Οιωνοσκόπος δεν είμαι. Ούτε γνωρίζω να ρίχνω τα χαρτιά! Ωστόσο υποπτεύω (όπως έλεγαν οι παλαιοί) ότι σε λιγότερο από έναν μήνα από τώρα η πολιτική σκηνή στην Ελλάδα θα έχει αλλάξει. Και ελπίζουμε προς το καλύτερο. Ομως η επιστροφή σε μια κανονικότητα, η αναστροφή από μια ιδεοληπτικού τύπου διακυβέρνηση σε μια πολιτική, κοινωνική και οικονομική ευταξία, δεν είναι εύκολη. Για έναν κύριο λόγο, όπως κρίνω: η τετραετής εξουσία των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν βασίστηκε απλώς σε ποικίλες ιδεοληψίες: εξέθρεψε ένα είδος «πολιτικής» στρεψοδικίας, ενεθάρρυνε μια μορφή μιζεροαναρχίας (ας μου επιτραπεί ο όρος) τόσο στη δημόσια διοίκηση, όσο, πρωτίστως θα έλεγα, στον χώρο της παιδείας. Αν κάποτε στο μέλλον ένας ιστορικός θελήσει να δείξει την αθλιότητα του εκπαιδευτικού μας συστήματος και την κατάλυση κάθε είδους εκπαιδευτικής αξίας και αρετής στα χρόνια των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, δεν έχει παρά να προβάλει λίγα λεπτά από τη σκηνή εκείνη όπου αγανακτισμένοι (;) μαθητές και μαθήτριες εισβάλλουν στο γραφείο ενός υπουργού Παιδείας την ώρα που εκείνος κάθεται μπροστά σε ένα τραπέζι βυθισμένος σε μια απερίγραπτη ακαταστασία.
Αυτή η εικόνα της αδιανόητης τσαπατσουλιάς πάνω στο γραφείο ενός υπουργού της ελληνικής Παιδείας, ενώ ολόγυρα συνωστίζονται «εξεγερμένοι» μαθητές και μαθήτριες, συνιστά την επιτομή όλων εκείνων των καταστάσεων που κατάφερε να δημιουργήσει το υπουργείο Παιδείας επί διακυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Προτρέπουμε, λοιπόν, τον μέλλοντα υπουργό Παιδείας (όποιος και αν είναι αυτός) να τοποθετήσει στον τοίχο απέναντι από το γραφείο του μεγεθυσμένη αυτή τη φωτογραφία, την όντως τόσο προσβλητική για την ελληνική παιδεία. Μαθητόκοσμος σε χαβαλέ γύρω από έναν υπουργό τσαπατσούλη («çapaçul», τουρκιστί ο ατημέλητος). Αν επιθυμεί ο νέος υπουργός εκείνος, ας κρεμάσει πίσω του την εικόνα του Χριστού, ή, έστω, των Τριών Ιεραρχών. Ομως το βλέμμα του ας είναι στραμμένο στη φωτογραφία του ακατάστατου υπουργού. Και να στοχάζεται.
