Ένα βήμα πριν την ένοπλη σύρραξη βρέθηκαν ΗΠΑ και Ιράν: η είδηση ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ακύρωσε χτύπημα σε ιρανικά εδάφη έρχεται να προστεθεί στο ήδη εξαιρετικά τεταμένο κλίμα μεταξύ των δύο χωρών που επικρατεί τους τελευταίους μήνες. Οι ΗΠΑ έθεσαν εκ νέου κυρώσεις απέναντι στη χώρα της Μέσης Ανατολής, ενώ η κατάσταση κλιμακώθηκε ιδιαίτερα τις δύο τελευταίες εβδομάδες.
Οι αλληλοκατηγορίες άρχισαν μετά τις εκρήξεις σε δύο δεξαμενόπλοια στον Κόλπο του Ομάν την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ η ένταση κορυφώθηκε μετά την κατάρριψη μη επανδρωμένου σκάφους των ΗΠΑ από το Ιράν. Οι ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι το drone βρισκόταν πάνω από διεθνή χωρικά ύδατα, ενώ το Ιράν υποστηρίζει ότι βρισκόταν πάνω από τα δικά του ύδατα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ακύρωσε την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή επίθεση σε τρεις στόχους στο Ιράν, με τη διεθνή κοινότητα να παρακολουθεί τις εξελίξεις με προβληματισμό.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα συνεδριάσει εκτάκτως, κατά πάσα πιθανότητα το απόγευμα της Δευτέρας, για τις εξελίξεις στο Ιράν έπειτα από αίτημα των ΗΠΑ. Νωρίτερα, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες απηύθυνε έκκληση για «ατσάλινα νεύρα» αναφερόμενος στην κατάσταση στον Κόλπο.
Πρόθυμος για συνομιλίες με Χαμενεΐ ο Τραμπ
Πρόθυμος να έχει συνομιλίες με τον ανώτατο πνευματικό ηγέτη του Ιράν, τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ή με τον πρόεδρο της χώρας, εμφανίστηκε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο NBC, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του δικτύου που πήρε αυτή τη συνέντευξη.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε ότι δεν θέτει προϋποθέσεις για τις συνομιλίες με το Ιράν.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο Τραμπ επέμεινε ότι το θέμα των βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν θα πρέπει να περιληφθεί σε οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία με την Τεχεράνη.
Ο Αμερικανός πρόεδρος διαβεβαίωσε ότι τα αμερικανικά μαχητικά δεν είχαν απογειωθεί ακόμη όταν έλαβε την απόφαση ακύρωσης της επίθεσης. «Αλλά πολύ γρήγορα θα το έκαναν. Και τα πράγματα θα είχαν φτάσει σε ένα σημείο όπου (…) δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε πίσω», κατέληξε.
Τραμπ: Σταμάτησα την επίθεση στο Ιράν 10 λεπτά πριν γίνει
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε ότι είχε αποφασίσει να βομβαρδιστούν ως αντίποινα για την κατάρριψη του αμερικανικού drone τρεις στόχοι στο Ιράν, αλλά τελικά ακύρωσε την επίθεση 10 λεπτά πριν γίνει. Μάλιστα, σύμφωνα με ιρανούς αξιωματούχους, ο Τραμπ φέρεται να είχε δώσει τελεσίγραφο μέσω του Σουλτανάτου του Ομάν ότι επίκειται επίθεση.
Μέσω Τwitter, ο πρόεδρος των ΗΠΑ επιτέθηκε αρχικά στον προκάτοχό του Μπάρακ Ομπάμα για τη συμφωνία που είχε συνάψει με το Ιραν. «Ο Μπάρακ Ομπάμα έκανε μία απελπισμένη και φρικτή συμφωνία με το Ιράν – Τους έδωσε 150 δισ. δολάρια συν 1,8 δισ. δολάρια σε ρευστό! Το Ιράν βρισκόταν σε μεγάλο πρόβλημα και τους διέσωσε. Τους έδωσε ελεύθερο δρόμο για πυρηνικά όπλα και ΣΥΝΤΟΜΑ».
Και συνέχισε: «Το Ιράν, αντί να πει ευχαριστώ, ευχόταν θάνατο στην Αμερική». Σε αυτό το πλαίσιο, ο Τραμπ τερμάτισε τη συμφωνία και επέβαλε σκληρές κυρώσεις στο Ιράν. «Είναι πολύ πιο αδύναμο έθνος σήμερα σε σχέση με την αρχή της προεδρίας μου, όταν προκαλούσαν μεγάλα προβλήματα στη Μέση Ανατολή. Tώρα είναι μία απόλυτη αποτυχία!», ανέφερε.
