Ευχή ή κατάρα, λεβεντιά ή κατάντια, ψυχολογική ανάγκη ή ψυχαναγκασμός, ενδιαφέρον για ζωή ή έλλειψη ενδιαφερόντων, δικαίωμα στην εργασία ή συνέπεια της αποδόμησης του κοινωνικού κράτους, το γεγονός είναι ότι τις τελευταίες δεκαετίες όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι στις χώρες της μετα-βιομηχανικής Δύσης παρατείνουν τη διάρκεια του εργασιακού βίου τους όσο περισσότερο μπορούν. Επίσημα στοιχεία στη Βρετανία δείχνουν ότι ο αριθμός των εργαζομένων που έχουν ξεπεράσει το 70ό έτος της ζωής τους έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία.
«Δεν υπάρχει τίποτε που μπορεί να με σταματήσει να εργάζομαι» δήλωσε στο BBC ο Ρέιμοντ Ιρβινγκ, οδηγός περονοφόρου ανυψωτικού οχήματος σε εργοστασιακή μονάδα ανακύκλωσης. Στα 69 του ο Ιρβινγκ είναι ο πλέον ηλικιωμένος εργαζόμενος της εταιρείας του, αλλά δεν σκοπεύει να συνταξιοδοτηθεί, παρά το ότι θα μπορούσε εδώ και αρκετά χρόνια. Αν και χειρώναξ, ο βρετανός αυτός εργαζόμενος συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων (κατά συντριπτική πλειονότητα πνευματικώς εργαζομένων) που αρνούνται να τερματίσουν τον εργασιακό τους βίο.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα αναζήτησης εργασίας Rest Less, στη Βρετανία, όπου παρεμπιπτόντως τα ποσοστά ανεργίας έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και στη χώρα επικρατούν συνθήκες πλήρους απασχόλησης, σχεδόν ένας στους 12 πολίτες άνω των 70 ετών εξακολουθεί να εργάζεται. Πριν από δεκαετίες μόνο ένας στους 22 Βρετανούς συνέχιζε να εργάζεται, όπως σημειώνει η έρευνα της βρετανικής ιστοσελίδας για το εργατικό δυναμικό της χώρας που έχει ξεπεράσει τα 50 έτη.
Σημειωτέον ότι στη Βρετανία άνδρες και γυναίκες μπορούν να συνταξιοδοτηθούν αφού κλείσουν το 65ο έτος της ηλικίας τους. Υπάρχουν, όμως, κυβερνητικά σχέδια για αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 66 χρόνια έως τον Οκτώβριο του 2020 και στα 67 χρόνια έως το 2028.
Εργασιομανείς
Ο ιδρυτής της Rest Less Στιούαρτ Λιούις διευκρίνισε στο BBC ότι η εργασία μετά την ηλικία συνταξιοδοτήσεως γίνεται όλο και πιο δημοφιλής τόσο μεταξύ των ανδρών όσο και μεταξύ των γυναικών εργαζομένων. «Οι εργασιακές συνήθειες αλλάζουν. Πέρασαν οι μέρες που οι άνθρωποι δούλευαν πέντε ημέρες την εβδομάδα για τεσσερισήμισι δεκαετίες προτού ξαφνικά σταματήσουν. Η συνταξιοδότηση αντιμετωπίζεται πλέον από πολλούς ως υποχρέωση να κόψουν μια χρόνια εξάρτησή τους από ένα φάρμακο ή από το αλκοόλ» σημείωσε ο Λιούις.
Στην έξαρση της εργασιομανίας στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες αποδίδει λοιπόν ο βρετανός μάνατζερ την τάση για παράταση του εργασιακού βίου. Και εφόσον η απότομη διακοπή της εργασίας για τη συνταξιοδότηση δημιουργεί σύνδρομα στέρησης και φέρνει σε κατάσταση πανικού τους εξαρτημένους από την εργασία τους, προτείνει τη σταδιακή απεξάρτηση από τη δουλειά. Ο χειριστής του περονοφόρου γερανού Ρέιμοντ Ιρβινγκ, για παράδειγμα, θα είναι εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης έως τα τέλη του 2019. Αλλά εκείνο που επιθυμεί είναι να συνεχίσει να εργάζεται ως μερικώς απασχολούμενος στην εταιρεία του.
Αυτό όμως είναι αδύνατον στη συγκεκριμένη επιχείρηση. Αλλά ο ίδιος δεν αντέχει να σταματήσει «μαχαίρι» τη δουλειά. «Δεν μπορώ να αρχίσω τις διακοπές ή τις δουλειές του σπιτιού και του κήπου. Δεν μπορώ να με φανταστώ να κάθομαι με τις ώρες μπροστά στην τηλεόραση. Θέλω να συνεχίσω να εργάζομαι. Να συνεχίσω να βλέπω ανθρώπους και να συνεργάζομαι μαζί τους» τονίζει και προσθέτει ότι η δουλειά του είναι εκείνη που τον κρατά και σε καλή φυσική κατάσταση.
Λύση για τις επιχειρήσεις
«Οι μεσήλικοι εργαζόμενοι αντιμετώπιζαν παραδοσιακά διακρίσεις ηλικιακές ή έλλειψη ευκαιριών όπως η ευέλικτη απασχόληση και οι δυνατότητες κατάρτισης. Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Ο βρετανικός επιχειρηματικός κόσμος δεν έχει την πολυτέλεια να αδιαφορεί για τις δεξιότητες και την εμπειρία των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων» δήλωσε στο BBC η Κάθριν Φουτ, διευθύντρια στο Κέντρο για Καλύτερα Γηρατειά.
Πολλοί ειδικοί εκτιμούν ότι λόγω αύξησης του προσδόκιμου ζωής η πολιτεία πρέπει να ενθαρρύνει τους μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζομένους να συνεχίζουν να εργάζονται. «Στη Βρετανία ένα κορίτσι που γεννιόταν το 1951 είχε προσδόκιμο ζωής τα 82 έτη. Ενα κορίτσι που γεννιέται σήμερα περιμένει να ζήσει μέχρι τα 93. Την ίδια περίοδο το προσδόκιμο των αγοριών αυξήθηκε από τα 77 στα 90 χρόνια» σημειώνει το BBC. Ο επικεφαλής προγραμματισμού του Κέντρου για Καλύτερα Γηρατειά Πάτρικ Τόμσον σημειώνει ότι, πέραν όλων των άλλων, η απασχόληση μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις να ξεπεράσουν το πρόβλημα εξεύρεσης εργαζομένων με τις απαιτούμενες δεξιότητες, που αντιμετωπίζουν σήμερα.
«Με όλο και λιγότερους νέους να μπαίνουν στην αγορά εργασίας για να αντικαταστήσουν εκείνους που θα αποσυρθούν τα επόμενα χρόνια, με την αβεβαιότητα του Brexit και με την όλο και μεγαλύτερη έλλειψη καταρτισμένου και έμπειρου εργατικού δυναμικού, έχει ζωτική σημασία οι εργοδότες να υιοθετήσουν πιο φιλικές πρακτικές έναντι των μεγάλων σε ηλικία εργαζομένων. Και η σημαντικότερη καινοτομία εν προκειμένω είναι η υιοθέτηση ευέλικτων μορφών εργασίας για όσους το επιθυμούν» εξήγησε ο Πάτρικ Τόμσον. Εχοντας στο μυαλό του την προβληματική που γλαφυρά εξέφρασε ο χειριστής του περονοφόρου.
