Η ψηφιοποίηση, η αυτοματοποίηση και η εκθετική ανάπτυξη της ρομποτικής υπόσχονται να διευκολύνουν την καθημερινότητα των ανθρώπων. Πόσο εύκολη, όμως, μπορεί να είναι η ζωή κάποιου που χάνει τη δουλειά του; Διότι τα ρομπότ ταυτόχρονα με τα πολλά που υπόσχονται, απειλούν να αντικαταστήσουν μια σειρά επαγγελματιών.
Περίπου το 30% των επαγγελμάτων, που σήμερα εξασκούν άνθρωποι, υπολογίζεται ότι θα εξαφανιστούν μέσα στην επόμενη 10ετία! Η γαλλική ιστοσελίδα Révolution-robot.fr έχει δημιουργήσει μια εφαρμογή που πληροφορεί τους ενδιαφερόμενους αν θα εξακολουθήσουν να ασκούν το ίδιο επάγγελμα στα τέλη της επόμενης δεκαετίας.
Εξειδικεύσεις και αμοιβές
Ο γενικός κανόνας επιβίωσης ενός επαγγέλματος είναι ο εξής: όσο πιο επίπονη είναι η άσκηση ενός επαγγέλματος και όσο πιο ακριβοπληρωμένη είναι η θέση εργασίας, τόσο περισσότερο κινδυνεύει με εξαφάνιση. Ο οδηγός φορτηγών ή άλλων οχημάτων, για παράδειγμα, έχει 73% πιθανότητες να «αυτοματοποιηθεί» εντός των επόμενων έξι ετών, σύμφωνα με την ιστοσελίδα. Το επάγγελμα του web developer έχει επίσης 60% πιθανότητες να καταργηθεί και την κατασκευή ιστοσελίδων να την αναλάβει εξ ολοκλήρου η τεχνητή νοημοσύνη. Επίσης ο μεταφραστής κινδυνεύει κατά 52% με εξαφάνιση, σύμφωνα με τους ειδικούς της Révolution-robot.fr.
Απεναντίας, άλλα πιο «παραδοσιακά» επαγγέλματα, όπως είναι αυτό του καθηγητή, του αστυνομικού και του οδοντιάτρου, είναι δυσκολότερο να καταργηθούν για τους ανθρώπους. Οι μεταφραστές κινδυνεύουν να χάσουν το επάγγελμά τους σε ποσοστό 42%, ενώ οι αστυνομικοί και οι οδοντίατροι σε ποσοστό 34%. Κι αυτό επειδή οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι πιο απαραίτητες για να μάθει κανείς μαθηματικά, φέρ’ ειπείν, για να αισθανθεί ασφαλής τα μεσάνυχτα στην πόλη ή για να αντιμετωπίσει έναν πονόδοντο.
Μία ακόμη διαπίστωση των ειδικών της Révolution-robot.fr είναι ότι όσο περισσότερους αριθμητικά επαγγελματίες διαθέτει μια δουλειά και μάλιστα όσο περισσότερο κακοπληρωμένοι είναι, τόσο δεν κινδυνεύει από τα ρομπότ. «Είναι η περίπτωση των δημοσιογράφων, που κινδυνεύουν μόνο σε ποσοστό 29% από την ψηφιοποίηση και την αυτοματοποίηση» διαπιστώνει με μάλλον μελαγχολικά αισθήματα η ρεπόρτερ της γαλλικής εφημερίδας «Le Figaro» Λεά Λουκάς.
Κομβικό έτος το 2034
Η ιντερνετική πλατφόρμα Révolution-robot.fr δεν έχει κωδικοποιήσει ακόμα όλα τα επαγγέλματα. «Το επόμενο εξάμηνο θα βελτιώσουμε τον αλγόριθμο και στα τέλη του έτους 2019 οι επισκέπτες της ιστοσελίδας μας θα έχουν πολλά περισσότερα να διαπιστώσουν» δήλωσε στη «Figaro» ο Εμερίκ Λεμπρετόν, ψυχολόγος-ερευνητής και συγγραφέας του ευπώλητου «Ρομποτική Επανάσταση: θα καταστρέψουν άραγε τα ρομπότ τις δουλειές και την οικονομία μας;», ο οποίος συνεργάζεται με τη Révolution-robot.fr.
Είναι αλήθεια ότι οι ειδικοί προειδοποιούν τα τελευταία χρόνια ότι τα ρομπότ εισβάλλουν σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς και σε όλα τα επαγγέλματα και απειλούν όλα τα επίπεδα στην ιεραρχία των εργαζομένων. Οι πρώτες μηχανές έκαναν την εμφάνισή τους εδώ και περίπου 150 χρόνια, την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης. Προς το παρόν περιορίζονται στην αντικατάσταση εργατικών χεριών στον αγροτικό και στον βιομηχανικό τομέα, απειλώντας επαγγέλματα με μικρότερες απαιτήσεις εξειδίκευσης και κατάρτισης.
Το κόστος των μηχανών, ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου μειώνεται διαρκώς. Από το έτος 2034 τα ρομπότ θα είναι φθηνότερα και από την εργατοώρα των Αφρικανών, σύμφωνα με το Overseas development institute. Ασφαλώς η διάδοσή τους θα δημιουργεί και νέα επαγγέλματα (για τον συντονισμό και προγραμματισμό των μηχανών και της τεχνητής νοημοσύνης για παράδειγμα). Αλλά «με την πάροδο των ετών η ταχύτητα κατάργησης και δημιουργίας επαγγελμάτων και επαγγελματιών από τα ρομπότ θα γίνεται όλο και πιο ιλιγγιώδης» σημειώνει ο Λεμπρετόν.
Το βλέμμα στο μέλλον
Μπροστά σ’ αυτές τις εξελίξεις πώς αντιδρούν, άραγε, οι δύστυχοι εργαζόμενοι; «Οι μισθωτοί μπορούν να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που προσφέρει η τεχνολογική επανάσταση που ζούμε» διαβεβαιώνει ο συγγραφέας και ερευνητής.
«Πρέπει ωστόσο», προσθέτει, «να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη να πληροφορηθούν όσο το δυνατόν καλύτερα για το μέλλον του επαγγέλματός τους και της καριέρας που ακολουθούν». Διότι «δεν αρκεί να δουλεύει κανείς καλά, σοβαρά και ευσυνείδητα. Πρέπει να καταστρώσει ταυτόχρονα μια στρατηγική κατά τρόπον ώστε να προβλέπει τις μελλοντικές ανάγκες των εργοδοτών» εξηγεί ο Εμερίκ Λεμπρετόν.