Σε κάθε περίπτωση, ο Τραμπ ανέφερε ότι δεν βιάζεται, συμπληρώνοντας ότι ο στρατός των ΗΠΑ έχει δημιουργηθεί εκ νέου, είναι ετοιμοπόλεμος και «μακράν ο καλύτερος του κόσμου». Οι ΗΠΑ επέβαλαν πρόσθετες κυρώσεις κατά του Ιράν. «Το Ιράν δεν μπορεί ΠΟΤΕ να έχει πυρηνικά όπλα, ούτε ενάντια στις ΗΠΑ και ούτε ενάντια στον ΚΟΣΜΟ», έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Το Ιράν ισχυρίζεται ότι θα μπορούσε να είχε ρίξει και αεροσκάφος των ΗΠΑ με 35 επιβαίνοντες
Το Ιράν εξέπεμψε δύο φορές προειδοποίηση προτού καταρρίψει το αμερικανικό στρατιωτικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος, δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής της μονάδας Αεροδιαστημικής των Φρουρών της Επανάστασης. Παράλληλα, τα ιρανικά ΜΜΕ έδωσαν στη δημοσιότητα φωτογραφίες από τα συντρίμμια του drone.
«Δύο φορές τους στείλαμε σήμα προειδοποίησης», δήλωσε ο ταξίαρχος Αμιραλί Χατζιζαντέχ στην κρατική τηλεόραση του Ιράν.
«Το αεροσκάφος αυτό διαθέτει ένα σύστημα το οποίο του επιτρέπει να μεταδίδει σε ένα κεντρικό σύστημα τα σήματα και τις πληροφορίες που δέχεται», διευκρίνισε.
«Δυστυχώς δεδομένου του ότι δεν απάντησαν και του ότι και για μια τελευταία φορά ο στρατός της Ισλαμικής Δημοκρατίας έστειλε αίτημα στις 03:55 (τοπική ώρα, 02:25 ώρα Ελλάδος) και είδε ότι δεν σταμάτησαν να πλησιάζουν και δεν άλλαξαν πορεία, στις 04:05 (τοπική ώρα, 02:35 ώρα Ελλάδος) ήμασταν υποχρεωμένοι να το καταρρίψουμε», σημείωσε ο ταξίαρχος.
Το «κατασκοπευτικό drone του αμερικανικού τρομοκρατικού καθεστώτος» καταρρίφθηκε μετά την είσοδό του στον ιρανικό εναέριο χώρο, επιβεβαίωσε παράλληλα ο ταξίαρχος Χατζιζαντέχ, την ώρα που η Ουάσινγκτον βεβαιώνει ότι το αεροσκάφος της επλήγη ενώ βρισκόταν σε διεθνή εναέριο χώρο.
Ο ταξίαρχος σημείωσε επίσης ότι η Τεχεράνη απέφυγε να καταρρίψει άλλο αμερικανικό αεροσκάφος με 35 επιβαίνοντες, το οποίο συνόδευε το αμερικανικό στρατιωτικό drone που κατέρριψε στον Κόλπο.
«Μαζί με το αμερικανικό drone στην περιοχή υπήρχε επίσης ένα αμερικανικό P-8 αεροσκάφος με 35 επιβαίνοντες. Και αυτό το αεροσκάφος εισήλθε στον εναέριο χώρο μας και θα μπορούσαμε να το έχουμε καταρρίψει, αλλά δεν το κάναμε», υπογράμμισε ο Χατζιζαντέχ σε δήλωσή του την οποία επικαλείται το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Tasnim.
Ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας ανέφερε με tweet του ότι το αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος πετούσε πάνω από ιρανικά χωρικά ύδατα.
Παγκόσμια ανησυχία
Πέρα από τον ΟΗΕ, την ανησυχία τους έχουν εκφράσει τόσο εκπρόσωποι των Δημοκρατικών και των Συντηρητικών των ΗΠΑ, όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ρωσία.
Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Δημοκρατικών στη Γερουσία των ΗΠΑ, Τσακ Σούμερ, εξέφρασε την ανησυχία του για το ενδεχόμενο ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ να οδηγήσει τη χώρα, «κινούμενος αδέξια», σε πόλεμο με το Ιράν.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι είναι ανάγκη να διεξαχθεί ανοικτός διάλογος και να υπάρξει απόφαση του Κογκρέσου για τη χρηματοδότηση πριν αρχίσει οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση.
Από την πλευρά της, η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Δημοκρατικών και πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόσι επισήμανε ότι η Ουάσιγκτον πρέπει να αποκλιμακώσει επειγόντως την ένταση με την Τεχεράνη, μετά την κατάρριψη αμερικανικού τηλεκατευθυνόμενου, μη επανδρωμένου αεροσκάφους από τις ένοπλες δυνάμεις του Ιράν. Εξέφρασε ακόμη την ικανοποίησή της για την ακύρωση του χτυπήματος των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ακόμη και ηγετικά στελέχη των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή των Αντιπροσώπων, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας τους Κέβιν Μακάρθι, έκριναν ότι θα πρέπει να υπάρξει «μετρημένη αντίδραση» των ΗΠΑ έναντι του Ιράν.
Το Κρεμλίνο, με αφορμή την εξαιρετικά τεταμένη κατάσταση που διαμορφώνεται στον Κόλπο και γύρω από το Ιράν, δήλωσε ότι παρακολουθεί την κατάσταση και κάλεσε όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.
Στην ιδιαίτερα τεταμένη κατάσταση αναφέρθηκε και η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ στο πλαίσιο της χθεσινής Συνόδου Κορυφής της ΕΕ: «Είμαστε ανήσυχοι για την κατάσταση και προβαίνουμε σε διπλωματικές διαπραγματεύσεις σε μια πολιτική λύση, σε μια πολύ τεταμένη κατάσταση».
