολογικός συντελεστής στο 9%, θα έχει πρόσθετο όφελος έως 69,5 ευρώ, ενώ αν έμενε στο 22% η πρόσθετη έκπτωση φόρου θα ήταν έως 170 ευρώ.
– Με 2 προστατευόμενα τέκνα: Νέο αφορολόγητο όριο 10.636 ευρώ από 9.090 ευρώ σήμερα. Με μείωση φορολογικού συντελεστή στο 9% για εισόδημα έως 10.000 ευρώ, η πρόσθετη έκπτωση φόρου ανέρχεται σε 82 ευρώ (910 x 9%) συν 140 ευρώ που αφορά την έκπτωση φόρου για τα 636 ευρώ επιπλέον των 10.000 ευρώ (636 x 22%). Συνολική έκπτωση φόρου 222 ευρώ.
–Με 3 προστατευόμενα τέκνα: Νέο αφορολόγητο όριο 11.636 ευρώ από 9.545 ευρώ. Με μείωση του συντελεστή στο 9% για εισόδημα έως 10.000 ευρώ, η πρόσθετη έκπτωση φόρου ανέρχεται σε 41 ευρώ (455 x 9%) συν 360 ευρώ που αφορά την έκπτωση φόρου για τα 1.636 ευρώ επιπλέον των 10.000 ευρώ (1.636 x 22%). Συνολική έκπτωση φόρου 401 ευρώ.
–Με 4 προστατευόμενα τέκνα και άνω: Νέο αφορολόγητο όριο 12.636 ευρώ από 9.545 ευρώ. Με μείωση του συντελεστή στο 9% έως 10.000 ευρώ, η πρόσθετη έκπτωση φόρου ανέρχεται σε 41 ευρώ (455 x 9%) συν 580 ευρώ που αφορά την έκπτωση φόρου για τα 2.636 ευρώ επιπλέον των 10.000 ευρώ (1.636 x 22%). Συνολική έκπτωση φόρου 621 ευρώ.
Η έκπτωση φόρου που θα προκύπτει με τα νέα αφορολόγητα όρια θα «σβήνει» όσο μειώνεται το εισόδημα και θα μηδενίζεται αν το εισόδημα ξεπερνάει, για παράδειγμα, τα 60.000 ευρώ αντί για 220.000 ευρώ που ισχύει σήμερα.
Συντελεστής 9% στο 1ο κλιμάκιο
Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο θα προβλέπει μειωμένο συντελεστή φορολογίας στο 9% για όλα ανεξαιρέτως τα εισοδήματα, δηλαδή είτε αυτά αφορούν μισθωτούς και συνταξιούχους, είτε αγρότες, είτε ελεύθερους επαγγελματίες, είτε εισοδήματα από ενοίκια.
Ο εισαγωγικός συντελεστής της φορολογικής κλίμακας θα μειωθεί στο 9% από 22% για το πρώτο κλιμάκιο εισοδήματος έως 10.000 ευρώ και θα ισχύει είτε κάποιος έχει εισόδημα έως αυτό το όριο, είτε το ξεπερνάει. Πάνω από τα 10.000 ευρώ θα ισχύει κανονικά ο συντελεστής 22%, ενώ τελικά φαίνεται να πηγαίνει πίσω το σενάριο για περισσότερα κλιμάκια και νέους ενδιάμεσους συντελεστές από εκεί και πάνω.
Οσον αφορά τη μείωση του ανώτατου φορολογικού συντελεστή της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος μισθωτών, συνταξιούχων, αγροτών, επαγγελματιών, αυτός αναμένεται να μειωθεί στο 42% από το 45% σήμερα. Αυτό που δεν έχει ακόμη αποφασιστεί και θα εξαρτηθεί από την πορεία της οικονομίας είναι αν η μείωση αυτή θα αφορά τα εισοδήματα του 2020 ή θα ισχύσει για πρώτη φορά από το 2021. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα ισχύει ανώτατος συντελεστής 45% για το κλιμάκιο εισοδήματος άνω των 40.000 ευρώ.
