«Οι συνθήκες διαβίωσής μου χειροτερεύουν καθημερινά, κάθε μέρα είμαι χειρότερα. Έχω δικαίωμα στη ζωή. Γι’ αυτό και ζητώ να με βγάλουν από την απομόνωση».
Αυτές ήταν οι τελευταίες γραμμές της δραματικής έκκλησης του 58χρονου δασκάλου Μουζαφίρ Όζτσενγκιζ. Η διεύθυνση της φυλακής όπου κρατείτο τον είχε στείλει στην απομόνωση «χωρίς λόγο», όπως ισχυριζόταν. Εκεί αρρώστησε σε βαθμό που δεν είχε άλλη επιλογή από το να δώσει τέλος στη ζωή του. Ήταν οι τελευταίες του λέξεις.
Ο Μουζαφίρ Όζτσενγκιζ πέθανε στις 27 Απριλίου σε κελί απομόνωσης σε φυλακή του Τσορούμ της Μαύρης Θάλασσας, δύο μέρες μετά την παράδοση της παραπάνω επιστολής στον αρμόδιο ανακριτή. Είχε εκτίσει μόλις δύο από τα συνολικά δωδεκάμισι χρόνια φυλάκισης που του είχαν επιβληθεί με την κατηγορία ότι ήταν μέλος του κινήματος Γκιουλέν. Την αποχαιρετιστήρια επιστολή του δασκάλου παρέδωσε στη Deutsche Welle ο βουλευτής του φιλοκουρδικού κόμματος HDP Γκεργκερλίογλου.
3.000 στην απομόνωση
Μπορεί να μην υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των κρατουμένων που βρίσκονται σε απομόνωση ή εκείνων που αυτοκτόνησαν, ωστόσο σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών με τους οποίους μίλησε η DW ο αριθμός τους κυμαίνεται στις 3.000 περίπου.
Το γραφείο Τύπου του τουρκικού υπουργείου Δικαιοσύνης δεν απάντησε σε ερώτημα της DW αναφορικά με τον αριθμό των κρατουμένων σε κελί απομόνωσης και των θανάτων στην απομόνωση. Σιγή ιχθύος και από την εντεταλμένη του κυβερνώντος AKP για ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων Σαχίν. Εντούτοις κάθε τόσο τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης αποκαλύπτουν νέες τραγικές περιπτώσεις.
Στις 19 Απριλίου άφησε την τελευταία του πνοή σε φυλακή της Σηλυβρίας ο στρατηγός εν αποστρατεία Χασάν. Κατηγορήθηκε για κατασκοπεία υπέρ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Μετά από μακρά περίοδο στην απομόνωση αποφάσισε να δώσει τέλος στη ζωή του.
Βάσει της τουρκικής νομοθεσίας η απομόνωση προβλέπεται σε τρεις περιπτώσεις: για ποινές ισόβιας κάθειρξης χωρίς αναστολή, για την καθοδήγηση τρομοκρατικών οργανώσεων,καθώς και ως πειθαρχικό μέτρο στις φυλακές. Ωστόσο κάθε τόσο υπάρχουν ενδείξεις ότι οι σχετικές αποφάσεις λαμβάνονται τελείως αυθαίρετα, στερούμενες οποιασδήποτε βάσης.
Σιωπή της κυβέρνησης
Ένας από τους λίγους που μιλούν ανοιχτά για το ζήτημα είναι ο βουλευτής του φιλοκουρδικού HDP Γκεργκερλίογλου. Ο ίδιος κάνει λόγο για απαράδεκτες και απάνθρωπες πρακτικές. Ενώ η νομοθεσία προβλέπει το πολύ έως 20 μέρες απομόνωση για πειθαρχικά παραπτώματα, «γνωρίζουμε ότι εκατοντάδες κρατούμενοι βρίσκονται έως και 26 μήνες στην απομόνωση. Στις φυλακές η κυβέρνηση διαγράφει τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 οι τουρκικές φυλακές είναι ασφυκτικά γεμάτες. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης και των σωφρονιστικών ιδρυμάτων, το 2018 υπήρχαν 258.660 έγκλειστοι σε 385 φυλακές. Και αυτό παρότι οι υποδομές αρκούν μόλις για 111.000 κρατούμενους. Με κουκέτες και στρώματα στο πάτωμα η χωρητικότητα αυξήθηκε στις 220.000. Η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει στην κατασκευή 100 νέων φυλακών.
Αράμ Ντουράν
Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Κοσμά
