Ηταν όλοι εκεί. Σε κλίμα κατάνυξης και με τις τραγικές μνήμες αιωρούνται στον αέρα, εκατοντάδες πολίτες βρέθηκαν στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ποντίων.
Στην εκδήλωση στο χώρο που αρμόζει σε τέτοιο γεγονός, στο μνημείο που έχει στηθεί στον Πειραιά το οποίο έχει δωρίσει ο ηγέτης του Ολυμπιακού και υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τον συνδυασμό «Πειραιάς Νικητής», Βαγγέλης Μαρινάκης.
Αυτή η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εκδήλωση μνήμης, ήταν ένα σημαντικό καλλιτεχνικό – ιστορικό δρώμενο με τίτλο: «100 Χρόνια Ανέσπερης Μνήμης», του Ηλία Τ. Υφαντίδη.
Το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει ένα καλλιτεχνικό-ιστορικό δρώμενο, να συγκινηθεί, να μάθει, να μην μπορέσει ποτέ να ξεχάσει, να περάσει στη μνήμη των επόμενων γενεών η δεύτερη μεγαλύτερη γενοκτονία του 20ου αιώνα. Η παράσταση που δόθηκε ήταν ένας ελάχιστος φόρος τιμής στους αδικοχαμένους Έλληνες που μαρτύρησαν στη γη του Πόντου «…γι’ αυτούς που δεν πρόλαβαν να μιλήσουν και κουβέντα να διεκδικήσουν…».
Μια σπουδαία εκδήλωση
Ο Ηλίας Υφαντίδης μαζί με διάσημους μουσικούς και καλλιτέχνες κατάφερε να μεταφέρει τους χιλιάδες θεατές σε εκείνες τις μαύρες σελίδες της ιστορίας της Γενοκτονίας των Ποντίων.
Η Ευανθία Ρεμπούτσικα παρουσίασε συνθέσεις της, κάποιες από τις οποίες είναι γραμμένες για τον Πόντο, ενώ η Σόνια Θεοδωρίδου, σοπράνο με διεθνή καριέρα, ξεσήκωσε το κοινό με την θεσπέσια φωνή της. Η Κατερίνα Παπαδοπούλου, έμπειρη καλλιτέχνιδα στις χορωδίες παραδοσιακής μουσικής, έβαλε τη δική της μουσική πινελιά, κάτι που επίσης έκαναν η Βασιλική Καρακώστα, η Μαρία Κοντογιαννοπούλου, ο Κώστας Αγέρης και ο ίδιος ο δημιουργός του δρώμενου Ηλίας Υφαντίδης. Ο Κ. Αγέρης μάλιστα παρουσίασε το νέο του τραγούδι, αφιερωμένο στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τον Πόντο.
Η Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Βυζαντινή Χριστιανική και Παραδοσιακή Χορωδία του Εθνικού Ωδείου Αθηνών (χοράρχης ο Μιχάλης Μακρής), συγκίνησαν το κοινό. Συμμετείχαν επίσης οι καλλιτέχνες: Χρήστος Τσιαμούλης (τραγούδι – ούτι), Πάνος Δημητρακόπουλος (κανονάκι), Βαγγέλης Καρίπης (κρουστά), Θοδωρής Κουέλης (κοντραμπάσο), Χάρης Λαμπράκης (πνευστά), Γιώργος Κουλαξουζίδης (ποντιακή λύρα) και Παναγιώτης Κοπαλίδης (νταούλι).
Αφηγητές της παράστασης ήταν οι Άννα Καλαϊτζόγλου, Σουλτάνα Βαρυτιμιάδη και Θοδωρής Ευστρατιάδης, ενώ στα δρώμενα και τους χορούς τον πρώτο λόγο είχαν χορευτές του ΣΠΟΣ Νοτίου Ελλάδος και Νήσων της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος.
Χαιρετισμοί
Την εκδήλωση χαιρέτησαν ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης, ο πρόεδρος του ΣΠΟΣ Ν. Ελλάδος και Νήσων Γιώργος Βαρυθυμιάδης, ο δωρητής του μνημείου Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, Βαγγέλης Μαρινάκης, καθώς και ο μητροπολίτης Πειραιώς και Φαλήρου Σεραφείμ.
Ένα ήταν το μήνυμα που εστάλη: Ο ελληνισμός δεν πρέπει να ξεχάσει, οι μνήμες από τη μαζική δολοφονία περισσότερων από 350 χιλιάδων Ποντίων, δεν θα χαθούν.
