Ισως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο αυτής της εκλογικής αναμέτρησης δεν είναι, όπως προδιαγράφεται τουλάχιστον, το αποτέλεσμα της κάλπης, αλλά αν αυτό θα γίνει η αφετηρία για μια νέα τομή στην πολιτική ζωή της χώρας. Αν δηλαδή θα αφήσουμε πίσω τον κύκλο της στασιμότητας και της μιζέριας και θα αρχίσει να γράφεται ο επίλογος των παθογενειών, ιδεοληψιών, αναχρονισμών της δεκαετούς κρίσης, αλλά και συνολικά της μεταπολιτευτικής περιόδου.
Οι συμπτώσεις της Ιστορίας και οι εμπειρίες όλων αυτών των χρόνων ευνοούν μια τέτοια προοπτική, αν και στην Ελλάδα οι διαψεύσεις είναι συνήθως περισσότερες από τις ελπίδες. Σαράντα πέντε χρόνια από τον Ιούλιο του ’74, ο κύκλος της μεταπολίτευσης με τα θετικά και αρνητικά του είναι σαφές ότι έχει ολοκληρώσει τη διαδρομή του. Ο κ. Τσίπρας που γεννήθηκε αυτές ακριβώς τις μέρες της μεταπολίτευσης, φιλοδόξησε να εκφράσει αυτή την αλλαγή σελίδας αλλά απέτυχε οικτρά. Μπορεί να βρέθηκε στην εξουσία παραπλανώντας τους πολίτες, αλλά σήμερα οι ίδιοι που τον πίστεψαν τον εκδικούνται, επιβραβεύοντας τον κ. Μητσοτάκη με την ίδια διαφορά, 9 μονάδες σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, που πριμοδότησαν τότε τις ψεύτικες υποσχέσεις του.
Είναι ενδιαφέρον επίσης ότι έναν άλλον Ιούλιο, το 2015, λίγο προτού οδηγήσει τη χώρα στο Grexit, αναγκάστηκε, θέλοντας και μη, να αντιληφθεί τις αυταπάτες του. Αποδέχθηκε και αυτός το δικό του μνημόνιο, που αν και δεν το πίστεψε ποτέ, αποτέλεσε το μοναδικό όχημα πολιτικής του. Τώρα βλέπει τις αγορές που θα χόρευαν στον ρυθμό του να τον εκδικούνται κι αυτές και να επενδύουν στη νίκη της ΝΔ.
Είναι αυτονόητο – ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι – ότι δεν αρκεί η επιβεβαίωση της ήττας του ΣΥΡΙΖΑ για να μπούμε επιτέλους σε έναν νέο πολιτικό κύκλο, για να διαμορφώσουμε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, ένα κοινά αποδεκτό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας. Οι πολιτικές προϋποθέσεις είναι απαραίτητες αλλά δεν αρκούν. Είναι αναγκαίο και οι κοινωνικές δυνάμεις να έχουν αίσθηση αυτών των στόχων και κυρίως των δυσκολιών που έχουμε ακόμα μπροστά μας.
Με λαϊκίστικες προσδοκίες και εθνικιστικές αγκυλώσεις να διαπερνούν ακόμα ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας, με ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον να δημιουργεί απρόβλεπτες καταστάσεις, η μετάβαση σε έναν νέο εκσυγχρονιστικό κύκλο κάθε άλλο από ανώδυνη και εύκολη είναι. Είναι απολύτως αναγκαίο η κοινωνία να απαλλαγεί από τις φαντασιώσεις και τα ιδιοτελή συμφέροντά της και η πολιτική ηγεσία να αφήσει στην άκρη τις καφενειακές αντιπαραθέσεις, να σταματήσει να υποτιμά τη νοημοσύνη των πολιτών, να υπηρετεί οργανωμένα συμφέροντα και κατεστημένες εξουσίες.
Το στοίχημα και η ευκαιρία είναι μπροστά μας. Το ερώτημα είναι αν είμαστε, ο καθένας από την πλευρά του, σε θέση να τα υπηρετήσουμε.
