Ο άνθρωπος προέρχεται από το ζωικό βασίλειο και ως τέτοιος ομοιάζει σε αρκετά σημεία με τα ζώα. Οι αγέλες όλων των ζώων έχουν πάντα ένα επικεφαλής, που είναι το ικανότερο. Κι αν κάτι τέτοιο δεν προκύπτει εξ ιδίων, τότε εκείνα τα ζώα που διεκδικούν την αρχηγία, παλεύουν μεταξύ τους και ο νικητής γίνεται ο αρχηγός της αγέλης.
Το θέμα του αρχηγού στους ανθρώπους, όπως ξέρουμε ιστορικά, είναι πανάρχαιο. Όμως στην πάροδο του χρόνου προέκυψαν διάφορα στυλ αρχηγίας. Αρχικά έχουμε τον στρατιωτικό αρχηγό, όπου αυτός στις πολεμικές διενέξεις καλείται να πάρει γρήγορα αποφάσεις, οι οποίες δεν επιτρέπεται να αμφισβητούνται.
Μετά έχουμε τον αρχηγό – δικτάτορα, που όχι μόνο αποφασίζει μόνος τους για το «τι μέλλει γενέσθαι», αλλά κόβει και κεφάλια για την κάθε ανυπακοή.
Ως τρίτη μορφή προέκυψε ο εκλεγμένος προκαθήμενος μιας ομάδας ανθρώπων, που είναι θα λέγαμε ο δημοκρατικός αρχηγός. Αλλά και σ’ αυτή τη μορφή έχουμε αρκετές διαφοροποιήσεις, (π.χ. συλλογική αρχηγία), που πηγάζουν από το καταστατικό του οργάνου, στο οποίο ο αρχηγός προΐσταται. Εντούτοις άσχετα με τον τρόπο εκλογής των αρχηγών επέρχεται σ’ αυτούς και μια άλλη διαφοροποίηση, που εκπορεύεται από το χαρακτήρα και το ήθος του συγκεκριμένου ανθρώπου. Πολλοί, όταν γίνουν αρχηγοί με οποιονδήποτε τρόπο καβαλούν το καλάμι και δεν ακούν κανέναν από τον περίγυρό τους. Λαμβάνουν μόνοι τους τις οποιεσδήποτε αποφάσεις. Και ενώ αποτελούν εκλεγμένο όργανο ενός δημοκρατικού κόμματος, όπου πίσω απ’ αυτούς υπάρχει πολιτικό συμβούλιο και ειδικοί συνεργάτες, αυτοί τους γράφουν όλους στα παλιά τους υποδήματα και αντιδρούν – λύνουν τα προβλήματα του φορέα, που προΐστανται, σύμφωνα με τα κυρίαρχα συναισθήματά τους.. Λέγε, όπως τους αρέσει.
Αυτό συνέβη πρόσφατα στο κόμμα του ΠΑΣΟΚ, όπου αποπέμφθει ένα ιστορικό και λίαν ικανό στέλεχος, επειδή δεν άρεσε στην προκαθήμενη του φορέα. Ας ελπίσουμε όμως ότι η εν λόγω ενέργεια δεν θα βλάψει το κόμμα, που διαμόρφωσε τη νεώτερη Ελλάδα.
Ο κ. Θεόδωρος Αυγερινός είναι συνταξιούχος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
