Ένα πρώτο βήμα για τη λειτουργία του αριθμού 112 έγινε σήμερα, Παρασκευή, λίγες μόλις ημέρες πριν συμπληρωθεί ένας χρόνος από τις φονικές πυρκαγιές στο Μάτι που σκόρπισαν τον θάνατο σε 102 συνανθρώπους μας.

Στις 12:00 της Παρασκευής πολλά κινητά δέχτηκαν την ειδική ειδοποίηση, η οποία έγραφε «Ειδοποίηση έκτακτης ανάγκης: Ακραία κατάσταση», με την υποσημείωση ότι πρόκειται για δοκιμαστική εκπομπή μηνύματος.

Το μήνυμα αυτό συνοδευόταν από μια σειρήνα, αλλά και το σχετικό ηχητικό μήνυμα το οποίο προειδοποιούσε για ακραία φαινόμενα.

Ιδιαίτερη σημασία αποδίδει η κυβέρνηση στο να προχωρήσει η ενεργοποίηση του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112 και ειδικότερα της υπηρεσίας αποστολής μηνυμάτων προειδοποίησης σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, το συντομότερο δυνατό, με αφορμή τη φονική κακοκαιρία στη Χαλκιδική.

«Διαθέσιμο μέχρι το τέλος του 2019»

«Το σύστημα 112 είναι πρωτοποριακό, θα είναι διαθέσιμο στην ολότητά του στο τέλος του έτους. Σήμερα κατοχυρώσαμε και ελέγξαμε ότι η βασική του υποδομή δουλεύει. Βασική δουλειά μας τώρα είναι ότι αυτό μπορεί να λειτουργήσει σε όλες τις συσκευές. Αυτό απαιτεί ενέργειες και από εμάς. Θα τις δείτε το επόμενο διάστημα. Δεν υπάρχει χρόνος για καθυστερήσεις» ανέφερε ο κ. Πιερρακάκης.

Τόνισε ακόμη: «Το πιο κρίσιμο είναι το μετά. Το ποιο μήνυμα θα στείλεις, σε ποιον θα το στείλεις, σε ποια περιοχή, τι θα λεει, ποιοι θα έιναι οι κανόνες διοίκησης μιας εκκένωσης. Αυτή είναι δουλειά της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, που είμαστε βέβαιοι ότι θα την κάνει με μεγάλη επάρκεια».

Υπογράμμισε, επίσης, ότι μελετάται η λειτουργία της εφαρμογής -αν χρειαστεί- σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης και πριν το τέλος του έτους.

«Η σημερινή συγκέντρωση και συζήτηση είχε να κάνει με την τεχνική δυνατότητα της χώρας στο να διαχειρίζεται τις υποδομές 112 και της εκπομπής κυψέλης. Η τεχνική δυνατότητα είναι διαθέσιμη στη χώρα. Η επιχειρησιακή υπόθεσή είναι σε εξέλιξη. Είμαστε μία κοινωνία, η οποία έχει έναν στόχο, μέρος του οποίου έχει επιτευχθεί και θα δουλέψουμε συνεργατικά ώστε να έχουν ένα επιπλέον εργαλείο τα στελέχη της διοίκησης, που είναι υπεύθυνα για να διαχειρίζονται τις κρίσεις» είπε από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής της Eνωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας, Γιώργος Στεφανόπουλος.

Στόχος της κυβέρνησης είναι μέσα στον Αύγουστο να υπάρχει μία βασική υπηρεσία ειδοποίησης μέσω μηνυμάτων.

Όπως είχε εξάλλου ανακοινώσει την Πέμπτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, η δοκιμαστική αποστολή των μηνυμάτων έγινε στο αρχηγείο της Πυροσβεστικής, παρουσία του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη, σε συνεργασία με τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, χαρακτηρίζοντας «άμεση προτεραιότητα» την ενεργοποίηση του αριθμού 112.

Ερωτηθείς για το πότε θα είναι έτοιμο το σύστημα, ο κ. Πέτσας εξήγησε ότι «απαιτείται η έκδοση υπηρεσιακών σχεδίων από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας αλλά η εντολή είναι να λειτουργήσει το συντομότερο δυνατόν. Η πληροφορία που έχουμε από τους αρμόδιους και τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας είναι ότι μπορεί να γίνει σύντομα αλλά δεν θα μπω σε χρονοδιάγραμμα. Θα κάνουμε τα πάντα για να λειτουργήσει άμεσα το σύστημα».

«Υπάρχουν κενά»

Παρ’ όλα αυτά και ενώ η νέα κυβέρνηση έχει βάλει μπρος το θέμα ενεργοποίησής του, σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν «κενά» στην εφαρμογή του κοινοτικού αριθμού έκτακτης ανάγκης 112 στην Ελλάδα.

Όπως ανέφερε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ένα από τα κύρια προβλήματα είναι ο αυτόματος εντοπισμός του προσώπου που ζητά βοήθεια. Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν για το 2018, οι ελληνικές Αρχές χρειάζονται κατά μέσο όρο 261 δευτερόλεπτα ώστε να λάβουν τα απαιτούμενα στοιχεία από τους παρόχους, που συνιστά μακράν την χειρότερη επίδοση ανάμεσα στα 28 κράτη-μέλη.

Αξίζει να σημειωθεί πως σε οκτώ κράτη – μέλη ο εντοπισμός απαιτεί κατά μέσο όρο λιγότερο από μισό λεπτό. Η κορυφαία επίδοση καταγράφηκε στην Φινλανδία, όπου χρειάζονται περίπου πέντε δευτερόλεπτα για την λήψη στοιχείων τοποθεσίας.

«Δεδομένου ότι η γρήγορη καταγραφή της θέσης του θύματος είναι κρίσιμη, οι πληροφορίες τοποθεσίας του προσώπου που καλεί το 112 πρέπει να γίνονται διαθέσιμα στην υπηρεσία που χειρίζεται τις κλήσεις έκτακτης ανάγκης δίχως καθυστέρηση» αναφέρουν στην τοποθέτησή τους οι Βρυξέλλες.

Ακόμα ένα στοιχείο που προκαλεί ενδιαφέρον είναι ότι το 95% των κλήσεων στην Ελλάδα χαρακτηρίζονται «λάθος» (false calls) – δηλαδή περιπτώσεις όπου οι υπηρεσίες δεν ανταποκρίνονται καθότι δεν φαίνεται να υπάρχει κίνδυνος ή ανάγκη.

Πρόκειται για μακράν το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ. Στην δεύτερη θέση βρίσκεται η Λιθουανία με 75%, ενώ στο άλλο άκρο βρίσκονται η Μάλτα και η Ισπανία, όπου το 13% και το 14% των κλήσεων αντίστοιχα καταχωρήθηκαν ως λάθος.

Μία ακόμα πάγια διαπίστωση της Επιτροπής είναι ότι η υπηρεσία 112 στην Ελλάδα δεν προβλέπει ειδικές πρόνοιες για άτομα με κινητικά προβλήματα και ειδικές ανάγκες.

«Η Επιτροπή είναι σε επικοινωνία με τις ελληνικές Αρχές ώστε να διασφαλίσει ότι το 112 λειτουργεί εύρυθμα, ειδικά σε ό,τι αφορά την τοποθεσία των πολιτών που καλούν το 112 και την αντίστοιχη πρόσβαση πολιτών με αναπηρίες στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης», αναφέρεται στην δήλωση.

Σημειώνεται πως με βάση τα νεότερα δεδομένα της ΕΕ, για την περίοδο 2015-17, μόνον το 14% των Ελλήνων γνώριζε τι είναι ο αριθμός 112, παρά το γεγονός ότι θεσμοθετήθηκε το 1991.