Το έχουμε πει πολλοί, πολλές φορές, όμως ας το επαναλάβουμε και σήμερα, λίγες ημέρες πριν από τις κρίσιμες εθνικές εκλογές: η οικονομία μας σιγά-σιγά μπαλώνεται. Ελπίζουμε μέρα με τη μέρα να καλυτερεύει. Ομως, πιστεύω, η μεγαλύτερη καταστροφή που επέφεραν στον τόπο τα θλιβερά, τα αποτρόπαια χρόνια των μνημονίων είναι η διαλυμένη, ισοπεδωμένη παιδεία και η εκπαίδευσή μας γενικότερα. Το χειρότερο: η ελληνική εκπαίδευση κατέρρευσε πλήρως, όπως πιστεύω, στα χρόνια της διακυβερνήσεως των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Μπορεί ο κ. Μπαλτάς να συναντήθηκε (έστω και στιγμιαία) με τον ορθό λόγο και να πήρε πίσω αυτή την ανόητη άποψη ότι η αριστεία συνιστά «ρετσινιά», όμως η μεγάλη ζημιά έγινε. Αν ελέγξουμε τα μέλη της κυβερνήσεως των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, θα διαπιστώσουμε πως σχεδόν όλοι τους και όλες τους δεν φέρουν επάνω τους ίχνος από αυτή τη «ρετσινιά». Για τον νυν υπουργό της Παιδείας τι να θυμόμαστε; Τη φούρια του και την ανόητη φανατίλα του ώστε, για την πρόοδο του έθνους (Μπρεε! θα έλεγε ο Σκαρίμπας), να βιάζεται και να πιλαλά και ως την τελευταία στιγμή να φέρνει στη Βουλή νομοσχέδια σχετικά με την παιδεία; Και μάλιστα αφού είχε καταφέρει να ψηφιστεί από τη Βουλή το προσβλητικό πολυνομοσχέδιο για την ανώτατη παιδεία (1.000 σελίδες, 226 άρθρα) άρον-άρον τη Μεγάλη Τρίτη («Μεγάλη Τρίτη, ο Χριστός εκρίθη»!).
Τι χρειάζεται, λοιπόν, να κάνει ο νέος υπουργός της ελληνικής Παιδείας, αν επέλθει μια νέα όντως πολιτική αλλαγή στις προσεχείς εκλογές; Πρώτον, θα πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζει σε βάθος την κατάσταση της παιδείας, μετά από τόσα μνημόνια, τόση οικονομική δυσπραγία, μετά από την αποδιοργάνωση του όλου κράτους μέσα στα τέσσερα χρόνια της συριζανελίτικης εξουσίας. Αυτός λοιπόν ο νέος υπουργός Παιδείας δεν μπορεί να είναι οποιοσδήποτε. Κυρίως δεν χρειάζεται να είναι κάποιος πολιτικός ινστρούκτορας, όπως οι αντίστοιχοι υπουργοί των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, αλλά και παλαιότερων κυβερνήσεων. Δεν έχουμε χάσει δα και τη μνήμη μας ολότελα… Λοιπόν, δεν θέλουμε άσχετους και επηρμένους «φιλοσόφους» υπουργούς Παιδείας, μεγαλομανείς «διανοουμένους», άτσαλους και ανοικοκύρευτους «φιλοσόφους» και δη πανεπιστημιακούς. Είναι προτιμότερο να έχουμε ως υπουργό Παιδείας κάποιον που γνωρίζει το βασικό αλφαβητάριο της εκπαιδεύσεως από κάποιον καλοπροαίρετο, έστω, αλλά άσχετο πολιτικό. Ωστόσο (ας ελπίσουμε) δεν ελλείπουν τα πολιτικά πρόσωπα εκείνα (όχι μόνο από τον χώρο της ΝΔ) που γνωρίζουν τα χρόνια προβλήματα της παιδείας. Που έχουν ενδεχομένως υπηρετήσει (με τον έναν ή τον άλλον τρόπο την παιδεία και την εκπαίδευση), έχουν ασχοληθεί με το αντικείμενο, έχουν την κατάλληλη εμπειρία. Είναι τολμηροί και εφευρετικοί. Ας επιλεγούν εκείνοι, λοιπόν. Κυρίως όμως (προς Θεού!) όσοι/όσες επιλεγούν γι’ αυτό το υπουργείο ας μη βαρύνονται από κομματικού τύπου ιδεοληψίες, ας κρατούν την κομματική τους ταυτότητα στη μέσα τσέπη τους, αλλά ας συμπεριφέρονται ως όντα προοδευτικά, υπερκομματικά. Δημοκρατικά. Φιλελεύθερα. Ας έχουν τις όποιες κεραίες τους ανοικτές. Τα μάτια και αφτιά στραμμένα στο μέλλον του λαού. Το μέλλον του λαού είναι τα παιδιά και η παιδεία μας. Πώς να τελειώσω τον λόγο μου; Παραφράζοντας τον στίχο ενός χαμένου έλληνα ποιητή/στιχουργού: «Οι κυβερνήσεις πέφτουνε, αλλά η παιδεία μένει».
Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.