Η νέα αριστερή κυβέρνηση συνασπισμού της Φινλανδίας υποσχέθηκε να καταστήσει τη χώρα κλιματικά ουδέτερη έως το 2035 ως μέρος ενός προγράμματος πολιτικής που περιλαμβάνει σημαντική αύξηση των δημόσιων δαπανών για την κοινωνική πρόνοια και τις υποδομές.
Ο ηγέτης του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, Αντι Ρίνε, ο οποίος σχημάτισε συμμαχία με το Κέντρο, την Αριστερά και τους Πράσινους (το κόμμα του εθνικιστικού Κόμματος των Φινλανδών κατέλαβε τη δεύτερη θέση στις πρόσφατες εκλογές του Απριλίου), δήλωσε πως έφθασε η ώρα «να επενδύσει στο μέλλον» έπειτα από τόσα χρόνια λιτότητας. Τις ανακοινώσεις έκανε ο πρόεδρος των Πρασίνων Πέκα Χααβίστο, που ανέφερε ότι το πρόγραμμα – το οποίο θα αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες κατά 1,23 δισ. ευρώ ετησίως και κατά 3 δισ. ευρώ επιπλέον για εφάπαξ επενδύσεις, είναι ίσως «το πιο φιλόδοξο στον κόσμο» στο ζήτημα του κλίματος.
Οι υπέρμαχοι του κλίματος χαιρέτισαν με ενθουσιασμό την ανακοίνωση. «Οι άνθρωποι απαιτούν γρηγορότερες ενέργειες για το κλίμα, και αυτό είναι που θα κάνουμε» δήλωσε μιλώντας στον «Guardian» ο Σίνι Χαρκί, υπεύθυνος του φινλανδικού προγράμματος της Greenpeace Nordic: «Η οικοδόμηση της πρώτης παγκόσμιας μόνιμης κοινωνίας χωρίς ορυκτά θα απαιτήσει πολύ περισσότερα από ωραία λόγια, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να το πράξουμε. Είναι ένα συναρπαστικό ταξίδι που θέλουμε να ξεκινήσουμε».
Ο Χαρκί ανέφερε ότι το πρόγραμμα της κυβέρνησης, το οποίο θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στη βασική δασική βιομηχανία της χώρας και στη χρήση της τύρφης για ενέργεια, σε καμία περίπτωση δεν είναι τέλειο. Αλλά πρόσθεσε ότι «με την ευρεία δημόσια υποστήριξη που έχουμε τώρα για πραγματική αλλαγή οι αγώνες μπορούν να κερδηθούν».
Πού θα βρεθούν τα χρήματα
Το κυβερνητικό πρόγραμμα έρχεται έπειτα από μια εκλογική αναμέτρηση όπου η κλιματική αλλαγή ήταν η νούμερο 1 ανησυχία των φινλανδών ψηφοφόρων. Ερευνα της προηγούμενης κεντροδεξιάς κυβέρνησης διαπίστωσε ότι το 80% των Φινλανδών θεωρεί πως η δράση για την κλιματική αλλαγή είναι απαραίτητη, με το 70% από αυτούς να τονίζει ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει να κάνει περισσότερα επάνω στο ζήτημα.
Πέρα από την περικοπή των προβλεπόμενων επενδύσεων για την υλοτομία, ο στόχος τoυ προγράμματος για καθαρή ενέργεια με ορίζοντα το 2035 – ο οποίος αναμένεται να γίνει νόμος – θα απαιτήσει από τη Φινλανδία να μειώσει ριζικά την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων και τύρφης που συνδυαστικά καλύπτουν περίπου το 40% των ενεργειακών αναγκών της χώρας.
Το πρόγραμμα απαιτεί ταχεία αύξηση της παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας, εξηλεκτρισμό της θέρμανσης και των μέσων μεταφοράς και αύξηση της βιοενέργειας κατά 10%, κυρίως από γεωργικά απόβλητα και κατάλοιπα δασών.
Για να χρηματοδοτήσει τις αυξημένες δαπάνες, η κυβέρνηση σχεδιάζει να αυξήσει τους φόρους κατά 730 εκατ. ευρώ, σε μεγάλο βαθμό μέσω εισφορών από ορυκτά καύσιμα, και να πουλήσει μέχρι 2,5 δισ. ευρώ κρατικών περιουσιακών στοιχείων, όπως αναφέρει το έγγραφο πολιτικής 190 σελίδων. Στοχεύει επίσης να αυξήσει το ποσοστό απασχόλησης σε 75% από 72,4% μέχρι τον Απρίλιο.
Ο Ρίνε, ο πρώτος αριστερός πρωθυπουργός της χώρας εδώ και 20 χρόνια, δήλωσε ότι τα σχέδια της κυβέρνησής του αποσκοπούν στη μείωση της εισοδηματικής ανισότητας στη Φινλανδία μέσω αυξημένων δαπανών για την εκπαίδευση, τις συντάξεις και τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Τα μέτρα λιτότητας που επέβαλε η εξερχόμενη κεντροδεξιά κυβέρνηση κατάφεραν να μειώσουν τις δημόσιες δαπάνες κατά 4 δισ. ευρώ και να μειώσουν το χρέος της Φινλανδίας για πρώτη φορά σε μία δεκαετία, αλλά την κατέστησαν βαθιά αντιδημοφιλή.
Στις εκλογές της 14ης Απριλίου 10 κόμματα κέρδισαν έδρες στη Βουλή, ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες του Ρίνε πήραν το 17,7% των ψήφων, κερδίζοντας το Κόμμα των Φινλανδών με μόλις 7.666 ψήφους.
Οι τελευταίοι αποκλείστηκαν από τις συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, ενώ ο Ρίνε επέλεξε να συνεργαστεί με το κεντρώο κόμμα του εξερχόμενου πρωθυπουργού, Γιούχα Σιπίλα, εκτός από τους Πράσινους, την Αριστερή Συμμαχία και το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα της Φινλανδίας.