Ένας παράγοντας είναι ότι η χώρα μας έχει αρκετούς τηλεφωνικούς αριθμούς έκτακτης ανάγκης, όπως το «100» για την Αστυνομία και το «199» για την Πυροσβεστική.

Σημειώνεται πως οι ευρωπαϊκοί κανόνες δεσμεύουν τα κράτη-μέλη ως προς την λειτουργία του 112 ως αριθμού έκτακτης ανάγκης. Η επιπρόσθετη αποστολή προειδοποιητικών μηνυμάτων στους πολίτες, με σκοπό την εκκένωση μίας περιοχής ή την αποφυγή μετακινήσεων είναι ελληνικό μέτρο.

Γιατί είναι χρήσιμο το 112;

Στις τηλεφωνικές κλήσεις προς το 112 απαντούν αμέσως ειδικά εκπαιδευμένοι χειριστές στα ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά.

Η κλήση προς το 112 είναι χωρίς χρέωση και μπορεί να γίνει από σταθερό ή κινητό τηλέφωνο (ακόμη και χωρίς κάρτα SIM).

Η κλήση προς το 112 μπορεί να γίνει και από δημόσιους τηλεφωνικούς θαλάμους χωρίς τηλεκάρτα.

Ο αριθμός 112 λειτουργεί εντός της εμβέλειας οποιουδήποτε δικτύου κινητής τηλεφωνίας. Αν η περιοχή του συμβάντος δεν καλύπτεται από το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας του καλούντος, η κλήση προς το 112 πραγματοποιείται μέσω άλλων δικτύων κινητής τηλεφωνίας που καλύπτουν τη συγκεκριμένη περιοχή (λειτουργία υπηρεσίας εθνικής και διεθνούς περιαγωγής).

Η κλήση στο 112 παρέχει τη δυνατότητα εντοπισμού της θέσης του καλούντος.

Αρμόδιος φορέας για τη λειτουργία του 112 στην Ελλάδα είναι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη.

Έτσι, λοιπόν γίνετΑι αντιληπτό ότι καλούμε το 112 σε έκτακτες περιστάσεις που χρήζουν άμεσης βοήθειας. Όταν βρισκόμαστε μπροστά σε μια σύγκρουση αυτοκινήτων, στον τραυματισμό ενός παιδιού σε μια σχολική αυλή, σε μια πυρκαγιά, έναν σεισμό, όταν έχει χαθεί ένα παιδί, όταν αντιλαμβανόμαστε ότι κάποιος έχει πάθει εγκεφαλικό και χρειάζεται να μεταφερθεί άμεσα σε νοσοκομείο, όταν έχει χαθεί κάποιος ορειβάτης ή όταν δεν ξέρουμε πώς να διαχειριστούμε ένα παιδί που παθαίνει επιληπτική κρίση.

Είναι ένας ενιαίος αριθμός κλήσης που χτυπά σε ένα τηλεφωνικό κέντρο το οποίο, ανάλογα με την έκτακτη ανάγκη, διοχετεύει την κλήση στον αρμόδιο φορέα – είτε αυτός είναι η αστυνομία είτε η πυροσβεστική ή το ΕΚΑΒ ή το Χαμόγελο του Παιδιού ή ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τα χαμένα παιδιά.

Το τηλεφωνικό κέντρο στην Ελλάδα υποστηρίζεται στα Ελληνικά, Αγγλικά και Γαλλικά, ενώ υπάρχει η δυνατότητα εντοπισμού του ατόμου που βρίσκεται σε ανάγκη σαν να υπήρχε κλήση από GPS. Για τον λόγο αυτό έχει αποδειχτεί ιδιαίτερα χρήσιμο σε περιπτώσεις ορειβατών που είχαν χαθεί και μέσω του 112 εντοπίστηκαν ταχύτατα από εθελοντές, διασώστες και την πυροσβεστική.