Με την ΕΕ να ανεβάζει τους τόνους εναντίον της τουρκικής προκλητικότητας -ίσως όχι όσο ήλπιζαν Κύπρος και Ελλάδα, αλλά αισθητά- με τους «28» να μιλούν πιο ξεκάθαρα για την πιθανότητα λήψης μέτρων εναντίον της γείτονος χώρας, η Τουρκία επιδίδεται σε κρεσέντο προκλήσεων, κινητοποιώντας ακόμη και τους Τουρκοκύπριους προκειμένου να αυξήσει την πίεση στη Λευκωσία.
Λίγο μετά την απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, βάσει της οποίας καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και την Κομισιόν να υποδείξουν «χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα» για την Τουρκία, ώστε να «είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο», η Τουρκία κλιμακώνει την ένταση με νέες εμπρηστικές δηλώσεις Ερντογάν, αποφάσεις για άνοιγμα της κλειστής από το 1974 η Αμμοχώστου, αλλά και Navtex για άσκηση με πραγματικά πυρά μεταξύ Ρόδου και Καστέλλοριζου.
Από την πλευρά της Αθήνας και της Λευκωσίας εκφράζεται ικανοποίηση για τη στάση της ΕΕ, ερμηνεύοντας την απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων ως το πρώτο βήμα για την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, -ερμηνεία ωστόσο, που μπορεί να αποδειχθεί μακριά από την πραγματικότητα, αφού η αποφασιστικότητα και η άμεση δράση δεν χαρακτηρίζουν την ΕΕ· σε όλους τους κρίσιμους τομείς υπάρχει μεγάλη απόσταση –αν όχι χάσμα- μεταξύ πρότασης για μέτρα και δράσης. Πόσο μάλλον που η Τουρκία ενεργοποιεί ό,τι μέσο διαθέτει προσπαθώντας να κερδίσει συμμάχους εντός της ΕΕ, που θα μπλοκάρουν τις αποφάσεις αυτές.
Πήρε θέση η ΕΕ για τις γεωτρήσεις
Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσων που ολοκλήρωσε τη συνεδρίασή του στο Λουξεμβούργο καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και την Κομισιόν να υποδείξουν «χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα» για την Τουρκία, ώστε να «είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο».
Επιπλέον, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της σημερινής συνεδρίασης, η ΕΕ αποφάσισε να «παγώσει» πέρα από τις ενταξιακές συνομιλίες και τις εργασίες για την Τελωνειακή Ένωση.
Παράλληλα, καταδικάζει απερίφραστα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, ενώ εκφράζει τη σοβαρή του ανησυχία για τις παράνομες εξορυκτικές δραστηριότητες.
Επαναλαμβάνει δε, την ανάγκη άμεσης αναστολής αυτών των ενεργειών στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, καλεί την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. «Η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και δηλώνει έτοιμη να απαντήσει με τον πλέον κατάλληλο τρόπο και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο» καταλήγει το Συμβούλιο.
Ικανοποίηση στην Αθήνα
Σχολιάζοντας την ανακοίνωση του Συμβουλίου, διπλωματικές πηγές της ελληνικής κυβέρνησης διαμήνυσαν ότι «για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίζει μέτρα εις βάρος της Τουρκίας για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και συγκεκριμένα για τις ενέργειές της στην Κυπριακή ΑΟΖ».
«Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων υπογραμμίζει τη σοβαρή αρνητική επίδραση που έχουν άμεσα αυτές οι παράνομες ενέργειες σε όλο το εύρος των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας» και «καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση, σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και να απέχει από αυτές τις ενέργειες».
Αμεση αντίδραση -με απειλές- της Τουρκίας
Στον αντίποδα, η απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Τουρκίας, με την Άγκυρα να διαμηνύει ότι οι Βρυξέλλες δεν έχουν καμία αρμοδιότητα στον ορισμό των συνόρων στη Μεσόγειο Θάλασσα και τον Ερντογάν να δηλώνει ασταμάτητος.
«Κανείς δεν μπορεί να μας σταματήσει να ασκήσουμε τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο» δήλωσε ο τούρκος πρόεδρος, λίγες μόλις ώρες μετά τη φραστική καταδίκη της χώρας του για την παραβίαση του διεθνούς δικαίου και συγκεκριμένα για τις ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ.
