Αυτές οι ευρωεκλογές δεν αφορούν μόνο την «ποιότητα» της Ευρώπης, αλλά την ίδια την υπόστασή της.
Εξηγούμαι. Είναι η πρώτη φορά που εκτιμάται πως αν οι ακροδεξιοί ευρωαρνητές συνενωθούν σε μια ενιαία πολιτική ομάδα, αυτή θα είναι δεύτερη σε ισχύ, μετά το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Η απειλή Salvini είναι υπαρκτή. Από το Μιλάνο, μόλις πριν από λίγες εβδομάδες με έπαρση δήλωσε πως «η οικογένειά μας μεγαλώνει». Το πρόβλημα διογκώνεται κι άλλο, από τη στιγμή που η ευρωπαϊκή Δεξιά, βλέποντας το ακροατήριό της να στρέφεται όλο και περισσότερο στη νεολαϊκιστική Δεξιά έως την Ακροδεξιά, διολισθαίνει προς αυτές, υιοθετώντας την ατζέντα και τη ρητορική τους.
Κακά τα ψέματα, η Ευρώπη φαντάζει ολοένα και λιγότερο θελκτική στα μάτια των πολιτών της. Ιδιαίτερα στα μάτια των νέων, που θεωρούν όλες τις λαμπρές της κατακτήσεις στους τομείς της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων και των ελευθεριών, της ποιότητας ζωής, της ευημερίας, ως δεδομένα και μη απειλούμενα. Από την άλλη πλευρά, οι σκληρές νεοφιλελεύθερες πολιτικές που υιοθετήθηκαν για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, ενέτειναν το πρόβλημα εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας της Ενωσης.
Αλλωστε, στα χρόνια της κρίσης έγινε ορατό και το μεγάλο θεσμικό έλλειμμα της ΕΕ. Παράλληλα με τα απωθητικά για τον πολίτη προβλήματα του διακυβερνητικού μοντέλου λειτουργίας, προστέθηκε και η εξωθεσμική και ανεξέλεγκτη λειτουργία της «κυβέρνησης της ζώνης του ευρώ». Eurogroup, μηχανισμοί στήριξης, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κ.ά. αποφασίζουν εν κρυπτώ, χωρίς καμία δημοκρατική νομιμοποίηση, χωρίς διαφάνεια, χωρίς δημοκρατικό έλεγχο.
Το Ευρωκοινοβούλιο παρακολουθεί τις εξελίξεις απολύτως αποκλεισμένο, απολύτως αφοπλισμένο. Αν σε αυτά προστεθεί και η αρρύθμιστη παγκοσμιοποίηση, που ξεκάθαρα πλέον διευρύνει τις οικονομικοκοινωνικές ανισότητες, με νέο θύμα πλέον τα άλλοτε ακμαία μεσαία στρώματα, το Προσφυγικό – Μεταναστευτικό, όπως και η τρομοκρατία, καταλαβαίνει κανείς γιατί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα κλονίζεται από τα θεμέλιά του.
Σε αυτό το περιβάλλον, οι έμποροι του μίσους, της ξενοφοβίας και του εθνικισμού πείθουν τους οργισμένους, τους απογοητευμένους, τους ανασφαλείς. Ο υπεραπλουστευτικός και εύπεπτος λόγος τους προκαλεί σύγχυση και πλανεύει τους πολίτες, που βρίσκονται όμηροι στον φαύλο κύκλο λιτότητας – ύφεσης και λαϊκισμού. Ομηροι σε μια παγιδευμένη Ευρώπη. Η Ενωση ταυτίζεται στα μάτια των πολλών με τις ασκούμενες πολιτικές.
Ξεχνούν όμως πως οι ευρωπαϊκές πολιτικές είναι απόρροια συγκεκριμένων πολιτικών συσχετισμών, συγκεκριμένης πολιτικής βούλησης. Τους διαφεύγει επίσης πως η ΕΕ είναι τόσο ισχυρή όσο ισχυρή τη θέλουν τα κράτη – μέλη της.
Στην Ελλάδα, η πορεία της ΝΔ είναι παρεμφερής με αυτήν των ευρωπαίων συντηρητικών. Διολίσθηση και εγκλωβισμός στα χωράφια της Ακροδεξιάς. Στο Μακεδονικό δεν δίστασε να επενδύσει στον εθνικισμό, σιγοντάροντας τους εχθρούς του κοινοβουλευτισμού.
Ετσι καταλήξαμε στο ότι «η δημοκρατία ξεπούλησε τη Μακεδονία». Αλλά και ο προβεβλημένος κ. Βορίδης, σε ανύποπτο χρόνο υποσχόταν τη «θεσμική και διοικητική απαγόρευση των ελαττωματικών ιδεών τής κάθε μορφής Αριστεράς». Ο δε αντιπρόεδρος της ΝΔ, κ. Γεωργιάδης, καλεί σε πανστρατιά για την «ανατροπή των κομμουνιστών που ξεπούλησαν την πατρίδα».
Η αποτροπή της παρακμής, το άλμα προς τον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο περνά μόνο από την ενίσχυση των προοδευτικών ευρωπαϊκών δυνάμεων. Ριζοσπαστική Ευρωπαϊκή Αριστερά, Σοσιαλδημοκρατία, Πράσινοι αναζητούν κοινό βηματισμό, συνενώνουν δυνάμεις, συγκλίνουν, συστρατεύονται. Μόνο έτσι οι προοδευτικοί ευρωπαϊστές μπορούν να κάνουν πράξη το συμφέρον των πολλών, την οικοδόμηση της Ευρώπης των λαών.
*Ο Σπύρος Δανέλλης είναι υποψήφιος για την Ευρωβουλή με τον συνδυασμό ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία
