29 Μαΐου του 1453. Υστερα από μια πολιορκία που είχε ξεκινήσει στις αρχές του Απριλίου του ιδίου έτους, η Κωνσταντινούπολη γονατίζει και πέφτει τελικά στα χέρια των Τούρκων και του Σουλτάνου Μωάμεθ του Πορθητή. Σύμφωνα με τον ιστορικό Γεώργιο Φραντζή οι υπερασπιστές της Κωνσταντινούπολης αποτελούνταν από μόλις 4.937 Βυζαντινούς και 2.000 ξένους. Παρά τις προσπάθειες του Κωνσταντίνου Δραγάση Παλαιολόγου, του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου, να σώσει την κατάσταση κάνοντας ό,τι περνούσε από το χέρι του για να κρατήσει απόρθητα τα οχυρά, η Κωνσταντινούπολη είχε την άδοξη κατάληξη που όλοι γνωρίζουμε. Σε αυτό συνέβαλε η θρησκευτική έριδα που ακύρωσε κάθε πιθανότητα των Βυζαντινών για αποτελεσματική άμυνα. Ο ίδιος ο Παλαιολόγος σκοτώθηκε στη μάχη σαν απλός στρατιώτης και μαζί του η Βυζαντινή Αυτοκρατορία διαλύθηκε από τους Οθωμανούς. Ο τουρκικός ζυγός ήταν πλέον η ελληνική πραγματικότητα και κάτω από τη σκιά του οι Ελληνες θα ζούσαν για εκατοντάδες χρόνια ως τη στιγμή της απελευθέρωσης.
Σήμερα, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 566 χρόνων από την Αλωση της Πόλης, τo Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, με τη συνεργασία της «Ενωσης Ομογενών εκ Κωνσταντινουπόλεως Βορείου Ελλάδος», διοργανώνουν εκδήλωση μνήμης. Ομιλήτρια της εκδήλωσης θα είναι η επίκουρη καθηγήτρια Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μαριάννα Αυγερινού-Τζιώγα, ενώ το θέμα της ομιλίας τιτλοφορείται ως «Η Αλωση της Κωνσταντινούπολης και η ιστοριογραφία της».
Λόγοι και ερμηνείες
Το θέμα κινεί το ενδιαφέρον διότι στην πάροδο των χρόνων, η λαϊκή παράδοση αποφάνθηκε πολλούς λόγους για να ερμηνεύσει την πτώση της Κωνσταντινούπολης. Οι θρησκόληπτοι απέδωσαν την πτώση στη μοίρα και στο «θέλημα Θεού». Για τους ιστορικούς όμως η πτώση της Πόλης και μαζί της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήταν ήδη ζήτημα χρόνου γιατί το Βυζάντιο βρισκόταν εδώ και καιρό σε πλήρη παρακμή· οικονομική, πολιτική και πολιτισμική.
Δεν ήταν πια η πάλαι ποτέ πανίσχυρη Αυτοκρατορία που είχε υπάρξει και δεν θα ήταν καθόλου υπερβολή αν λέγαμε ότι η Βυζαντινή Αυτοκρατορία στο τελευταίο διάστημα της ζωής της είχε επί της ουσίας συρρικνωθεί στην ίδια την Κωνσταντινούπολη. Και αυτό έμελλε να το πληρώσει με το χειρότερο νόμισμα: η Αλωση ήταν σαν φυσική εξέλιξη της Ιστορίας. Η εκδήλωση για την Αλωση της Κωνσταντινούπολης θα γίνει την Τετάρτη 29 Μαΐου στις 19.00 στο εντευκτήριο της Ενωσης (Πουλαντζάκη 19, Καλαμαριά). Η είσοδος θα είναι ελεύθερη για το κοινό.
