Την άμεση υποβολή προτάσεων από την Κομισιόν στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης για κυρώσεις κατά της Τουρκίας αναμένει η Λευκωσία μετά την συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και το κείμενο Συμπερασμάτων που δημοσιοποιήθηκε.
Μεταξύ άλλων στο Κείμενο Συμπερασμάτων αναφέρεται ότι: «Το Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τις τρέχουσες παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει τη λύπη του. Η Τουρκία δεν έχει ακόμη ανταποκριθεί στις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει τέτοιες δραστηριότητες. Το Συμβούλιο υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές συνέπειες, που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες, σε όλη την έκταση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Το Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να επιδείξει συγκράτηση, να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απέχει από τέτοιες ενέργειες. Η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη στην Κύπρο».
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα: «Το Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει από την Τουρκία να δεσμευτεί κατηγορηματικά για σχέσεις καλής γειτονίας και στην ειρηνική επίλυση των διαφορών, προσφεύγοντας, εάν είναι αναγκαίο, στο Διεθνές Δικαστήριο».
Επιπρόσθετα, το Συμβούλιο, όπως δηλώνεται στα συμπεράσματά του της 11ης Δεκεμβρίου 2006 και της 26ης Ιουνίου 2018, το οποίο ακολούθησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς και στη δήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, καλεί την Τουρκία «να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του διαπραγματευτικού πλαισίου , συμπεριλαμβανομένης της πλήρους και χωρίς διακρίσεις εφαρμογής του πρόσθετου πρωτοκόλλου της συμφωνίας σύνδεσης προς όλα τα κράτη μέλη. Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η αναγνώριση όλων των κρατών μελών είναι απαραίτητη».
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξε έντονο παρασκήνιο, με τους Υπουργούς Εξωτερικών Ελλάδας και Κύπρου να απαιτούν αποτελεσματική αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε βάρος της Άγκυρας.
Σημειώνεται ότι το σχετικό Κείμενο Συμπερασμάτων θα απασχολήσει τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, που θα λάβει χώρα την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή.
Ποια μέτρα εξετάζονται κατά της Τουρκίας
Σύμφωνα με τον αρμόδιο για τη διεύρυνση Επίτροπο Γιοχάνες Χαν, «τoν περιορισμό της χρηματοδότησης ή των συναντήσεων υψηλού επιπέδου», μπορεί να περιλαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα που κλήθηκε να προτείνει η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης για την Τουρκία.
Συγκεκριμένα, ο Επίτροπος Αρμόδιος για τη διεύρυνση δήλωσε στο Λουξεμβούργο μετά το πέρας της συνεδρίασης ότι: «Όσον αφορά στην Τουρκία, το Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η χώρα συνεχίζει να απομακρύνεται από την ΕΕ, με δικές της αποφάσεις. […] Επομένως εξακολουθεί να ισχύει το de facto τέλμα στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης που αποφάσισε το Συμβούλιο πέρυσι».
Εξήγησε ότι «η συζήτησή μας επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από την κατάσταση της γεώτρησης υδρογονανθράκων από τουρκικά σκάφη στην Κυπριακή ΑΟΖ, πράγμα που είναι απαράδεκτο».
Επεσήμανε ότι «ως εκ τούτου, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου αναφέρονται σε αυτές τις πολύ πρόσφατες εξελίξεις και επιτρέψτε μου τώρα να αναγνώσω: Το Συμβούλιο υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές συνέπειες που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας και επιπλέον το Συμβούλιο καλεί την Κομισιόν και την ΕΥΕΔ να υποβάλλουν χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα». Όπως διευκρίνισε καταληκτικά, «αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη χρηματοδότηση ή συναντήσεις υψηλού επιπέδου».
Αλληλεγγύη της ΕΕ ζήτησε η Λευκωσία
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών, στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο, στο πλαίσιο της συζήτησης για τη Διεύρυνση, ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τους ομολόγους του για τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας, μεταφέροντας ξεκάθαρο μήνυμα ότι η κατάσταση απαιτεί όπως η ΕΕ προχωρήσει πλέον από τα λόγια στις πράξεις.
Τα αυστηρά μηνύματα της ΕΕ, υπογράμμισε ο κ. Χριστοδουλίδης, όχι μόνον δεν εισακούστηκαν, αλλά αγνοήθηκαν επιδεικτικά από την Τουρκία η οποία έχει προβεί σε περαιτέρω κλιμάκωση της κατάστασης. Η αλληλεγγύη πρέπει να αποδειχθεί έμπρακτα, υπογράμμισε ο κ. Χριστοδουλίδης, τονίζοντας ότι η ΕΕ δεν μπορεί να παραμείνει αδρανής έναντι τέτοιας κατάφωρης παραβίασης του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου αλλά και των συμφερόντων ολόκληρης της Ένωσης. Καταλήγοντας, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να αξιοποιήσει αποτελεσματικά όλα τα μέσα που διαθέτει για αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας.
Η τοποθέτηση του Υπουργού Εξωτερικών στηρίχθηκε από τους εταίρους μας, με την ομόφωνη υιοθέτηση σχετικών Συμπερασμάτων, όπου γίνεται ρητή αναφορά στις συνεχιζόμενες έκνομες ενέργειες της Τουρκίας εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.