Τα εισοδήματα από ενοίκια
Με ενιαία φορολογική κλίμακα εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών να φορολογήσει και τα εισοδήματα από ενοίκια, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες. Με βάση τα ισχύοντα, το εισόδημα από εκμίσθωση ακινήτων φορολογείται αυτοτελώς με βάση την παρακάτω κλίμακα:
l 15% για το τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 1 μέχρι 12.000 ευρώ.
l 35% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ.
l 45% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 35.001 και άνω.
Πλέον θα φορολογούνται όπως τα υπόλοιπα εισοδήματα. Δηλαδή για εισόδημα έως 10.000 ευρώ με συντελεστή 9%, από 10.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ με συντελεστή 22%, από 20.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ με συντελεστή 29%, από 30.000 ευρώ έως 40.000 ευρώ με 37% και πάνω από 40.000 ευρώ με συντελεστή 45% ή 42% εφόσον μειωθεί.
Tέλος επιτηδεύματος και εισφορά αλληλεγγύης
Στην πρόθεση της νέας κυβέρνησης είναι και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος που βαρύνει σήμερα πάνω από 1.000.000 επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ανέρχεται σε 650 ευρώ ή 1.000 ευρώ κατά περίπτωση. Ωστόσο, το πότε θα γίνει αυτό ακόμη δεν έχει αποφασιστεί. Οπως αναφέρει στο «Βήμα» ανώτερος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, θα μπορούσε να γίνει μέσα σε μία διετία, δηλαδή το 2020 – 2021 ή το 2021 – 2020. Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με την εισφορά αλληλεγγύης όπου σήμερα υπάρχει αφορολόγητο 12.000 ευρώ. Το νέο αφορολόγητο για την εισφορά αλληλεγγύης μπορεί να διαμορφωθεί στα 20.000 ευρώ ή ακόμη και 30.000 ευρώ, ανάλογα με τα περιθώρια που θα αφήσει η ελληνική οικονομία.
Φορολογία επιχειρήσεων
Αμεση θα είναι όμως η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων καθώς για εισοδήματα που θα αποκτηθούν εντός του 2020 η φορολογία που θα τους επιβληθεί θα είναι 24% από 28% σήμερα και από 1.1.2021 θα πέσει στο 20%. Επίσης, από 1.1.2020 θα μειωθεί η φορολογία των μερισμάτων στο 5% από 10% σήμερα.
120 δόσεις
Στο «μίνι» φορολογικό νομοσχέδιο που θα έλθει στη Βουλή τις επόμενες ημέρες θα προβλέπονται οι βασικές αλλαγές στη ρύθμιση των 120 δόσεων για χρέη στην Εφορία και οι οποίες συνοψίζονται στα εξής:
l Ελάχιστη δόση 20 ευρώ από 30 ευρώ σήμερα.
l Μείωση επιτοκίου στο 5% από 3% που βαρύνει τις δόσεις της ρύθμισης.
l Ρύθμιση έως 120 δόσεις για όλα τα νομικά πρόσωπα χωρίς περιορισμό στον ετήσιο τζίρο της εταιρείας. Σημειώνεται ότι οι θεσμοί για το συγκεκριμένο μέτρο εκφράζουν σοβαρές αντιρρήσεις και ζητούν να μπουν αυστηροί περιορισμοί.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι στο υπουργείο Οικονομικών πρέπει να δουν με προσοχή ένα μεγάλο αντικίνητρο να ενταχθεί κάποιος στις 120 δόσεις, και δεν είναι άλλο από τη διατήρηση της δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών ακόμη και αν κάποιος έχει ενταχθεί στις 120 δόσεις. Μια άρση αυτού του αντικινήτρου θεωρείται δεδομένο ότι θα οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των πολιτών που θα μπουν στη ρύθμιση.