Την αντίδρασή του μέσω δημόσιας ανακοίνωσης εξέφρασε ο Κώστας Καραμανλής σχετικά με έγγραφο που δημοσίευσε η εφημερίδα Documento, στο οποίο ο πρώην πρωθυπουργός εμφανίζεται να δέχεται το όνομα «Μακεδονία» σχετικά με το ονοματολογικό της τότε ΠΓΔΜ.
Σχετικά με το έγγραφο, οι κύκλοι του πρώην πρωθυπουργού κ. Κώστα Καραμανλή επισημαίνουν τα εξής:
• Το έγγραφο δεν αναφέρεται σε ελληνική πρόταση, αλλά σε πρόταση του Μάθιου Νίμιτς, με σκοπό την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
• Αναφέρεται σε μία εποχή κατά την οποία οι μαζικές αναγνωρίσεις της τότε ΠΓΔΜ με τη συνταγματική της ονομασία έφεραν την Ελλάδα σε εξαιρετικά δυσμενή θέση.
• Το έγγραφο δεν απευθύνεται στα Σκόπια, αλλά προς τις ΗΠΑ, προκειμένου να αναστραφούν τα τετελεσμένα που προκάλεσε η εκ μέρους τους αναγνώριση και να επιβεβαιωθεί ότι η λύση δεν θα ερχόταν μέσω μονομερών ενεργειών, αλλά μέσω διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Ήταν μία επιβεβλημένη τακτική κίνηση προκειμένου η Ελλάδα να αντιστρέψει τα εις βάρος της τετελεσμένα και να κερδίσει στη συνέχεια με αγώνα και μεθοδικότητα το πλεονέκτημα, όπως και έγινε τελικά στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008.
• Με αυτή την τακτική κίνηση, αλλά κυρίως με μία ολοκληρωμένη στρατηγική που κατέληξε στη Σύνοδο, καταφέραμε να αντιστρέψουμε τα δεδομένα και να εξοπλίσουμε τη χώρα με τα ισχυρά εκείνα όπλα (αποφάσεις Κορυφής του ΝΑΤΟ και της ΕΕ) που τοποθετούσαν πλέον τα Σκόπια στη θέση του επισπεύδοντος για την εξεύρεση λύσης. Έφεραν δηλαδή την Ελλάδα σε θέση ισχύος.
• Η πιο τρανή απόδειξη της σταθερότητας στις θέσεις μας παραμένει ότι δεν αποδεχτήκαμε ποτέ λύση που να μην τις ικανοποιεί, εξού και η απειλή του βέτο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ το 2008.
Σημειώνεται πως η εφημερίδα Documento δημοσιεύει επιστολή του τότε πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή στον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, με την οποία, όπως αναφέρει η εφημερίδα, όχι μόνο δεχόταν την εκχώρηση ονόματος και γλώσσας, αλλά φέρεται να είχε ταχθεί υπέρ της λύσης με το όνομα «Μακεδονία-Σκόπια», χωρίς να προτείνει συνταγματική αναθεώρηση για τη γείτονα χώρα.
Το δημοσίευμα που υπογράφει ο δημοσιογράφος Κώστας Βαξεβάνης, αναφέρει:
«Η επιστολή του Κώστα Καραμανλή στάλθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο προς «την αυτού εξοχότητα Γ. Μπους» στις 8 Απριλίου του 2005. Η ελληνική πλευρά έχει ενημερωθεί για όσα προβλέπει το σχέδιο του διαπραγματευτή Μάθιου Νίμιτς, το οποίο έχει κατατεθεί ως προσχέδιο απόφασης.
Ο Κ. Καραμανλής τοποθετείται ο ίδιος επί του προσχεδίου και εκ των πραγμάτων εκφράζει την άποψη της ελληνικής πλευράς. Τον Νοέμβριο του 2004 οι ΗΠΑ έχοιυν ήδη αναγνωρίσει την πΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα, δηλαδή ως Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Πέρα από το περιεχόμενο της επιστολής, το οποίο είναι αποκαλυπτικό, έχει σημασία ότι ο Κώστας Καραμανλής έχει πάρει την απόφαση να προχωρήσει τις διαπραγματεύσεις που κατοχυρώνουν το όνομα Μακεδονία για τους γείτονες, να προκαταλάβει δηλαδή την ελληνική θέση χωρίς μάλιστα οποιαδήποτε ενημέρωση και συναίνεση των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Ενώ έως τότε το αφήγημα της ΝΔ προς τους… ιθαγενείς προτάσσει μη διαπραγμάτευση του ονόματος και πολιτική συναίνεση μεταξύ των κομμάτων, ο Καραμανλής έχει ήδη αποφασίσει ακριβώς το αντίθετο.
Ο Καραμανλής παίρνει θέση πολύ γρήγορα και ίσως βεβιασμένα για το σχέδιο Νίμιτς, του οποίου μάλιστα περιγράφει τους όρους, απευθυνόμενος στον Μπους.
Η απάντησή του είναι σαφής: «Αυτή η πρόταση απέχει από τις θέσεις μας, αλλά θα ήμασταν έτοιμοι να την αποδεχθούμε ως βάση για την επίτευξη λύσης. Όπως είχα την ευκαιρία να σας ενημερώσω, στην επιστολή μου με ημερομηνία 29 Νοεμβρίου 2004, η Ελλάδα είναι έτοιμη να ολοκληρώσει γρήγορα τις συνομιλίες της Νέας Υόρκης. Επί 15 χρόνια, διάφοροι παράγοντες εμπόδιζαν την επίτευξη λύσης μεταξύ των δύο κρατών. Προσωπικά είμαι έτοιμος να στηρίξω μία συμφωνία τώρα».
Δηλαδή αποδέχεται το σχέδιο Νίμιτς ως βάση για συμφωνία, του οποίου τις προβλέψεις για τα επίμαχα θέματα παραθέτει ο ίδιος προς τον Αμερικανό πρόεδρο. Ιδού τι προβλέπει ο Νίμιτς για την ονομασία της πΓΔΜ όπως περιγράφει ο Έλληνας πρωθυπουργός: «Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη ονομασία από τον ειδικό διαμεσολαβητή είναι Republika Makedonija-Skopje» με σκοπό να χρησιμοποιείται αμετάφραστη. Αυτή η ονομασία θα χρησιμοποιείται για κάθε επίσημη χρήση, εντός του συστήματος του οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Επιπλέον, η πρόταση ενθαρρύνει κι άλλους διεθνείς οργανισμούς, καθώς και κράτη να επιλέγουν το προαναφερθέν όνομα για κάθε διεθνή επίσημη χρήση. Το συνταγματικό όνομα «Republika Makedonija» θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται για εσωτερική χρήση εντός της FYROM, κάτι που σημαίνει ότι δεν απαιτείται καμία συνταγματική αλλαγή, η οποία θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες στην συμφωνία της Οχρίδας του 2001″.
Το πρώτο είναι ότι η επίσημη ονομασία στον ΟΗΕ είναι «Μακεδονία-Σκόπια».
Το δεύτερο, πως οι χώρες της υφηλίου μπορούν να ονομάζουν όπως θέλουν την πΓΔΜ και απλώς ο ΟΗΕ θα ενθαρρύνει (δεν θα απαιτήσει) τα κράτη – μέλη να βάζουν και την λέξη Σκόπια και το τρίτο ότι δεν χρειάζεται καμία αλλαγή του Συντάγματος της πΓΔΜ.
Το τελευταίο σημείο, δηλαδή της μη υποχρέωσης της γείτονος χώρας για αλλαγή του Συντάγματός της, ήταν κι η απόλυτη παραδοχή εκ μέρους της ελληνικής πλευράς, των αλυτρωτισμών που τότε σαφώς διατυπώνονταν σε άρθρα του Συντάγματος της πΓΔΜ.
Η αποδοχή των προβλέψεων Νίμιτς ως βάση συζήτησης χωρίς διαφωνίες για το όνομα θα οδηγούσε είτε στην τελική ονομασία της πΓΔΜ ως Μακεδονίας, είτε σε περίπτωση που η υπόθεση δεν προχωρούσε (πράγμα που συνέβη) στην διαμόρφωση των ελληνικών θέσεων για το μέλλον».