Ο δωρητής του Μνημείου κ. Ευάγγελος Μαρινάκης στην ομιλία του ανέφερε:
«Σεβασμιώτατε, αγαπητοί φίλοι, είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος σήμερα που βρισκόμαστε εδώ, σε αυτό το Μνημείο, στην πιο ωραία πλατεία του Πειραιά μας, για να τιμήσουμε την μνήμη των αδελφών Ποντίων με αφορμή την συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη Γενοκτονία.
Εγώ θέλω να σας πω ότι θα είμαι κοντά στα σωματεία των αδελφών Ποντίων για οτιδήποτε χρειαστεί, γιατί πιστεύω ότι η τελική δικαίωση ακόμη δεν έχει έρθει και θα πρέπει να προσπαθήσουμε αυτή η διεθνή και παγκόσμια αναγνώριση για τη Γενοκτονία να γίνει πράξη στα επόμενα χρόνια.
Σας ευχαριστώ όλους που βρίσκεστε εδώ απόψε. Να είστε καλά».
Ο Δήμαρχος Πειραιά κ. Γιάννης Μώραλης στον χαιρετισμό του τόνισε:
«Σεβασμιώτατε, αξιότιμοι προσκεκλημένοι, κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας.
Νιώθω ιδιαίτερη υπερηφάνεια και συγκίνηση για το γεγονός ότι σε αυτή τη θλιβερή επέτειο, των 100 χρόνων από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, ο Πειραιάς μπορεί να τιμήσει με τον τρόπο που αρμόζει, τους 353.000 Έλληνες που εξολοθρεύτηκαν, σε μια από τις πιο εγκληματικές πράξεις κατά της ανθρωπότητας στη σύγχρονη ιστορία.
Και έχουμε αυτή τη δυνατότητα, ακριβώς επειδή έχουμε στον Πειραιά πλέον το Μνημείο για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, το οποίο κοσμεί την πόλη μας, στην πλατεία Αλεξάνδρας, τα τελευταία δύο χρόνια.
Ο Πειραιάς είναι μια πόλη που ιστορικά φιλοξένησε πολλούς πρόσφυγες, όχι μόνο από τον Πόντο, αλλά και από άλλες πατρίδες, οι οποίοι έφθασαν εδώ από τη θάλασσα μετά τον ξεριζωμό από τις πατρογονικές τους εστίες. Για αυτό και έχει σημασία η τοποθεσία αυτού του Μνημείου, εδώ στην πλατεία Αλεξάνδρας, δίπλα στη θάλασσα του Πειραιά. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για μια ακόμη φορά δημόσια, τον δωρητή του Μνημείου κ. Βαγγέλη Μαρινάκη, χάρη στον οποίο έγινε εφικτή η ανέγερση ενός τόσο επιβλητικού και σημαντικού μνημείου, που έλειπε, όχι μόνο από την πόλη μας, αλλά από ολόκληρη τη χώρα. Είμαι βέβαιος ότι όλοι οι Πόντιοι, αλλά και όλοι οι Πειραιώτες είμαστε υπερήφανοι για αυτό το Μνημείο.
Κυρίες και κύριοι,
Η 19η Μαΐου, έχει καθιερωθεί από την ελληνική πολιτεία ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Δυστυχώς, ακόμα περιμένουμε και απαιτούμε η Γενοκτονία των Ποντίων να αναγνωριστεί από την παγκόσμια κοινότητα. Μόνο τότε θα βρουν δικαίωση όλοι εκείνοι που δολοφονήθηκαν και εκτοπίστηκαν από τις πατρίδες τους και όλη η Ποντιακή κοινότητα, η οποία 100 χρόνια μετά, παραμένει λαβωμένη στην ψυχή και ξεριζωμένη από τη μακραίωνη ιστορία της. Χρέος όλων μας είναι να μην αφήσουμε το ζήτημα αυτό να ξεχαστεί.
Απόψε θα έχουμε τη δυνατότητα, εδώ, στον Πειραιά, να παρακολουθήσουμε ένα ιστορικό καλλιτεχνικό δρώμενο μέσα από το οποίο θα μπορέσουμε όλοι να αισθανθούμε λίγη από την παράδοση και την ιστορία του Πόντου. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Σύνδεσμο Ποντιακών Σωματείων Νοτίου Ελλάδος και Νήσων της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος για αυτή την πολύ όμορφη εκδήλωση τιμής και μνήμης που έχουν ετοιμάσει, αλλά και για τη γενικότερη δράση τους, προκειμένου η ιστορία, αλλά και οι παραδόσεις του Ποντιακού Ελληνισμού να παραμένουν πάντα ζωντανές. Ο Δήμος Πειραιά, όπως έκανε πάντα, έτσι θα κάνει και στο μέλλον: θα στηρίζει παρόμοιες δράσεις από οποιονδήποτε φορέα τιμά την ιστορία στη χώρα μας.
