Αναμφισβήτητο το χάος στο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (SPD) μετά την εκλογική καθίζηση των ευρωεκλογών και την παραίτηση της προέδρου Αντρέα Νάλες. Αλλά τί γίνεται με το συγκυβερνών χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (CDU);
Από τότε που η Άνγκελα Μέρκελ παραιτήθηκε από την ηγεσία του κόμματος- όχι όμως και από την καγκελαρία- η διάδοχός της Ανεγκρέτ Κραμπ-Κάρενμπαουερ ακόμη αναζητεί βηματισμό. Από κοινού με τη Μέρκελ προσπαθεί να εμφανίσει τους χριστιανοδημοκράτες ως παράγοντα σταθερότητας σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό που κλυδωνίζεται λόγω εσωκομματικής κρίσης στο SPD. Άλλωστε η γερμανική Κεντροδεξιά παρέμεινε πρώτη πολιτική δύναμη και στις ευρωεκλογές, καταγράφοντας ωστόσο σημαντικές απώλειες.
Οι κίνδυνοι παραμονεύουν και για τους χριστιανοδημοκράτες. Η μετεκλογική ηρεμία δεν αναιρεί τις φιλοδοξίες επίδοξων «μνηστήρων». Η νέα ισορροπία δυνάμεων ανάμεσα στην Άνγκελα Μέρκελ και την ανερχόμενη Κραμπ-Κάρενμπαουερ δεν έχει ακόμη βρεθεί. Η Μέρκελ παρουσιάζει έναν επιτυχημένο απολογισμό εξωτερικής πολιτικής, προβάλλεται ως αντίπαλον δέος στο φάντασμα του εθνικισμού και του απομονωτισμού και απολαμβάνει μεγάλη δημοφιλία. Από την πλευρά της η Κραμπ-Κάρενμπαουερ καταγίνεται με τον κομματικό μηχανισμό, δεν αποφεύγει τα στραβοπατήματα και παραμένει χαμηλά στις δημοσκοπήσεις.
Καθησυχαστική η νέα ηγεσία της CDU
Τώρα η νέα πρόεδρος των χριστιανοδημοκρατών παρουσιάζει ένα «σχέδιο επτά σημείων», ελπίζοντας να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Προστασία του κλίματος, ψηφιακή οικονομία, τεχνολογία, καινοτομία, κινητικότητα, ευημερία και σύγκλιση στην ποιότητα ζωής ανάμεσα στις πόλεις και στην ύπαιθρο είναι οι βασικοί άξονες της νέας πρωτοβουλίας της, παράλληλα με τη διαβεβαίωση ότι «ελήφθη το μήνυμα των ευρωεκλογών». Τα περισσότερα μέτρα που προτείνει η νέα CDU είναι μακροπρόθεσμα, άλλωστε ζητήματα όπως η προστασία του κλίματος δεν προσφέρονται για άμεσες απαντήσεις.
Αλλά το βασικό ερώτημα είναι άλλο; Τί από όλα αυτά θα καταφέρει να υλοποιήσει η CDU, αν χάσει τον κυβερνητικό της εταίρο και συρθεί σε πρόωρες εκλογές, ενδεχομένως μέχρι τα τέλη του 2019; Οι χριστιανοδημοκράτες θέλουν να αποφύγουν την πρόκληση για δύο λόγους: πρώτον, γιατί δεν αισθάνονται έτοιμοι για νέα εκλογική αναμέτρηση στα μέσα της κοινοβουλευτικής περιόδου, δεν έχουν ούτε επεξεργασμένες προγραμματικές θέσεις, αλλά ούτε και αρκετά πρόσωπα με ευρεία απήχηση για να τις στηρίξουν. Δεύτερον, γιατί φοβούνται ότι οι Πράσινοι θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τη συγκυρία για να αναδειχθούν πρώτο κόμμα και στην κάλπη, όχι μόνο στις δημοσκοπήσεις. Όσο για τους συντηρητικούς Βαυαρούς Χριστιανοκοινωνιστές (CSU), που επίσης συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό υπό την Άνγκελα Μέρκελ, πολλοί από αυτούς φαίνονται όχι μόνο ανήσυχοι αλλά και σχεδόν σίγουροι ότι είναι μετρημένες οι μέρες της σημερινής κυβέρνησης. Το διατυπώνει με τον δικό του τρόπο ο επικεφαλής του κόμματος Μάρκους Ζέντερ: Η CSU θέλει μία «ισχυρή κυβέρνηση, η οποία όμως δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός, αλλά πρέπει να στηρίζεται σε συγκεκριμένο περιεχόμενο». Την Κυριακή, απαντώντας στην ερώτηση του τηλεοπτικού δικτύου ZDF, αν η σημερινή κυβέρνηση θα αντέξει μέχρι τα τέλη του χρόνου, ο Ζέντερ λέει απλώς: «Το ελπίζω, για να δούμε…»
Κραμπ-Καρενμπάουερ, η επόμενη καγκελάριος;
Μπορεί η Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ να αναλάβει τη μεγάλη ευθύνη της καγκελαρίας; Οι Βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές ασφαλώς τη στηρίζουν. Αλλά οι επόμενοι μήνες θα είναι ιδιαίτερα δύσκολοι: Το φθινόπωρο γίνονται τοπικές εκλογές σε τρία κρατίδια της ανατολικής Γερμανίας, δηλαδή τη Σαξονία, το Βραδεμβούργο και τη Θουριγγία. Ιδιαίτερα στη Σαξονία η ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) φαντάζει παντοδύναμη και φλερτάρει με την πρωθυπουργία. Οι αναμενόμενες απώλειες της CDU προφανώς θα χρεωθούν, εν μέρει τουλάχιστον, στη νέα πρόεδρο του κόμματος.
Ήδη η υπερσυντηρητική «Ένωση Αξιών», που έχει αξιόλογη αλλά όχι καθοριστική απήχηση στο εσωτερικό της CDU, ζητεί άμεση αλλαγή ηγεσίας. Σε συνέντευξή του, προ ημερών, ο επικεφαλής της «Ένωσης Αξιών» Αλεξάντερ Μιτς δήλωσε ότι οι χριστιανοδημοκράτες πρέπει να εμπιστευθούν τον άλλοτε επικεφαλής της Κ.Ο. Φρίντριχ Μέρτς, που μπορεί «να βγάλει το κόμμα από τη μιζέρια του μεγάλου συνασπισμού». Όσο για την ίδια την Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, σε ερώτηση για ενδεχόμενο τέλος του κυβερνητικού συνασπισμού, απαντά ότι «υπάρχουν πολλοί λόγοι για να μην τερματίσεις με επιπολαιότητα τη συμμετοχή σου στην κυβέρνηση». Για να προσθέσει ωστόσο: «Για όλα όσα μπορούν να γίνουν ή και να μη γίνουν, να γνωρίζετε ότι η CDU είναι προετοιμασμένη…»
Γιεργκ Μπλανκ, Ρούπερτ Μάιρ, Στέφαν Χάντσμαν, Κρίστοφ Τροστ
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου