Με κατάπληξη και ανησυχία παρακολουθεί η ΕΕ το «δράμα» που εκτυλίσσεται στη Βρετανία για τη διαδοχή της Τερέζα Μέι. Η πρώτη πράξη θα παιχτεί αυτή την Πέμπτη (13/6), όταν οι βουλευτές του κόμματος θα αποκλείσουν τους πρώτους υποψηφίους, και οι ψηφοφορίες θα συνεχιστούν την ερχόμενη εβδομάδα αλλά οι Βρυξέλλες ήδη ανησυχούν επειδή τα φαβορί για τη διαδοχή αποτελούν εφιάλτη για την ΕΕ.
Ενώ το ημερολόγιο τρέχει προς τις 31 Οκτωβρίου, την τρίτη κατά σειρά καταληκτική ημερομηνία που έχει λάβει η Βρετανία για το Brexit, τίποτε δεν λειτουργεί στη χώρα και τίποτε δεν κινείται όσον αφορά την έξοδό της από την ΕΕ. Οι βρετανοί πολιτικοί μοιάζουν «σαν να έχουν πάει διακοπές» αφότου πήραν την τελευταία παράταση, είπε στον «Guardian» ο Ζαν-Κλοντ Πιρίς, πρώην επικεφαλής της νομικής υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Για την ΕΕ, ο επικρατέστερος διάδοχος της Μέι, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και πρώην δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον, αποτελεί το πιο εφιαλτικό σενάριο. Αλλωστε στις Βρυξέλλες ακόμη θυμούνται τον Τζόνσον ως ανταποκριτή της εφημερίδας «Daily Telegraph» στη δεκαετία του ’90, όταν χλεύαζε τους κανονισμούς της ΕΕ και διακινούσε «ευρωμύθους» σύμφωνα με έκφραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Την ίδια τακτική ψεμάτων για την ΕΕ ακολούθησε πριν από το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit, όταν υποστήριζε ότι η Βρετανία πληρώνει στην ΕΕ 350 εκατ. λίρες (395 εκατ. ευρώ) την εβδομάδα.
«Η ιδέα του Μπόρις Τζόνσον στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προκαλεί αποτροπιασμό σε ορισμένους ηγέτες της ΕΕ» είπε πηγή από τις Βρυξέλλες στον «Guardian». «Ο Μπόρις είναι γνωστός στους κύκλους της εξωτερικής πολιτικής αλλά αναμφίβολα μη σεβαστός. Θεωρείται επίσης μέρος ενός ευρύτερου «τραμπικού» σύμπαντος και κανείς δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο».
Στις Βρυξέλλες, ο Τζόνσον τοποθετείται στην ίδια κατηγορία με τον Ντόναλντ Τραμπ και τη Μαρίν Λεπέν. Πολλοί θεωρούν ότι οι πιθανότητες για ένα Brexit χωρίς συμφωνία έχουν αυξηθεί και θα συνεχίσουν να αυξάνονται αφού οι Συντηρητικοί αναμένεται να εκλέξουν έναν οπαδό του σκληρού Brexit ως πρωθυπουργό.
Και άλλοι συντάσσονται με τη σκληρή στάση Μακρόν
Ακόμη και υποψήφιοι για τη διαδοχή της Μέι που θεωρούνται πιο συμβιβαστικοί στο Λονδίνο δεν εμπνέουν καμία εμπιστοσύνη στις Βρυξέλλες που αναμένουν ότι όλοι τους θα κάνουν το παν για να αποδείξουν ότι είναι υπέρ ενός σκληρού Brexit. Υστερα από την κακή επίδοσή τους στις ευρωεκλογές, στις οποίες κατατροπώθηκαν από το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ, «οι Τόρις προσπαθούν να ανακτήσουν την αξιοπιστία τους ως το κόμμα του Brexit», είπε άλλη πηγή από τις Βρυξέλλες.
Εν τω μεταξύ, όλο και περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ συντάσσονται με τη σκληρή στάση του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος τον Απρίλιο τάχθηκε κατά μιας μεγάλης παράτασης του Brexit επειδή πλήττει και αποπροσανατολίζει την ΕΕ. Τότε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ κατάφερε να πείσει κράτη-μέλη να δεχθούν εξάμηνη παράταση, προτρέποντας τη Βρετανία να μην τη σπαταλήσει.
«Τότε είχαμε αντίθετη άποψη με τον Μακρόν, αλλά σήμερα πιστεύω ότι ο Μακρόν είχε δίκιο. Εμείς είχαμε άδικο. Ο Τουσκ είχε άδικο» συνέχισε η ίδια διπλωματική πηγή από τις Βρυξέλλες. «Ο Μακρόν έκλεισε την πόρτα σε μια ακόμη παράταση. Δεν έχει κλείσει τελείως, αλλά ο άνεμος τη σπρώχνει δυνατά. Οσο σκληρότερη είναι η ρητορική του Τζόνσον και των άλλων υποψηφίων τόσο δυσκολότερο είναι να ανοίξει η πόρτα».
Αλλά και ο ίδιος ο Τουρκ δήλωσε ότι «δεν υπάρχει τίποτε το υποσχόμενο όπως έχουν τα πράγματα στο Λονδίνο».
Πολλοί στην ΕΕ θα υποστήριζαν μια νέα παράταση για ένα «δημοκρατικό γεγονός», σύμφωνα με την έκφραση που χρησιμοποιούν στις Βρυξέλλες εννοώντας τη διοργάνωση γενικών εκλογών ή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος. Χωρίς κάτι τέτοιο, το πιθανότερο είναι ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν θα δεχθούν νέα παράταση. «Αλλά ακόμη και αν πουν ναι, τι θα γίνει; Η Βουλή των Κοινοτήτων αδυνατεί να λύσει το ζήτημα» πρόσθεσε ο Πιρίς.
Αλλοι προειδοποιούν ότι τίποτε δεν θα αλλάξει για τον διάδοχο της Μέι διότι η ΕΕ αρνείται να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ.