Σε ξεκάθαρη επισήμανση ότι η εθνικότητα των πολιτών της γειτονικής χώρας -όπως ορίζεται από την Συμφωνία των Πρεσπών- είναι η «Μακεδονική» προχώρησε για άλλη μια φορά ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, σε μια μακρά συνέντευξη-απολογισμό της εξέλιξης ενός ζητήματος που ταλανίζει τις δύο χώρες επί ένα τέταρτο του αιώνα.

Μιλώντας στην «μακεδονική» ιστοσελίδα της Deutsche Welle, ο κ. Νίμιτς επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά ότι χάρη στην Συμφωνία δεν απειλείται η  «Μακεδονική Ταυτότητα» και το δικαίωμα των πολιτών της χώρας να δηλώνουν «Μακεδόνες».

Ο δημοσιογράφος Μπόρις Γκεοργκιέφσκι αναφέρει στον ειδικό μεσολαβητή το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συμπατριώτες του χρησιμοποιώντας συχνά τους προσδιορισμούς «Βορειομακεδόνας» για τους ίδιους και «Βορειομακεδονική» για την γλώσσα τους, για να εισπράξει την καθησυχαστική διαβεβαίωση του κ. Νίμιτς:

«Με την Συμφωνία συμφωνήσαμε οι άνθρωποι να προσδιορίζουν τους εαυτούς τους ως Μακεδόνες, αλλά το όνομα του κράτους θα είναι «Βόρεια Μακεδονία», οπότε κάποιες φορές θα χρησιμοποιείται ο όρος «Βορειομακεδόνας». Όμως η εθνική ταυτότητα είναι η Μακεδονική»…

Ο δημοσιογράφος της DW υπενθυμίζει στον Νίμιτς ότι και για την αντιπολίτευση στην Ελλάδα αποτελεί μεγάλο πρόβλημα η αναγνώριση του «μακεδονικού έθνους και της μακεδονικής γλώσσας».

«Προσπαθώ να εξηγήσω στους Έλληνες ότι δεν έκαναν καμία παραχώρηση», τονίζει ο κ. Νίμιτς σπεύδοντας να… ξεκαθαρίσει την κατάσταση εκατέρωθεν των συνόρων: «Είναι αδικαιολόγητο το αίσθημα της παραχώρησης, καθώς η γλώσσα (σ.σ. των Σκοπιανών) προυπήρχε της Συμφωνίας. Αυτά τα ζητήματα δεν είναι κάτι που αναγνωρίζει κάποιος, και κάποιος άλλος όχι. Πώς θα μπορούσαν να χάσουν τη γλώσσα τους οι άνθρωποι αυτοί;»

«Κοιτάξτε ένα βρετανικό ή ένα αμερικανικό λεξικό και θα διαπιστώσετε ότι αποκαλούν τη γλώσσα που ομιλεί ο σλαβικός πληθυσμός αυτής της χώρας ως «Μακεδονική», προσθέτει ο Μάθιου Νίμιτς και προχωρά σε έναν αστεϊσμό για το ζήτημα: «Σκέφτομαι ότι εάν η Συμφωνία των Πρεσπών είχε συνταχθεί στην… κινεζική γλώσσα, που είναι άλλωστε επίσημη γλώσσα του ΟΗΕ, κανείς δεν θα αντιδρούσε καθώς δεν θα καταλάβαινε ότι η γλώσσα έχει καταγραφεί (σ.σ. στα κινεζικά) ως Μακεδονική».

Προς επίρρωσιν των λεγομένων του ο Αμερικανός διπλωμάτης χρησιμοποιεί άλλο ένα ατυχές παράδειγμα, λέγοντας ότι στην Βόρεια και στην Νότια Κορέα οι κάτοικοι αυτοαποκαλούνται Κορεάτες καθώς «τα ονόματα των χωρών αλλάζουν, αλλά οι άνθρωποι διατηρούν την ταυτότητα τους» (σ.σ. ξεχνώντας ωστόσο ότι στην περίπτωση αυτή πρόκειται για μια διαμελισμένη χώρα…). Έτσι μπορείτε να αυτοαποκαλείστε Μακεδόνες. Κι αν κάπου χρησιμοποιείται ο όρος Βορειομακεδόνας, δεν είναι και το τέλος του κόσμου», λέει σε καθησυχαστικό τόνο.

Σε σχέση με τις αντιδράσεις που υπάρχουν και στις δυο χώρες ο κ. Νίμιτς είναι αρκετά επιφυλακτικός  λέγοντας ότι κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το μέλλον καθώς «η ιστορία δεν σταματά ποτέ  και οι διαφορές με βαθιές ρίζες  αλλάζουν μεν αλλά ποτέ δεν εξαφανίζονται εντελώς…»

Συχνά σκέφτομαι ότι αν ήμουν έξυπνος για να γράψει ένα συμβόλαιο (Πρέσπα, ΝΒ) στα κινέζικα, γιατί κινέζικα είναι η επίσημη γλώσσα του ΟΗΕ. Εάν γράψαμε την κινεζική συμφωνία, δεν θα είχαμε όλα αυτά τα προβλήματα. Κανείς στην Ελλάδα ή τη Βόρεια Μακεδονία δεν θα είχε καταλάβει τι περιέλαβε.

Εξηγούμαι στους Έλληνες φίλους μου: Δεν τους δώσατε αυτό, ακριβώς έτσι η γλώσσα χρησιμοποιείται στον κόσμο. Η γλώσσα τους είναι μακεδονική και στα αγγλικά μεταφράζεται ως μακεδονική. Δεν τους έδωσα ούτε τους έδωσα, αλλά απλώς υπάρχει αυτή η γλώσσα. Καταλαβαίνω ότι οι Έλληνες πιστεύουν ότι αναγνωρίζοντας αυτό το γεγονός, θεωρούν ότι κάτι έχει αφαιρεθεί από αυτά. Αλλά πραγματικά δεν νομίζω ότι έδωσαν τίποτα ».

Ο κ. Νίμιτς αναφέρει ακόμη ότι είπε  σε όλες τις πλευρές στα Σκόπια ότι έχουν μπροστά τους τον «δρόμο για το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε., την οικονομική ανάπτυξη την βελτίωση των σχέσεων των “εθνοτικά Μακεδόνων”  με τους Αλβανούς… Με όλα αυτά τα προβλήματα μπροστά σας  θα γυρίσετε πίσω και θα συζητήσετε ξανά με τους Έλληνες για το όνομα;»

Ενώ απαντώντας σε όσους διαφωνούν με την  Συμφωνία ,στην Ελλάδα ο κ. Νίμιτς δηλώνει ότι  οι Έλληνες έχουν μια καλή λύση και η Συμφωνία αποτελεί πραγματική επιτυχία για την Ελλάδα. Πήραν όσα ζητούσαν τα τελευταία χρόνια, Αλλαγή του ονόματος erga omnes, αναγνώριση των ιστορικών θεμάτων , σαφείς  δεσμεύσεις αντιμετώπισης του αλυτρωτισμού.

Ο κ. Νίμιτς κάνει μια σημαντική παραδοχή ότι το πρόβλημα δεν αφορούσε τόσο την αρχαία κληρονομιά αλλά τις μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους εξελίξεις στην περιοχή «με την ένταξη στην Ελλάδα, της «Βόρειας Ελλάδας» που είχε μικτό πληθυσμό και αργότερα με την ενίσχυση από τον Τίτο του κομμουνιστικού Στρατού που αποτελούνταν και από Σλάβους…» και κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην βάσιμη ανησυχία που υπήρχε στην Ελλάδα για την δημιουργία μειονοτικού ζητήματος, καθώς όπως λέει  η ύπαρξη μειονοτήτων στα Βαλκάνια συνδέονταν  με την φιλοδοξία της χώρας καταγωγής να την προστατεύσει…

Φυσικά θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Συμφωνία των Πρεσπών έλαβε ελάχιστα υπόψη της τον αλυτρωτισμό που δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και κυρίως από την κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία και περιορίσθηκε στο «εύκολο» κομμάτι  του διαχωρισμού του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού από τον… σλαβικό πολιτισμό.

Ο κ. Νίμιτς περιγράφει με γλαφυρό τρόπο την απογοήτευση που ένοιωθε τα 20 αυτά χρόνια βλέποντας τίποτε να μην κινείται.  Ήταν τυχερός λέει που δεν ήταν η μοναδική απασχόληση του γιατί θα ήταν «καταθλιπτικό» να κάθεται στο γραφείο επί μήνες χωρίς να κάνει τίποτε… Όσο για την αμοιβή του ως μεσολαβητής, είναι αποκαλυπτικός. Η αμοιβή του είχε ορισθεί στο συμβολικό ποσό του 1$ το χρόνο.

«Τα είκοσι δολάρια δεν μου τα έδωσαν ποτέ. Τουλάχιστον πλήρωναν τα έξοδα των μετακινήσεων μου…»  λέει με το γνωστό φλεγματικό χιούμορ του ο παλιός έμπειρος Αμερικανός μεσολαβητής…