Κορυφαίοι τούρκοι αξιωματούχοι, με αποκορύφωμα τον Ερντογάν, φαίνεται πως συνεχίζουν να αγνοούν τις προειδοποιήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και γενικότερα του διεθνούς παράγοντα, και πεισμώνουν περισσότερο.
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας κατηγορεί την ΕΕ ότι είναι «εκτός πραγματικότητας» και τονίζει ότι κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλει πως θα υπερασπιστεί τα δικαιώματά της στην ανατολική Μεσόγειο.
«Οι αποφάσεις της ΕΕ για την ανατολική Μεσόγειο στερούνται νομικής βάσης» υποστηρίζει το τουρκικό ΥΠΕΞ με γραπτή του ανακοίνωσή και καλεί την ΕΕ «να αλλάξει αυτή την μονομερή και εκτός πραγματικότητας στάση της». Κατηγορεί δε την ΕΕ, ότι μετέτρεψε τις σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ σε όμηρο του Κυπριακού και ότι κινείται ως μια ομάδα διαπραγμάτευσης συμφερόντων.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει ότι «παρά αυτή την προκατειλημμένη στάση, η Τουρκία θα συνεχίσει να κάνει βήματα αποφασιστικά και ειλικρινή στην ενταξιακή της διαδικασία», αναφέροντας ότι «η Τουρκία δεν απομακρύνεται από την ΕΕ όπως λένε κάποιοι ισχυρισμοί».
«Επιστρατεύονται» οι Τουρκοκύπριοι
Στο μεταξύ, η Αγκυρα ασκεί νέο μέτρο πίεσης προς την Λευκωσία, με την απόφαση του ψευδοκράτους να διοριστεί ομάδα εμπειρογνωμόνων η οποία θα διεξάγει μελέτη στην περίκλειση πόλη της Αμμοχώστου.
Σύμφωνα με δηλώσεις του, ο λεγόμενος υπουργός Εξωτερικών, Κουντρέτ Οζερσάι, έκανε λόγο για βήμα του ψευδοκράτους προς την κατεύθυνση του ανοίγματος της Αμμοχώστου, σημειώνοντας ότι η εν λόγω μελέτη θα λάβει υπόψη της τα δικαιώματα των ιδιοκτητών των περιουσιών, τα οποία θα αντιμετωπισθούν αμερόληπτα.
Όπως αναφέρει η τουρκική εφημερίδα Daily Sabah, «το ψευδοκράτος αποφάσισε την Τρίτη να ανοίξουν τα Βαρώσια… Το λεγόμενο Συμβούλιο των Υπουργών θα αξιολογήσει τους όρους δράσης στο Βαρώσι, το οποίο αποτελεί νόμιμη στρατιωτική ζώνη στην ΤΔΒΚ» δήλωσε ο Οζερσάι.
Η κυβέρνηση της ΤΔΒΚ θα συντονίσει τις ενέργειές της σχετικά με τα Βαρώσια με την Άγκυρα, ανέφεραν πηγές στο πρακτορείο ειδήσεων Demirören (DHA), προσθέτοντας ότι ομάδα εμπειρογνωμόνων θα επισκεφθεί την περιοχή για να καταρτίσει κατάλογο των ακινήτων.
NAVTEX ανήμερα της Συνόδου Κορυφής για την κυπριακή ΑΟΖ
Την ώρα που Αθήνα και Λευκωσία είναι σε ανοιχτή γραμμή και συντονίζουν τις κινήσεις τους, επιμένοντας στο δόγμα της στρατηγικής ψυχραιμίας, η Άγκυρα εξέδωσε NAVTEX για την άσκηση με πραγματικά πυρά μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου για τις 20 Ιουνίου, ημέρα κατά την οποία είναι προγραμματισμένη να γίνει η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Τουρκία ουσιαστικά επιχειρεί να φουντώσει τη «φωτιά» που άναψε με τον Πορθητή στην κυπριακή ΑΟΖ και στρώνει χαλί προκλήσεων στους Ευρωπαίους ηγέτες εξαγγέλλοντας άσκηση με πυρά.