Θα ήθελα πριν κλείσω, να κάνω μια προσωπική αναφορά. Σε κάθε εκδήλωση στον Πειραιά που έχει σχέση με τους Έλληνες του Πόντου, από την πλευρά μου θα την αφιερώσω στον άνθρωπο που με βάφτισε, έναν σημαντικό Πόντιο, τον Οδυσσέα Λαμψίδη.
Σας ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας».
O Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς και Φαλήρου κ.κ. Σεραφείμ στην ομιλία του, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «η ιστορία του Πόντου έχει να επιδείξει μύρια μαρτύρια. Τα μαρτύρια των ψυχών που μνημονεύουμε σήμερα εδώ». Ο κ.κ. Σεραφείμ συνέχισε λέγοντας: «Η Γενοκτονία των Ρωμιών του Πόντου αποτελεί πένθος όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά ολόκληρης της ανθρωπότητας. Αυτό το μεγάλο φρικώδες μαρτύριο όμως, πρέπει να μας γεμίζει με Άγιο θαυμασμό που παρηγορεί και θεραπεύει την ανθρώπινη λύπη και κρατάει μακριά τον ανθρώπινο θυμό μας και μας ενθαρρύνει ως Άγιο παράδειγμα ανθρωπίνου βίου και Αγίας Πίστεως, διότι αυτοί που χόρευαν τον Πυρρίχιο ήταν ανδρείοι».
Στο τέλος της ομιλίας του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς και Φαλήρου κ.κ. Σεραφείμ, σημείωσε: «Ας έχουμε αδελφοί την ευχή των Ποντίων αδελφών μας και πατέρων μας που τιμάμε σε αυτό το υπέροχο Μνημείο που δώρισε ο εύγονος του Πόντου από την αρχόντισσα μητέρα του Βαγγέλης Μαρινάκης. Αιωνία τους η μνήμη και εμείς θα τους μνημονεύουμε πάντοτε».
O Πρόεδρος του Συνδέσμου Ποντιακών Σωματείων Νοτίου Ελλάδος και Νήσων της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος κ. Γιώργος Βαρυθυμιάδης, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι πέρασαν κιόλας 100 χρόνια από την αποφράδα ημέρα της 19ης Μαΐου, που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα και ξεκίνησε την τελευταία πλέον αιματηρή φάση της εξόντωσης των χριστιανικών πληθυσμών του Μικρασιατικού Πόντου, 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.
Αφού έκανε μια σύντομη αναφορά στην ιστορία των Ποντίων, ευχαρίστησε εκ μέρους της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος και ολόκληρου του Ποντιακού Ελληνισμού τον Δήμαρχο Πειραιά κ. Γιάννη Μώραλη για την αξιέπαινη πρωτοβουλία του να εισηγηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης την ανέγερση του Μνημείου και την ταυτόχρονη παραχώρηση της πλατείας Αλεξάνδρας γι΄ αυτόν τον σκοπό. «Η πράξη του αυτή δικαιώνει στο ακέραιο τον θεσμικό του ρόλο ως πρώτου πολίτη του Πειραιά και της πόλης που υποδέχτηκε χιλιάδες πρόσφυγες», τόνισε ο κ. Βαρυθυμιάδης.
Επιπλέον, ευχαρίστησε τον δωρητή του Μνημείου κ. Βαγγέλη Μαρινάκη και τους συνεργάτες του για την γενναιόδωρη χορηγία, όπως είπε, χωρίς την οποία η ανέγερση του «Πυρρίχιου Πετάγματος» και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου θα ήταν αδύνατη. «Σύμφωνα με δήλωσή του το έπραξε προς τιμήν της Πόντιας μητέρας του, γένος Υψηλάντη, γένος που επικροτούμε και επιβραβεύουμε και μέσα από την καρδιά μας το αφιερώνουμε στις ηρωικές Πόντιες μανάδες. Άλλωστε δεν είναι πρώτη φορά που ο κ. Μαρινάκης τιμά τις ποντιακές ρίζες της μητέρας του. Κάτι ανάλογο έπραξε και με το άγαλμα του Αλέξανδρου Υψηλάντη στο Κολωνάκι. Ευχόμαστε το λαμπρό παράδειγμά του να βρει άξιους μιμητές στη συνέχεια», σημείωσε ο κ. Βαρυθυμιάδης.
